1 Şubat askeri darbesinin akabinde cuntayı tanımayan seçilmiş milletvekilleri tarafından sivil hükümeti geri getirmek için kurulan Ulusal Meclisi Temsil Komitesi (CRPH), darbeden rahatsız olan etnik silahlı kümelerle birleşerek federal ordu kurmaya çalışıyor.
Federal ordu sayesinde darbe aksisi protestocuları cuntaya karşı müdafaayı planlayan CRPH, dün ilan ettikleri Federal Demokrasi Mutabakatı uyarınca nisanın birinci haftası içinde sivil hükümeti kurma çalışmalarını tamamlamayı planlıyor.
Darbe aksisi protestolara Myanmar ordusunun silahlı müdahale etmesi üzerine cuntaya karşı çıkan ve protestocuları koruyacaklarını duyuran etnik silahlı kümelerden Kachin Bağımsızlık Ordusu (KIA) ve Karen Ulusal Birliği (KNU) federal ordu planını destekliyor.
Arakan Ordusu, Ta’ang Ulusal Özgürlük Ordusu (TNLA) ve Myanmar Ulusal Demokratik İttifak Ordusu (MNDAA) ise 30 Mart’ta, darbe zıddı protestoculara silahlı müdahaleye son verilmemesi durumunda orduyla yürürlükteki ateşkes muahedesini bozarak protestocuların safına geçeceklerini duyurdu.
Başka etnik silahlı kümeler darbe karşısında tarafsız kalırken CRPH’nin bu kümeleri federal ordu planına dahil etmek üzere müzakerelerde bulunduğu biliniyor.
Etnik silahlı kümelerin açıklamalarının akabinde Myanmar ordusu, 29 ve 31 Mart’ta ülkenin doğusundaki Karen eyaletinde KNU’nun bulunduğu bölgelere hava saldırısı düzenledi.
Hücumların akabinde en az 10 bin sivil Tayland’a sığınmak üzere konutlarını terk ederken 6 kişi hayatını kaybetti.
BM’DEN “İÇ SAVAŞ İHTİMALİ ARTIYOR” UYARISI
Memleketler arası topluluk, birtakım etnik kümelerin protestocuları savunması ve Myanmar ordusunun Karen eyaletindeki hücumları üzerine, ülkede ordu ile etnik kümeler ortası çatışmaların geri döneceğinden kaygı ediyor.
Birleşmiş Milletler (BM) Myanmar Özel Temsilcisi Christine Schraner Burgener, 31 Mart’taki açıklamasında Myanmar’da darbenin akabinde yaşanan sivil can kayıplarına işaret ederek, “Ordunun müdahalesi çok acımasız ve bu durum iç savaş mümkünlüğünü artırıyor.” sözünü kullandı.
Burgener, etnik silahlı kümelerin orduya karşı hareket geçmesi durumunda ülkede çok taraflı facialar yaşanabileceğini vurguladı.
MYANMAR’DA 20 ETNİK SİLAHLI KÜME VAR
Ülkede resmi olarak tanınan 135 etnik küme bulunurken bağımsızlık, mahallî özerklik ve uyuşturucu ticareti üzere hedeflerle silahlanan 20 etnik silahlı küme mevcut.
Myanmar topraklarının üçte birini denetim eden etnik silahlı kümelerin toplam militan sayısının 90 binin üzerinde olduğu biliniyor.
Etkin silahlı uğraş yürüten kümelerin en değerlileri olarak bilinen KIA’ya ilişkin 12 bin savaşçı bulunurken KNU’nun 7 bin, Şan Ulusal Ordusunun (SNA) 1000 ve Zomi İhtilal Ordusunun (ZRA) 3 bin savaşçısı var.
2015’ten bu yana Myanmar ordusuyla ateşkes içinde olan 10 etnik silahlı kümeden Şan Devlet Ordusunda (SSA) 16 bin, Arakan Ordusunda 7 bin, TNLA’da 3 bin 500, MNDAA’da 4 bin ve Birleşik Wa Devlet Ordusunda (UWSA) 25 bin savaşçının olduğu biliniyor.
Buna rağmen Myanmar ordusunda görevdekiler ve rezerve askerler dahil yaklaşık 500 bin işçi bulunuyor.
“BÜTÜN ETNİK KÜMELER BİRLEŞİRSE BAŞARILI OLURUZ”
Myanmar’daki protestolara katılan ve şovlardaki can kayıplarını toplumsal medyada duyuran aktivistler, ülkedeki iç savaş ihtimali ve federal ordu planlarını AA muhabirine kıymetlendirdi.
Aktivist Thinzar Shunlei Yi, ülkede yaşananların iç savaştan fazla bir ihtilal olduğunu belirterek, “Federal ordunun kurulması, cuntanın elimizden aldığı demokrasiyi geri getirmeye yardımcı olacaktır.” dedi.
