Üniversite Şurası (YÖK) tarafından 2020 Manisiz Üniversite Armağanları merasimi, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) önlemleri kapsamında medya konferans sistemiyle düzenlendi. Merasime Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk, YÖK Lideri Prof. Dr. Yekta Saraç, YÖK Engelli Öğrenci Çalışma Kümesi Yürütücüsü ve YÖK Yürütme Konseyi Üyesi Prof. Dr. Zeliha Koçak Tufan, YÖK Yürütme Konseyi üyeleri, Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığından yetkililer, armağan almaya hak kazanan üniversitelerin rektörleri ile üniversitelerdeki engelli öğrenci ünite sorumluları katıldı.
YÖK Lideri Prof. Dr. Yekta Saraç, Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) tarafından global salgın ilan edilen mucize durum nedeniyle geçen yıl YÖK’te yüz yüze gerçekleştirilen merasimin dijital ortamda düzenlendiğini söyledi. Salgın devrinde dünyada ve Türkiye’de üniversite sistemlerinin değerli değişimlerle karşı zıdda olduğunu anlatan Saraç, şöyle konuştu:
“Yükseköğretimde uzaktan eğitimin külliyen ön plana geçtiği, kitlesel çevrimiçi açık derslerle eğitimin büyük ehemmiyet kazandığı bir periyodu yaşıyoruz. Bu çekişmeli süreçte karşı yapılabilecekler konusunda memleketlerin, kurumların ve üniversitelerin verdiği reaksiyonlar, hareket kabiliyeti kıymet kazanıyor. Türk üniversite sistemini yarınlara hazırlayabilmek için son yıllarda başlattığmız kalite eksenli büyüme yolundaki kazanımlar sürecinin kesintiye uğramaması ve üniversiteleri bu global değişime, yeni ve çetin periyoda hazırlıklı kılabilmek, üniversitesi milletlerarası yarışmaya sokabilmek için kimi yeni ve yenilikçi kararlar aldık ve almaya da devam ediyoruz. Bu süreçte, üniversitelerimizin öğrenci merkezli bir yaklaşımı benimsemesi ve mekteplilerin tedirgin olmayacağı halde süreci yürütmelerini başkaca önemsiyoruz.
UZAKTAN EĞİTİM ÜNITESI BULUNMAYAN DEVLET ÜNİVERSİTESİ KALMADI
YÖK’ün iki yıl evvel başlattığı Üniversitede Dijital Dönüşüm Projesi’si kapsamında 16 üniversitemizde 6 bine yakın talim elemanına Dijital Çağda Üniversitede Öğrenme ve Öğretme, 50 binin üzerinde öğrencimize de Dijital Okur-Yazarlık dersi verildi. Öteki taraftan üniversitelerimizde açılan uzaktan eğitim merkezlerinin sayısı 100’ün üzerinde iken geçtiğimiz günlerde 20 uzaktan eğitim merkezinin daha kurulmasıyla artık uzaktan eğitim ünitesi bulunmayan devlet üniversitemiz kalmadı. YÖK olarak bu sürecin gerçekleri dikkate alan, sükuneti ve temkini elden bırakmayan, üniversitelerimizin ehliyetlerine karar mekanizmalarında ehemmiyet veren bir yaklaşım ile yönetilmesine büyük ehemmiyet veriyoruz. İnşallah bu kavi süreci de aşacağımıza inanıyorum. ‘Yeni YÖK’ ile üniversite sistemine çeşitlilik ve ihtisaslaşma geldiği. Bu çalışmalar ‘araştırma üniversiteleri’ ve ‘bölgesel kalkınma odaklı üniversiteler’ olmak üzere iki koldan yürütüldü. YÖK 100/2000 Doktora Burs Programı’nda ise salgına yönelik gereksinim duyulan yerlerin tespit edildi. Program kapsamında ayrıyeten engelli çalışmalarına yönelik öncelikli ortamları belirleyerek Türk işaret lisanı, manisiz hayat, hususî eğitim, aile psikolojisi üzere yerlerde doktora bursu verildi. Ergoterapi, lisan konuşma terapisi ortamlarında nitelikli insan kaynağını arttırmak üzere yeni lisans ve lisansüstü programları açıldı. Sekiz üniversitede Otizm Spektrum Bozukluğu Eğitimi Anabilim Kolu’nun açıldı. Yurtdışında ‘gölge eğitici’ olarak bilinen insanlara akademik ortamda yetiştirmek üzere iki vakıf üniversitesinde engelli destek ön lisans programı açıldı.
DÜNYA ÜNİVERSİTELERİNİ TAKİP EDİYORUZ
YÖK olarak, ağır pandemi sürecinde Türk üniversitesinin dinamik bir biçimde yönetilmesi için, devletin aldığı kararlar çerçevesinde, çevik bir idare anlayışıyla hareket ettik. Yarkurullar, marifetiyle süratli, esnek kararlar alarak ve alınan her kararı her gün yine gözden geçirerek bu süreci yönetiyoruz. Bu arada dünya üniversitelerini ve onların aldıkları kararları da takip ediyoruz. Uzaktan talim yol haritamızı belirledik ve bu süreçte talebelerimizin rastgele bir mağduriyet yaşamamaları için çok sayıda kararlar aldık. Uzaktan tedrisat sürecinde ise engelli talebelerimiz için pürüz kümesine nazaran eğitimi erişilebilir kılmak en değerli önceliğimiz oldu.
