Global ısınmanın yol açtığı sonuçlar bütün dünyada olduğu üzere Türkiye’de de kıymeti giderek artan problemler ortasında yer alırken, iklim değişiklikleri, hava, su ve toprak kirliliği üzere çevresel kirlilikler yalnızca ülkelerin iç sorunu değil dünyanın ortak sorunu haline geldi. İstanbul’un akabinde en fazla sanayi ihracatının gerçekleştiği Bursa endüstrileşmeye paralel olarak kirlilikten nasibini alıyor. Bu kapsamda Bursa Büyükşehir Belediyesi, iklim değişikliğiyle gayret kapsamında bir taraftan etraf yatırımlarına tartı verirken başka taraftan güç gereksinimini da rüzgar, su ve güneş üzere doğal kaynaklardan karşılamaya başladığını duyurdu. Bursa Büyükşehir Belediye Lideri Alinur Aktaş, güç, sıhhat, ulaşım ve haberleşme üzere yaşamsal gereksinimlerin karşılanmasında kaynakların verimli kullanımının hayati ehemmiyet taşıdığını söyledi. Türkiye’nin cari açık nedenlerinden birinin de güç olduğunu söz eden Lider Aktaş, “Enerjide tam bağımsızlık için kentlerimizin üzerine düşen çok büyük sorumluluklar var. Güneş gücü, hidroelektrik ve rüzgar santralleri üzere farklı alternatifleri kentimize uygulayıp, yenilenebilir güç noktasında kurumsal adımlar atıyoruz. Metro istasyonlarına uyguladığımız güneş güç santralleri ile istasyonlarda kullanılan iç tüketimin yüzde 47’sini güneşten karşılamış olacağız” diye konuştu.
İSTASYONLAR GÜÇ DEPOSU
Güç tüketiminin yenilenebilir güç kaynaklarından sağlanması gayesiyle daha evvel BUSKİ’ye ilişkin arıtma tesisleri ve su depolarının üzerine yerleştirilen güneş panelleri ile elektrik gücü üreten Büyükşehir Belediyesi, Güneş Güç Santrali (GES) projelerine artık de kent içindeki metro duraklarını ekledi. Büyükşehir Belediyesi ve TEK Güç işbirliğinde 30 Bursaray istasyonunun çatısına yıllık yaklaşık 2 megavat kapasiteli santral kurulacak. Toplam 30 metro istasyonunu kapsayan proje kapsamında santrallerin konseyimi ve 10 yıllık bakım-onarımı yüklenici firma tarafından yapılacak ve sistem 10 yıl sonra büsbütün Burulaş’a devredilecek.
GELİR PAYLAŞIMI
Burulaş’a kontrat yeterince, 10 sene boyunca yapılan üretimden gelir paylaşımı modeli uygulanacak. Bu modelde elektrik üretiminde ulusal tarifedeki maliyetten asgarî yüzde 16.8 tasarruf sağlanacak. Böylelikle 10 yılda toplam 1 milyon 394 bin TL’lik güç bedelinden net tasarruf yapılırken, 17 milyon TL’lik tesis de fiyatsız olarak Burulaş’ın işletmesine geçecek. Bu sayede projeden kazanım 18.4 milyon TL’ye çıkarken, toplam 30 istasyonda güneşten elde edilecek elektrik gücüyle istasyon iç gereksinimlerinin yüzde 47’si güneş gücünden karşılanacak. güneşten karşılanacak ve böylece 17 milyon TL’lik tasarruf sağlanacak.
ÇÖPTEN ELEKTRİK
Yenikent katı atık depolama alanında 2012 faaliyete başlayan tesiste, metan gazından elektrik üretimi yapılırken, saatte 9.8 megavat gücünde, 47 bin konutun güç gereksinimine muadil elektrik üretimi gerçekleştiriliyor. 2012 yılından bu yana yaklaşık 510.692.496 kilovat elektrik üretilerek, 254.322.100 metreküp gazın atmosfere karışmadan güce dönüşümü sağlandı. Tekrar 2017 yılında inşa edilen İnegöl katı atık depolama alanından kaynaklanan deponi gazından elektrik üretim tesisi saatte 2.4 megavat elektrik üretimiyle 14 bin konutun güç tüketimine karşılık gelen elektrik gücü üretiyor. Tesise ek edilecek biyogaz ünitesi ile İnegöl’deki tesisin heyeti gücü birinci etapta 3,60 megavata ikinci etapta da 7.4 megavata çıkarılacak.
