UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Göbeklitepe’de tarihi alandaki ritüeller “Göbeklitepe Sakinleri” isimli belgesele husus oldu. UNESCO Dünya Miras Listesi’nde ikinci yılını geride bırakan Şanlıurfa’daki “tarihin sıfır noktası” olarak nitelendirilen Göbeklitepe, kitap, sinema, dizi ve animasyon sinemalarına mevzu olmaya devam ediyor. Tarihi ören yeri, UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girdikten sonra ulusal ve memleketler arası birçok imale imza atan senarist ve direktörün de ilgi odağında olmayı sürdürüyor. Harran Üniversitesi (HRÜ) Coğrafya Kısım Lideri Prof. Dr. Sedat Benek, akademik hayatının yanı sıra direktörlüğünü yaptığı kısa sinemalarla katıldığı ulusal ve milletlerarası şenliklerde birçok mükafata layık görüldü.
Benek, son olarak tarihi 12 bin yıl öncesine dayanan Göbeklitepe temalı 68 dakikalık belgesel çekti. Göbeklitepe köyü sakinleri ile röportajlar yapan Benek, tarihi ören yerinde keşif öncesi gerçekleştirilen ritüelleri 102 yaşındaki Ayşe nineden başlayıp farklı yaşlardaki bireylerin lisanından anlatıyor. Belgesel birinci görücüye çıktığı 39. İstanbul Şenliğinde finale kalmasıyla dikkati çekti. Kelam konusu belgesel, İstanbul’daki tertip sonrası ulusal ve memleketler arası şenlikler de yer alacak.
“Keşif öncesi ve sonrasındaki ritüeller benziyor”
Profesör Dr. Sedat Benek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, belgeselin hazırlanmasına dayanak olan takım arkadaşlarına ve Göbeklitepe köylü sakinlerine teşekkür etti. Bölgede son bir asırda yaşayan 6 farklı kişi ile Göbeklitepe üzerine yaptıkları röportajlara belgeselde yer verdiklerini aktaran Benek, farklı inanç kümelerinin da farklı günlerde Göbeklitepe’de inançları gereği yaptıkları ritüelleri aktardıklarını tabir etti. Göbeklitepe ören yerinin ortaya çıkışı ve şimdiye olan tesirini aktarmaya çalıştıklarını belirten Benek, şöyle devam etti:
“Göbeklitepe’nin faal olduğu devirde ortaya atılan ritüeller ile köylülerin, ören yeri keşfi öncesi yaşadığı ritüellerin birbirine çok yakın olduğu belgeselde ortaya çıktı. Bu bağlamda değerli başka nokta ise bu ritüellerin yakın tarihe kadar devam ettiğidir. Salt bir dilek ağacının manasından öte ören yerinin keşif öncesi de kutsal bir alan olduğu, mart ayında kutsal sayılan bir periyotta kutlamalar şenlikler biçiminde hayvanların dolaştırıldığı, kurbanların kesildiği, bir manada tüm yöre insanlarının iştirakiyle gerçekleştirilen büyük şenliklerin yapıldığı bir yer olduğu ortaya çıktı.”
“Festivalleri dolaşacak”
Benek, belgeseli birinci gönderdikleri şenlikte önemli bir karşılık bulmasına sevindiklerini lisana getirdi. Göbeklitepe’nin kıymetinden ötürü belgeselin dikkati çektiğini belirten Benek, şöyle konuştu: “Bugüne kadar çekilen tüm diziler, sinemalar ve belgesellerde arkeolojik boyut öne çıkarılırken biz arkeoloji temeline uygun kelamlı tarih formundaki anlatım biçimini tercih ettik. Belgeselimizde yörede yaşayan insanların kelamlı tarih temelinde yaklaşımını ortaya koyduk. Belgeseli, bugüne kadar bu ritüellerin nasıl devam ettiğini ve nasıl yapıldığını sorguladığımız bir imal olarak insanlığın beğenisine sunuldu. Belgeselimizi yurt içi ve yurt dışındaki şenliklere göndereceğiz, karşılık bulacağını düşünüyoruz.” “Göbeklitepe Sakinleri” belgeseli, 9-20 Ekim tarihleri ortasında İstanbul 39. Sinema Şenliğinde finalde yarışacak.
Hürriyet