Barışçıl protestoların cuntayı durdurmaya kâfi olmadığını belirten Yi, protestocuları koruyacak bir silahlı gücün inşa edilmesinin koşul olduğunu lisana getirdi.
Bir başka aktivist Defan Khin ise “Cuntanın terörüne karşı etnik kümelerle birlikte silahlı direniş başlatmak tek tahlil yolu haline geldi. Dışarıdan yardım beklemeyi sürdüremeyiz.” formunda konuştu.
Bu kapsamda darbe aksisi protestocuların da federal orduya dahil edilmesinin planlandığını belirten Khin, “Bütün etnik kümeler birleşirse başarılı oluruz.” sözünü kullandı.
MYANMAR ORDUSUNUN KAREN EYALETİNDEKİ HAVA HÜCUMLARINDA 12 BİN KİŞİ YERİNDEN EDİLDİ
Askeri darbenin yaşandığı Myanmar’da ordunun, darbe aksisi silahlı etnik kümelerden Karen Ulusal Birliğinin (KNU) üslerine düzenlediği hava ataklarında yerinden edilen sivillerin sayısı 12 bini geçti.
KNU sözcülüğünden yapılan açıklamada, Myanmar ordusunun Karen eyaletinde sivillerin bulunduğu bölgeleri taammüden amaç aldığı belirtildi.
Açıklamada, “Hava atakları en az 12 bin kişinin yerinden edilmesine sebep oldu. Çok sayıda sivil, köylerini terk etti.” sözü kullanıldı.
KNU’nun Karen eyaletinde Myanmar ordusuna ilişkin bir üssü ele geçirmesinin akabinde Myanmar ordusu, 27-30 Mart’ta eyalete bağlı Hpapun bölgesinde hava atakları düzenlemişti.
Hücumlarda yaklaşık 20 sivil hayatını kaybederken onlarca kişi yaralanmıştı.
PROTESTOLARA MÜDAHALELERDE ÖLENLERİN SAYISI 550’YE ULAŞTI
Öte yandan Myanmar’da askeri darbe tersi protestolara güvenlik güçlerinin silahlı müdahalesi sonucu hayatını yitirenlerin sayısı 550’ye çıktı.
Siyasi Tutuklulara Yardım Kuruluşundan (AAPP) yapılan açıklamaya nazaran, son 24 saatte 7 can kaybı daha doğrulanırken toplam can kayıpları 550 olarak güncellendi.
Açıklamada 2 bin 751 kişinin gözaltında tutulduğu ve 126 kişi hakkında gözaltı kararı bulunduğu bildirildi.
MYANMAR’DA PROTESTOLARI DESTEKLEYEN 20 ÜNLÜ HAKKINDA GÖZALTI KARARI ÇIKARILDI
Myanmar’da cuntanın kablosuz internet erişimine yasak getirmesine karşın darbe karşıları, ülkenin birçok kentinde protestolara devam etti.
Askeri darbenin yaşandığı Myanmar’da polis, darbe aykırısı protestolara takviye veren müzikçi, oyuncu, direktör ve toplumsal medya fenomenlerinden oluşan 20 kişi hakkında gözaltı kararı çıkardı.
Cuntanın yayın organlarından Myawaddy TV’de yer alan haberde, isimleri açıklanmayan 20 ünlünün, şöhretlerini kullanarak halkı isyana teşvik ettikleri öne sürüldü.
Haberde ünlülerin devlet memurlarını sivil itaatsizliğe teşvik ettiği de belirtilerek, bu şahıslar hakkında gözaltı kararı çıkarıldığı söz edildi.
Myanmar ordusu 21 Şubat’ta, darbe aksisi protestolara dayanak verdiği gerekçesiyle ülkenin ünlü oyuncularından Lu Min’i gözaltına almıştı.
Bir öbür oyuncu Paing Phyo Thu hakkında geçen ay gözaltı kararı çıkarılmıştı.
İNTERNET KESİNTİLERİNE KARŞIN PROTESTOLAR SÜRÜYOR
Öte yandan cuntanın dün kablosuz internet erişimine getirdiği yasaklara karşın ülke genelinde darbe aksisi protestolar bugün de sürdü.
Yangon’da “çiçek bırakma eylemi” başlatan darbe aykırıları, güvenlik güçlerinin silahlı müdahalesiyle ömrünü yitiren protestocuların anısına kentin birçok bölgesindeki sokak, otobüs durağı ve parklara çiçekler bıraktı.
Mandalay, Bago, Sagaing ve Magway üzere kentlerde de farklı yaş ve meslek kümelerinden binlerce kişi, darbeyi protesto ederek güvenlik güçlerinin silahlı şiddetini kınadı.
Hürriyet