TÜRKİYE’YE ÖRNEK HES’LER
Büyükşehir Belediyesi bunların yanında BUSKİ’nin Doğancı Barajı’ndan gelen suların Dobruca Arıtma Tesisleri’nde arıtıldıktan sonra aktarıldığı d0, d13 ve d12-2 su depoları girişinde HES’ler kurarak Türkiye’ye örnek bir model oluşturdu. Kente su getiren ana isale sınırları içerisinde akan suyun gücünden faydalanarak elektrik gücü üreten Büyükşehir Belediyesi, sırasıyla d0, d13 ve d12-2 su depoları üzerinde HES’ler kurdu. Yeniden BUSKİ’ye ilişkin batı arıtma, doğu arıtma ve d46, d12-2, su depolarının üzerine konuşlandırdığı GES yatırımları ile güneşten elektrik üretimi başladı. BUSKİ, ana isale sınırları üzerinde kurduğu 3 adet HES ve 4 adet GES yatırımıyla yıllık güç muhtaçlığının yüzde 15’ini karşılar hale geldi. Bu santrallerde hizmete alındığı tarihten bugüne kadar 56.664.071 kwh’lık elektrik gücü üretildi. Önümüzde süreçte BUSKİ marifetiyle 5 adet HES ve 3 adet GES tesisi daha hayata geçirilecek.
TABİATIN YARALARI SARILIYOR
Büyükşehir Belediyesi, başka taraftan doğayı kirletici ögelere karşı da ağır bir çaba veriyor. Bilhassa dere kenarları ve verimli tarım alanlarına kaçak olarak dökülen hafriyatların önüne geçmek için vilayet genelinde 28 adet hafriyat depolama alanı oluşturulurken, Bursa’da inşaat bölümünün ürettiği aylık yaklaşık 300 bin ton hafriyat atığı bu alanlarda nizamlı olarak depolanıyor. Bursa’daki bu atıkların denetimsiz dökülmesi ile yaşanacak etraf ve manzara kirliliğini önlemek emeliyle vasfını yitirmiş ve kullanılmayan maden alanları da rehabilite edilerek yine kente kazandırılıyor. Yapılan dolgu süreçleri sayesinde yemyeşil ağaçlar ortasında kanserli hücre üzere görünen maden ocağı alanları, hafriyat toprağı ile doldurulup, tekrar ağaçlandırılıyor. Bu çalışmalar kapsamında 2014 yılında Orman Bölge Müdürlüğü’nden Büyükşehir’e tahsis edilen Akçalar alanındaki 92 bin 344 metrekarelik alan yaklaşık 950 bin metreküp hafriyat toprağı dökülerek tekrar ağaçlandırıldı. Doğal istikrarına kavuşan alan 2019 yılında Orman Bölge Müdürlüğü’ne geri teslim edildi. Yeniden Mudanya ilçesi Altıntaş Mahallesi’ndeki maden ocağı alanı da yaklaşık 21 bin kamyon hafriyat toprağı dökülerek dolduruldu. 200 adet 1 yaşında fıstık çamı, 1000 adet akasya ve yaklaşık 100 adet erguvan fidanı dikilerek ağaçlandırılan alan 2019 yılında Orman Bölge Müdürlüğü’ne geri teslim edildi. Yalnızca maden ocakları değil, bataklık alanlarda da hafriyat toprağı ile doldurularak tarıma kazandırılıyor. Bu çalışmalar kapsamında Mudanya ilçesi Hasköy Mahallesindeki bataklık alan dolgu toprağı ile doldurulup, üzerine 60 adet incir, 30 adet ceviz, 5 adet kiraz ve 3 adet dut fidanı dikildi.
Hürriyet
