Koronavirüs sürecinde ülkelerin gereksinimleri olmadığı halde görülmemiş ölçüde, yüklü alımlar yaptığını söz eden tarım dalının önde gelen isimlerinden, Toprak Mahsulleri Ofisi eski Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu, ithal fiyatlarının iç piyasa fiyatlarını geçtiğini, kimi eser fiyatlarının yüzde 60 arttığını kotalar ve kısıtlamalar ile besin güvenliğinin yanında besin enflasyonunun dünyanın ana gündemi haline geldiğini söyledi.
REKOR DÜZEY
Yeni hasat devrine ait beklentilerini ve tekliflerini Hürriyet’e pahalandıran Kemaloğlu, “Uluslararası Hububat Konseyi’nin son raporuna nazaran yeni dönemde dünya tahıl üretiminde arz taraflı bir sorun görülmüyor. Bilakis buğdayda rekor düzey ile 790 milyon ton üretim öngörülüyor. Bizi yakından ilgilendiren Karadeniz bölgesinde ise üretimde bir ölçü düşüş görüleceği, Rusya’nın buğday üretiminin 85 milyon tondan 77 milyon tona gerileyeceği belirtiliyor. Fakat rapor, yeni dönemde fiyatları talep taraflı reflekslerin belirleyeceğine dikkat çekiyor. Bunun manası şudur: Dünya tahıl stokları rekor düzeydedir, üretim istikametli badire görülmemektedir, lakin COVID tesiri üzere sebeplerle ülkelerin alacağı tedbirler fiyatlarda belirleyici olacaktır.”
‘İNSANİ DEĞİL’
Ülkelerin besin enflasyonu yahut iç istikrarlar münasebeti ile aldığı tedbirlerin dünya tarım eserleri ticaretini ve besin güvenliğini tehdit ettiğini kaydeden Kemaloğlu, “Pandemi sürecinde 88 ülke çeşitli tarım eserleri ihracına yasak getirdi. 30’a yakın ülkede ihracata kota getirilirken, ithalat kolaylaştırıldı. Meğer hala dünyada 50 civarındaki ülke besin takviyesine muhtaçlık duyuyor. Ukrayna, Rusya, Arjantin 30 küsur ülke önlem aldı, ihraç edecek malı olduğu halde etmedi, parası olan bile mal alamadı. Bu insani değil. Tarım ve besin dalı ömrün devamı için vazgeçilmezdir, her hal ve kaidede ulaşılmalıdır. Dünya barışı ve huzuru için kritiktir, insanlık sıkıntısıdır. Dolayısı ile ülkelerin şu yahut bu münasebet ile ihracatı kısıtlaması, yasaklar getirmesi memleketler arası kurumlar vasıtası ile önlenmelidir. Aksi halde, arz sorunu olmayan bir tarım piyasasında yapay tedbirler ile ithalatçı ülkeler büyük bedeller ödemek zorunda kalacak, bu durum iç barış ve toplumsal huzuru tehdit edebilecektir” diye konuştu.
‘5 ÜLKEYE BIRAKILAMAZ’
Dünyanın her geçen gün hudutlu sayıda ülkenin, şirketin hegemonyasına yanlışsız gittiğinin altını çizen İsmail Kemaloğlu, “Cumhurbaşkanımızın dediği üzere dünya 5’ten büyüktür. Çelik ihracatına sınırlama getirebilirsiniz, en fazla sanayi durur lakin besin var olma sıkıntısıdır; bu durum Amerikalı, Asyalı, Afrikalı, Avrupalı için de birebirdir. Bu nedenle besine erişimi engelleyenleri durduracak bir sistem kurulmalı. Türkiye, dünyada en fazla yardım, iyilik ihraç eden ülke olarak dünya besin krizlerini önlemek üzere milletlerarası tarım piyasaları düzenleyici kurumu kurulmasına öncülük etmeli, bunu BM nezdinde dünya gündemine taşımalıdır. Milletlerarası düzeneğin bu yapay refleksleri engellemesi lazım. Nasıl dünya ticaretinde DTÖ var, milletlerarası ticareti bozan olursa kırmızı, mavi, yeşil kutu yaptırımlar uyguluyor. Bunun üzere ülkelerin keyfi hareket etmesine müsaade vermeyecek, bolluğu olduğunda dünyayla paylaşmasını sağlayacak bir düzenek kurulmalı” tabirlerini kullandı.
Hürriyet
