Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Sürdürülebilir Kalkınma, Finans ve Etraf Çalışma Kümesi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Tahliller Ağı (UNSDSN), Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi iştirakinde düzenlenen “Döngüsel İktisat Sempozyumu”na görüntü konferans yoluyla katılarak konuşma yaptı.
İktisadın ortaya çıkışının kaynakların kıt ve gereksinimlerin sınırsız olmasından kaynaklandığını söz eden Pakdemirli, bilhassa her şeyi sıfırdan üretme isteğinin ve “kullan-at” tüketim anlayışının, kaynakların, etrafın ve hasebiyle iktisadın sürdürülebilirliğinin önündeki en büyük tehdit olduğunu söyledi.
Bakan Pakdemirli, tarımın, öbür kesimlerle karşılaştırıldığında binlerce yıldır döngüsel iktisat sürecinin üretimde doğal olarak yer aldığı iyi örneklerden birisi olduğunun altını çizerek, “Bildiğiniz üzere, bitkisel eserler hayvancılığın ham hususu olurken hayvansal gübre de bitkisel üretimin ana girdilerinden birisidir. Döngüsel üretim modelinin, son iki yüz yılda endüstriyel tarım uygulamalarının gelişmesiyle işlerliği giderek azalmış, gübre, ilaç üzere dış ham hususlara bağımlı hale gelmiştir. Bugün ise tekrar eskiye dönüş için ağır ve haklı bir uğraş gösteriyoruz zira tarımda döngüsel iktisat anlayışı besin güvenliğimiz için epeyce değerli bir pozisyona ulaşmıştır.” değerlendirmesinde bulundu.
Son 50 yılda dünya nüfusunun 2 kat artışla 7,8 milyara ulaştığına işaret eden Pakdemirli, besinin ana kaynağı tarım alanlarının yüzde 12 arttığını lisana getirdi. Pakdemirli, “50 yılda dünyada ziraî hasıla 11 kat artışla 3,5 trilyon dolara ulaştı.” dedi.
Pakdemirli, besinlerin yüzde 90’ının direkt ve dolaylı olarak topraktan üretildiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:
“50 santimetrelik toprağın oluşması ise 20 bin yıl sürüyor. Maalesef, dünyadaki toprakların yüzde 33’ü karbon emisyonu, çok otlatma, azot kaybı, çoraklaşma ve ormanların azalmasıyla çoktan bozuldu. Yeniden suyun yüzde 70’ini tarım kullanıyor. 50 yılda kişi başı yenilenebilir su kaynakları, her yıl yüzde 1 azalırken su tüketimi ise yüzde 1 artıyor. Bu devirde dünyada zirai ilaç ve kimyevi gübre kullanımında önemli artışlar oldu. Dünyada doğal ekosistemlerin yüzde 70’inden fazlası dönüştürüldü. Bugün tarım ve besin üretimi, global sera gazı emisyonunun dörtte birini oluşturuyor. Öbür taraftan ise dünyada üretilen besinin her yıl üçte biri kayıp yahut israf oluyor.”
Dünya nüfusunun 2050’de 10 milyara, Türkiye nüfusunun 100 milyona ulaşmasının beklendiğini belirten Pakdemirli, bu nüfusun doyurulması için yüzde 60 daha fazla besin üretilmesi gerektiğini kaydetti.
Pakdemirli, Bakanlık olarak tarım, hayvancılık, orman, su, hava üzere kıymetli ve hayati alanlardan sorumlu olduklarına dikkati çekerek, bu alanların hepsinde sürdürülebilirlik ve döngüsel üretimin ön planda olduğunu anlattı.
Pakdemirli, Tarım ve Orman Şurası’nın aksiyon planlarında direkt yahut dolaylı olarak döngüsel üretimi ve kaynakların verimli kullanılmasını içeren hususlar olduğunu belirtti.
ORGANİK TARIM ALANI 546 BİN HEKTARA ULAŞTI
Sürdürülebilir ziraî üretimin az kaynak kullanımı ile en yüksek randımandan yani optimizasyondan geçtiğini söyleyen Pakdemirli, şöyle devam etti:
“Üretim planlaması ve takviyelerin belirlenmesinde optimizasyonu faal halde kullanmaya başladık. Böylelikle daha az girdi kullanarak etrafın korunmasına ve atıkların azalmasına katkı sağlıyoruz. Tarım topraklarının korunması için ağır çalışmalar yürütüyoruz. Toplam alanı yaklaşık 85 milyon dekar olan 315 büyük ziraî ovamızı müdafaa altına aldık. Bilhassa organik tarım ve iyi tarım uygulamaları, yük verdiğimiz mevzuların başında geliyor. Sağladığımız takviyeler sayesinde organik tarım alanımız son 19 yılda 6 kat artışla 546 bin hektara ulaştı.”
ELEKTRİKLİ TRAKTÖR, ÜRETİM BANDINDAN İNME ETABINA GELDİ
Pakdemirli, her bir tarım ve besin eserinin, üretim kademesinde çok sayıda üretim kaynağını kullandığını söz ederek, şunları kaydetti:
“Gıda kayıp ve israfı, bu kaynakların boş yere harcanması manasına geliyor. Maalesef ülkemizde her yıl 18,8 milyon ton besin çöpe gidiyor. Bildiğiniz üzere, ülkemizin yıllık besin cirosu 500 milyar liradır. Şayet toplumsal farkındalık meydana getirebilir, yüzde 2’lik bir tasarruf sağlayabilirsek 10 milyar liramızı çöpe atmamış oluruz. Bu sayı, 360 bin ailenin yıllık minimum geçimi demektir. Geçen yıl mayısta besin kaybını önlemek ve besin israfını azaltmak gayesiyle ‘Gıdanı Koru, Sofrana Sahip Çık’ kampanyasını başlattık. ‘Söz Ver’ sloganıyla besin israfı yapmayacağına kelam verenlerin dijital olarak imzasını alıyoruz. Şu ana kadar 851 binin üzerinde kişi kelam verdi. Sizlerin de sofranasahipcik.com adresinden bu seferberliğe katılmanızı ve kampanyaya takviye vermenizi bilhassa bekliyorum.”
Türkiye’nin birinci yerli ve ulusal elektrikli traktörünü üretim bandından inme basamağına getirdiklerini belirten Pakdemirli, 8 kat daha az yakıt harcayan bu traktörün üretim maliyetini azaltırken birebir vakitte çevreci tarafıyla de ön planda olacağını söyledi.
Geçen yıl meteorolojik kuraklık ve salgına karşın toplam bitkisel üretimin 7 milyon ton artışla 124 milyon tona ulaşarak Cumhuriyet tarihi rekorunun kırıldığına işaret eden Pakdemirli, tarım alanında ihracatın bir evvelki yıla nazaran yüzde 5 artışla 20,7 milyar dolara ulaştığını kelamlarına ekledi.
Hürriyet