Savaş gemisine benzeyen sıra dışı bir ülke! BBC yazarı keşfe çıktı, gördükleri karşısında şaşkına döndü

MacEacheran kelamlarına şöyle başlıyor: Bu öykü asla unutmayacağım bir e-posta ile başladı. Mayıs ayının ortalarında bir bahar sabahı, Sealand Prensliği isimli bir mikro ulus önderi olan Prens Michael bana ileti attı: “Benimle konuşabilirsin.” Bu ileti; kendini ilan eden hükümdarlar, savlar, tarihî anormallikler ve İngiltere Dünya Savaşı’na dair beni tarihî bir seyahate çıkaracak, neredeyse inandırıcı olmayan bir kıssanın yalnızca kısa bir girişiydi.

Daha evvel bir prensten hiç e-posta almamıştım ve bir daha olması da pek mümkün değildi. Elbette, daha evvel dünyanın en küçük ülkesi olduğunu sav eden, Suffolk’un İngiliz kıyılarında küçük bir prenslik olan Sealand’in kıssasını duymuştum. Aslında İkinci Dünya Savaşı uçaksavar platformu olan mikro ulus, birinci olarak 1942’de İngiltere’nin Kuzey Denizi’ndeki kara sonunun dışında bir deniz kalesi olan HM Fort Roughs olarak inşa edildi. 1956’da savaşın tepesindeki 300 Kraliyet Donanması tarafından işgal edildikten kısa bir müddet sonra terk edildi ve harabeye döndü. Ta ki 1966’da eski bir İngiliz Ordusu binbaşısı işgal edip yeni, küçük bir mikro ulus oluşturana kadar…

“50 küsür yıllık bir kıssa olacağını muhakkak düşünmemiştim”

Bugün sırf tekneyle yakından görülebilen, açık denizde zirvesinde konteynır gibisi binaların dağınık bir halde yerleştirildiği bir platform… Gemiden inmek için, vinçle kaldırılırken çarpan rüzgarlara ve dalgalara meydan okumak gerekiyor. Lakin bilmediğim daha çok şey vardı. Bunlardan bir tanesi de helikopter baskınları hakkındaki hikayeler… Hatta gangsterler ve Avrupalı kuşkulu iş adamlarının darbe girişimleri… Bir de sonu “İngiltere’nin doğu kıyısındaki Küba” olarak tanımlayan, kapalılığı kaldırılmış bir Birleşik Krallık hükümeti evrakındaki açıklama var.

Hepsi bir Hollywood senaryosunun kaleminden çıkan sinema konusu üzereydi. Yeniden de burada, Kuzey Denizi’nin bu yalnız noktasında hayaller gerçek olmuştu, bağımsızlık sağlandı ve İngilizlerin egemenliği başladı. Dört gün sonra Sealand Prensi Michael davetime yanıt verdi. Mikronasyon başkanı sürükleyici masallarla doluydu. Ve Sealand’ın, dünyanın tarafından büyük ölçüde bilinmeyen kıssasını açıklamaya hazırdı. “Yaz tatillerimde babama yardım etmek için birinci geldiğimde şimdi 14 yaşındaydım ve bunun yalnızca altı haftalık bir macera olacağını düşündüm,” dedi Essex. “Bunun 50 küsur yıl sürecek bir kıssa olacağını katiyetle düşünmemiştim. Bazen aylarca kalarak teknenin anakaradan erzak getirmesini beklememiz garip bir deneyimdi. Ufka bakardım ve sabahtan akşama tek görebildiğim şey Kuzey Denizi’ydi. “

Sealand resmi olarak tanınmıyor

Etkileyici nostaljisi, Sealand’ın tartışmalı jeopolitik şartlarının karmaşıklığını hafifletmemeli. Prens Michael mikro ulusun tanınması için talepte bulunmadığını söylese bile, hiçbir ülke Sealand’ı resmen tanımıyor. Açıkça, “Biz de beklemiyoruz,” diye ekledi. “Unutmayın, platform savaş vaktinde İngiliz karasularının dışında yasadışı bir halde inşa edildi. Herkes bunu umursamayacak kadar meşguldü. İngilizler bahtları varken onu yok etmelilerdi, fakat yanına bile yaklaşamadılar. Artık, yıllar sonra Sealand hala burada.”

“İngilizler talihleri varken onu yok etmeliydiler lakin yanlarına yaklaşamadılar”

Her milletin şiddetli bir bağımsızlık öyküsü vardır ve Sealand’ınki de bunlardan biri… Kıssa, 1965’te Prens Michael’ın babası, eski bir İngiliz ordusu binbaşısı olan Paddy Roy Bates’in, Radio Essex’e başladığında başlıyor. Bu korsan radyo istasyonu, HM Fort Roughs yakınlarındaki kullanılmayan Knock John isimli deniz kalesinde bulunuyordu. O vakitler yasadışı açık deniz istasyonları popülerdi, İngiltere hükümeti daha sonra 1967 Deniz Yayın Hataları Yasasını yürürlüğe koydu. Tek bir maksadı vardı: Hepsini kapatmak!

Bunu bir fırsat gören Bates, operasyonunu HM Fort Roughs’a, daha da açık denizlere ve daha da kıymetlisi tartışmalı memleketler arası sulara taşıdı. Knock John üzere, bakıma muhtaç durumdaydı ve Bates 1966 Noel öncesinde karakolun denetimini devraldı. Dokuz ay sonra, 2 Eylül 1967’de burayı Sealand Prensliği olarak ilan etti. Burayı eşi Joan’ın doğum gününde romantik bir jest olarak ikram etti. Kısa mühlet sonra tüm aile meskene taşındı.

1970’lerin başında Sealand’ın en doruğunda aile, arkadaşlar ve bakım işçisi dahil olmak üzere 50 kişi yaşıyordu. Birebir vakitte, Birleşik Krallık’taki otorite zıddı protestoların beklenmedik bir sembolü haline geldi; fakat perde ardında bohem operasyonu çok daha kolay bir düzeyde yürütüldü.

Prens Michael, “Hiçbir şey işe yaramadı,” dedi. “Mumlarla başladık, akabinde el fenerleri ve pompalama jeneratörlerine geçtik. Uygun olan şey, bir tekne kadar kuru olmasıydı; Denizde olduğunu bilmesen kendini karada sanırsın. Orada yıllar geçirdim fakat biliyorduk, evdeydik. “

Sealand hâlâ bağımsızlığını koruyor

O vakitten beri devlet milleti kucakladı. Kendi arması ve anayasasını tanıttı. Bir bayrak, futbol grubu ve marşı bile var. “Prenses Joan” portresini taşıyan para ünitesi ve yaklaşık 500 pasaport da çıkardı. 

Hürriyet