Üniversite sistemimizde bugün itibarıyla öğrenci sayımız 7 milyon 852 bin 51. YÖKSİS donelerine nazaran farklı handikap seviyelerindeki bu talebelerimizin sayısı ise 50 bin civarında. Bu sayı üniversite sistemimizdeki talebelerin yaklaşık yüzde 0.66’sını oluşum ediyor. Engelli talebelerin eğitim tedrisat faaliyetlerine, başkaca toplumsal ve kültürel faaliyetlere de iştirakine destek olmak, gerekli uyarlamaların, altyapının ve donanımların sağlanması ve üniversitelerde manisiz bir ekosistemin oluşturulmasını teşvik etmek üzere 2018’den bu yana Manisiz Üniversite Mükafatları veriliyor. Handikapsız üniversite dediğimizde yalnızca mekan ile ilgili düzenlemeler değil, toplumsal ve kültürel faaliyetleri de içinde barındıran bir üniversite tasavvur edilmeli. Sair taraftan bu armağanlar vesilesiyle engelli bireylerin üniversiteye tam, aktif ve eşit iştirakini sağlamak emeliyle gerçekleştirilen çalışmalar başkaca sevindirici. Mükafatlar yalnızca fiziki erişilebilirliği değil tıpkı vakitte engelli talebelerimizin direkt katkı sağladığı, içinde bulunduğu sosyokültürel faaliyetleri ve eğitime erişilebilirlikte yapılan çalışmaları da içeriyor. Manisiz Üniversite Mükafatları için geçen yıl 80 üniversiteden farklı kategorilerden 668 müracaat yapılmışken bu yıl 116 üniversite kurumu tarafından yapılan müracaat sayısı 841’e ulaşmıştı. Bayrakların alınmasına ek sağlayan tüm akademik ve idari işçiye teşekkür ediyorum.”
ARMAĞAN SAHİBİ ÜNİVERSİTELER
Merasimin açılışında, mükafatlar hakkında haberlendirme yapmak üzere YÖK Engelli Öğrenci Çalışma Kümesi Yürütücüsü ve YÖK Yürütme Konseyi Üyesi Prof. Dr. Zeliha Koçak Tufan bir sunum gerçekleştirdi. Konuşmaların akabinde 2020 yılı Manisiz Üniversite Armağanlarını kazanan üniversite kurumları açıklandı.
ÜNİVERSİTELERDEN REKOR SAYIDA MÜRACAAT ALINDI
Yeni YÖK tarafından 2018 yılından bu yana klâsik olarak verilen mükafatları için YÖK’e 116 üniversiteden yekun 841 müracaat yapıldı. ‘Engelsiz erişim’ ve ‘engelsiz eğitim’ temalarıyla düzenlenen merasimde, üniversite kurumlarına ‘mekanda erişebilirlik’, ‘eğitimde erişebilirlik’ ve ‘sosyokültürel faaliyetlerde erişilebilirlik’ olmak üzere üç kategoride ‘engelsiz üniversite bayrak ödülleri’ ile farklı engelli kümelerine erişilebilir kılan üniversitelerin ilgili programlarına ‘engelsiz program nişanı’ verildi.
3 BAŞKA KATEGORİDE ‘ENGELSİZ ÜNİVERSİTE BAYRAK ÖDÜLÜ’
Manisiz Üniversite bayrak armağanları kapsamında, Mekanda Erişim Bayrak Armağanı’na 431 müracaat alındı ve 41 üniversite 118 Turuncu Bayrak Mükafatı almaya hak kazandı. Eğitimde Erişilebilirlik Bayrak Armağanı’na 141 müracaat alındı ve sekiz üniversiteye dokuz Yeşil Bayrak Armağanı verildi. Sosyokültürel Faaliyetlerde Erişebilirlik Bayrak Armağanı’na ise 141 müracaat yapıldı ve seçilen 12 üniversite 17 Mavi Bayrak Armağanı aldı.
4 ÜNİVERSİTEDEN 66 PROGRAMA ‘ENGELSİZ PROGRAM NİŞANI’
Programlarını farklı engelli kümelerine erişilebilir kılan üniversitelerin ilgili programlarına verilen Handikapsız Program Nişanı için yapılan 114 müracaat arasından yekunda dört üniversiteden 66 programa Manisiz Program Nişanı verildi. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi ile Afyon Kocatepe Üniversitesi 13 bayrak armağanıyla en çok bayrak mükafatı alan üniversiteler olurken, Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi sekiz bayrak armağanıyla 2., Ondokuz Mayıs Üniversitesi ise altı bayrak armağanıyla üçüncü sırada mahal aldı.
Hürriyet