Japonya’nın kuzeydoğusunda Mart 2011’de 9 büyüklüğünde zelzele ve tsunami sonrası Fukuşima Daiiçi Nükeer Santrali’nde hasar gören reaktörlerin ikisinde, tasfiye sürecini geciktirecek düzeyde radyoaktif kirlenme tespit edildi.
Japonya Nükleer Düzenleme Kurumunca (NRA) kabul edilen orta soruşturma raporu, iki reaktörde halihazırdaki devreden çıkarılma sürecini olumsuz etkileyecek düzeyde radyoaktif atık unsurun saptandığını ortaya çıkardı.
Orta rapordaki datalar, 2 ve 3 numaralı reaktörlerin koruma kazanının doruğundaki sızdırmaz conta tapaların en az, erimeye maruz kalan nükleer yakıt artığı kadar lekelendiği ve sarsıntının tesiriyle reaktörlerin içine düştüğü kaydedildi.
NRA uzmanları, büyük koruma kazanının doruğunda bulunan 3 katmanlı ve 12 metre çapında disk formundaki beton conta tapaların alt tarafının, yüksek düzeyde radyoaktif sezyum 137 hususuyla kaplı olduğunu kaydetti.
Raporda, 1 numaralı reaktördeki hidrojen patlamasının tesiriyle, bu reaktörün kapağının formunun bozulduğu, conta tapasının yerinden yavaşça oynadığı ve öbür reaktörlerdekine kıyasla daha az kirlendiğinin varsayım edildiği belirtildi.
NRA LİDERİ’NE NAZARAN “OLDUKÇA CİDDİ”
Üç reaktör yerleşkesinin içerisinde farklı noktalardaki radyasyon düzeylerini ölçen uzmanlar, kaza anında radyoaktif hususların nasıl taşındığını ve güvenlik aygıtlarının nasıl faaliyete geçtiğini test etti.
Test sonuçlarına nazaran, 2 numaralı reaktörde kazayı önleyecek havalandırmanın hiç devreye girmediği anlaşılırken, güvenlik tedbirleri ile ekipman dizaynının yine incelenmesi gerektiği vurgulandı.
Koruma kazanları reaktör binalarının içerisinde etrafı çevrili formda korunduğu için, kapak kirlenmelerinin çevreyi etkilemediği kaydedilen raporda, kirlenmenin reaktörlerin devreden çıkarılma sürecini nasıl etkileyeceğine ait ayrıntılara yer verilmedi.
NRA Lideri Fuketa Toyoşi, “oldukça ciddi” formunda nitelediği bulguların, eritilmiş yakıtın kaldırılmasını zorlaştıracağını, kapakların nasıl kaldırılacağının “büyük bir engel” oluşturacağını belirtti.
YAKIT ATIĞI TAHLİYESİ GECİKİYOR
Nükleer tesis işleticisi Tokyo Elektrik (TEPCO) ile merkezi hükümet, 2 numaralı reaktörden eritilmiş yakıt atığının 2021’de tahliye edilmeye başlanacağını açıklamıştı.
Daha sonra tahliye için İngiltere ile iş birliği halinde geliştirilen robotik kolun üretimin, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) sebebiyle gecikmesi sebebiyle atık tahliyesinin 2022’ye ertelendiği duyurulmuştu.
Mevcut plana nazaran uzaktan kumanda edilen robotik kol, reaktörün yan kısmından içeri girerek reaktörün beton tabanında erimiş modüller ile eriyik yakıta ulaşacak. Sonraki süreçte kapakların da çıkarılması planlanıyor.
10 YILLAR SÜREBİLİR
Reaktörlerdeki büyük çaptaki radyasyon, nükleer tesisler etrafında yaşayan yaklaşık 160 bin kişinin bölgeden tahliye edilmesine sebep olmuştu. Tahliye edilen 10 binlerce kişi konutlarına dönemiyor.
1, 2 ve 3 numaralı reaktörlerden yaklaşık 900 ton eritilmiş yakıt atığının çıkarılmasının 10 yıllar alacağı kaydediliyor.
Hürriyet
