Tarımda üretimden başlayarak piyasadaki fiyat değişimlerine kadar zinciri takip edecek ‘Erken İkaz Sistemi’ kurulacak. Sistem tarladaki ekimden başlayacak, mevsim, güneş ışığı, verimlilik bilgilerini takip edecek. Şayet eserde yetersiz bir durum tespit ederse, ilgili ünitelere anlık bildirim yapacak. Buna nazaran tedbir alınacak. Sistemin 1 ay içinde kurulması planlanıyor.
3 SAATLİK TOPLANTI YAPILDI
Besin ve Ziraî Eser Piyasaları İzleme ve Kıymetlendirme Komitesi (Gıda Komitesi), evvelki gece toplandı. Yaklaşık 3 saat süren toplantıda Erken İkaz Sistemi’ne ait Merkez Bankası’nın bir sunumu oldu. Komite toplantısının akabinde Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya nazaran, Komite, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın konut sahipliğinde, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Merkez Bankası Lideri Naci Ağbal ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Lideri İbrahim Şenel’in iştirakiyle toplandı. Toplantıda, Türkiye’de işlenmiş ve işlenmemiş besin fiyat gelişmelerinin yanı sıra salgın sürecinin 2020 yılı besin fiyatlarına tesiri, global ziraî emtia fiyatlarındaki gelişmelere ait konular ve 2021 yılı beklentileri değerlendirildi. Memleketler arası arz-talep gelişmeleri ve salgının seyri göz önünde bulundurularak, birtakım besin eserlerinde son aylarda alınan önlemlerin fiyatlar üzerindeki tesirleri ele alındı. Komitenin, besin ve alkolsüz içecekler kümesinde ileriye dönük üretim ve fiyat gelişmelerini öngörebilmesini kolaylaştıracak bilgi tabanlı çalışmaları sürdürmesi kararlaştırıldı. Bu kapsamda, ziraî eserler ve besin piyasalarındaki gelişmeler konusunda vakitli kararlar almaya yarar sağlayacak bir Erken İhtar Sistemi’nin oluşturulmasına ait teknik altyapı çalışmaları Komiteye sunuldu ve kurumlar ortası iş birliğinin çerçevesi belirlendi.
20-30 KİŞİLİK GRUP KURULACAK
Merkez Bankası bünyesinde kurulacak olan erken ikaz sistemi, 20-30 kişilik bir gruptan oluşacak. Grupta Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Türkiye İstatistik Kurumu’ndan (TÜİK) uzmanlar yer alacak. Daha evvel de kurulması gündeme gelen lakin kurulmayan sistem için bu sefer kararlılığın ortaya konulduğu belirtildi. Bilgi süreç altyapısının kurulma basamağında olduğunu anlatan yetkililer, 1 ay içinde de sistemin kurulmasının planlandığını söylediler.
ARZ AÇIĞI VAR MI?
Sistem tarım kesiminde üretimden markete kadar bütün dataları anlık olarak takip edecek ve ilgili ünitelere aktaracak, uyaracak. Takım coğrafik olarak da geleceğe yönelik varsayımlar yapacak. Hal dahil mal akışını takip edecek. Arzda sorun olup olmadığını inceleyecek. Bir eserde sürpriz arz açığı olup olmayacağının bilgilere bakarak inceleneceğini anlatan yetkililer, mevsim bilgilerinden güneş şartlarına, hasat iddiasına kadar ayrıntılı dataların dikkate alınacağını söylediler. Bir eserin yetersiz kalması halinde ise dış ticaretle destek edilmesi sağlanacak. Böylelikle arz eksikliği fiyata yansımadan süreksiz dış ticaret önlemi ile olumsuz tesir giderilmeye çalışılacak.
FİYAT OLUŞUMU DA İZLENECEK
Erken İhtar Sistemi’nde perakende zinciri, değişik borsalar sistemden izlenecek. Piyasadaki fiyat oluşumları da sistem içinde takip edilecek. Böylelikle fiyat hareketliliğinin arz eksikliğinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını, arz eksikliği değilse spekülasyondan mı kaynaklandığını ilgili ünitelere aktaracak. Buna nazaran tedbir alınabilecek.
Hürriyet
