Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı aşılamada Avrupa Birliği’nde (AB) nüfusa oranla ikinci sırada yer alan Macaristan’da, aşı yaptıranlara verilen kimlik bu bireylere toplumsal hayatta çeşitli kolaylıklar sağlıyor.
Macaristan’da 30 Nisan’da Kovid-19’a karşı aşılananların sayısı 4 milyonu geçtiği için daha evvel salgının yayılmasını engellemek üzere alınmış kimi önlemler kaldırıldı.
Sokağa çıkma yasağının 23.00’ten gece yarısına alınması ve dükkanlardan alışveriş saatinin 23.00’e kadar uzatıldığı ülkede, aşı kimliğine sahip olanlar, olmayanlara nazaran daha fazla imkandan faydalanabiliyor.
Örneğin, yalnızca aşı kimliğine sahip bireyler, restoranların kapalı alanlarını, otelleri, hayvanat bahçelerini, müzeleri, tiyatroları, sinemaları ve kütüphaneleri çocuklarıyla birlikte ziyaret edebiliyor, ayrıyeten havuz ve spor salonlarını kullanıp stadyumda maç izleyebiliyorlar.
Yaklaşık 9,7 milyon nüfusa sahip Macaristan’da 2 Nisan prestijiyle nüfusun yüzde 42’si yani 4 milyon 73 kişi aşılandı. Aşı olmak isteyenler halihazırda Sinopharm ve AstraZeneca aşısına ulaşabiliyor.
AB ülkelerinde nüfusa nazaran aşılama oranı yüzde 24’te kalırken Macaristan’ı bu bahiste yalnızca 178 bin nüfusa sahip Malta’nın yüzde 45’lik oranla geçtiği görülüyor.
Aşı programında 6 çeşit aşı kullanan Macaristan’a 29 Nisan prestijiyle 2 milyon 563 bin doz Pfizer-BioNtech, 2 milyon 100 bin doz Sinopharm, 1 milyon 800 bin doz Sputnik V, 1 milyon 110 bin doz AstraZeneca, 367 bin doz Moderna ve 52 bin doz Janssen olmak üzere toplamda 8 milyon doz aşı ulaştı.
Macarlar, aşı olanlara yönelik kolaylıklar sağlanması konusunda fikir ayrılığı yaşasa da AB tarafından onaylanmamış Kovid-19 aşılarını yaptıranların AB’de özgür sirkülasyonunun engellenmesinin gündeme gelmesine reaksiyon gösteriyor.
Mevzuyla ilgili AA muhabirine konuşan Macaristan vatandaşı Norbert, ülkede aşı olmuş şahısların çeşitli ayrıcalıklardan faydalanmasının son derece olağan olduğunu ancak aşı olmuş bireylerin AB’de özgür deveranının tartışılmasını kabul etmediğini söyledi.
Norbert, “(Aşı olan bireylere birtakım kolaylıklar tanınması) Bu karara mutlaka katılıyorum, yüzde yüz hemfikirim. Aşı olup olmadığını kanıtlamalısın. Birtakım avantajlar ya da haklar elde etmek sonuçta aşı olmaya bağlı. (AB’nin hür deveranı engellemesi konusu) Ben gerçek olmadığını düşünüyorum. Şahsen rastgele bir AB ülkesinin kabul ettiği (aşıyı) kabul ederim. Bu yıl da yurt dışında tatilin yaygın bir durum olacağını düşünmüyorum. Bu yüzden büyük bir sorun olacaktır. Kimi ülkelerin farklı kararlar alabileceğini de düşünüyorum. Örneğin birçok Macar’ın gittiği Yunanistan, Sputnik V ile aşı olanları da ülkeye alacağını açıklayabilir.” diye konuştu.
Norbert, kendisine Rus aşısı Sputnik V’nin uygulandığını söyledi.
Bir öteki Macar Mate ise aşı taraftarı olmasına karşın aşının zarurî olmaması ve herkesin kendi kararını verebilmesi gerektiğini söyledi.
Mate, “(Aşı olan şahıslara kimi kolaylıklar tanınması) Bunda kısmen hemfikirim. Zira baktığımızı vakit şirketler ve mağazalar da kendi müşterilerini seçme hakkına sahipler. Bunun kanun haline gelmesi konusunda ise hemfikir değilim. Bunun ayrımcılık olduğunu düşünüyorum. Örneğin bir kafe ya da banka, yalnızca aşı olmuş bireyleri kabul ediyorum derse, bunun hakikat bir ticari adım olup olmasına bakmaksızın, bu yapma hakkı var.” diye konuştu.
AB’deki özgür sirkülasyon tartışmalarıyla ilgili Mate, aşının yalnızca Çin’de ya da Rusya’da üretilmesi nedeniyle siyasi sorun yapılmaması gerektiğini zira bunun sonucunda vatandaşların ziyan göreceğini tabir etti.
Ülkede uygulanan aşı kimliğine karşı çıkan Fanni ise “İnsanları aşı kimliğine sahip olup olmadığı biçiminde ayırmak bence katiyetle ayrımcılık. Bildiğim kadarıyla İkinci Dünya Savaşı sonrası bu çeşit ayrımcılığın yapılması yasak. Hiç kimseye aşı olması konusunda baskı yapılamaz. Cümbüş yerlerine, restoranlara, hotellere girişleri yasaklanamaz. Bu, insanların temel haklarının kısıtlanması demek.” halinde konuştu.
Macaristan Sıhhat Bakanlığının paylaştığı bilgilere nazaran, son 24 saatte 726 yeni olay tespit edildi, toplam hadise sayısı 784 bin 837’ye, hayatını kaybedenlerin sayısı 137 artışla 28 bin 45’e çıktı.
Hürriyet
