RUSYA
Mandalina olmazsa olmaz
Rusya’da da yeni yıl gecesi sofra geleneğinin bollukla ilgisi var. Sofralarında büyük tabaklarda salatalar, etler ve sıcak turtalar bulunur. Sofranın en kıymetli atıştırmalıklarından biri tereyağı ve çavdar ekmeğiyle servis edilen havyar. Havyarlı sandviç ve tabaklar umut edilen zenginliğin simgeleri. Bizim Rus salatası diye bildiğimiz salatayı onlar olivier salatası diye isimlendiriyor ve sosis, patates, bezelye, yumurta ve mayonezle hazırlıyorlar. Kek kalıplarında rendelenmiş havuç, yumurta ve pancar katmanları altına tuzlu ringa balığı koyarak hazırlanan selyodka pod shuboy salatasına da her masada rastlamak mümkün. Ana yemek olarak elma yahut armutlu ördek çok yaygın. Bir vakitler çok güç bulunuyor olmasına karşın mandalina da sofralarının bir başka olmazsa olmazı. Kutlama öncesinde marketlerin meyve kısmında kuyruklar görmek epey sıradan bir durum. Votka olmadan hiçbir Rus kutlaması tamamlanmış sayılmaz.
JAPONYA
Mutluluğun sembolü yosun yemeği
Japonların yeni yıl sofrası ise uzun hayatı ve bahtı simgeleyen yiyecekler etrafında kurgulanıyor. Yeni yıl akşamı yedikleri yemeği osechi olarak isimlendirip minik bölmelerden oluşan bento kutularına koyuyorlar. Her bölmeye farklı şeyleri simgeleyen yiyecekler yerleştiriliyor. Pirinç unuyla yapılmış hamurun fasulye ezmesi doldurularak buharda pişirilmesiyle hazırlanan ‘mochi’ Tanrı’ya sunmak üzere sofraya konuluyor. Karabuğday unuyla hazırlanan erişte uzun hayatı simgeliyor. Yılbaşı gecesiyse taze soğan, yumurta, nori, ıspanakla hazırladıkları toshikoshi karabuğday eriştesini kesinlikle yerler. Yaşlı insanın sırtındaki kambura benzetilen karidese de uzun ömrü simgelediğinden kesinlikle sofrada yer verilir. Memnunluğu sembolü konbumaki ise bir yosun yemeği.
MEKSİKA
İstenmeyen geçmişten kopuş…
İspanya’dan geçtiği düşünülen geleneğe nazaran Meksikalılar, saatin vuruşları ve yılın ayları için gece yarısı bir düzine üzüm yer. 31 Aralık’ta tüm aile bireylerinin bir ortaya geldiği büyük bir sofra kurmak klâsik. Domates ve zeytinle pişirilen, kurutulmuş tuzlu morina balığı bacalao olmadan yeni yıl yemeği yenmiş sayılmaz. İçinde çeşitli gereçler bulunan hamurun muz ya da mısır yaprağına sarılıp pişirilmesiyle hazırlanan tamales tipik bir kutlama yemeği. Oaxaca eyaletinde, yılbaşı gecesi yenen klasik yemek buñuelos isminde özel bir çıtır börek. Seramik tabakta servis ediliyor ve yendikten sonra tabak yere atılarak parçalanıyor. Sembolik olarak istenmeyen bir geçmişle kopuşu temsil ettiği düşünülüyor.
İRLANDA
‘Ziyafet açlığı yener’ inancı
İrlandalılar, yılbaşı gecesini asırlardır ‘Oiche na coda moire’ yani ‘Büyük porsiyonun gecesi’ olarak isimlendiriyor. Geleneğe nazaran açlığı yenmek ve rahmet için konutlarda devasa kekler pişirip parçalanır, sonra kırıntılar toplanıp yenirmiş. Büyük bir sofra kurup ziyafet çekmenin açlığı alt edeceği batıl inancını hala koruyorlar. Sonraki gün açlık karşısındaki zaferlerini göstermek için kapının önüne tereyağlı ekmek koyarlarmış. Bu yüzden de 1 Ocak’a ‘Tereyağlı Ekmek Günü’ ismini vermişler. Mercimek ve börülcenin yanında zümrüt yeşili rengiyle zenginliği işaret ettiğine inanılan yeşillikleri hala sofralarında çokça bulunduruyorlar. İspanyollardan esinlendikleri bir öteki gelenek de gece yarısından çabucak evvel yenen 12 adet üzümün yılın 12 ayı boyunca bol çıkar getireceğine inanmaları…
ALMANYA
Başrol lahananın
Lahana, Alman yeni yıl yemeğinde büyük değer taşıyor. Kimi ülkelerin geleneklerinde olduğu üzere, ne kadar çok yeşillik yenirse, sonraki yılın o kadar müreffeh olacağına inanılıyor. Almanlar yılbaşı gecesi kümes hayvanı yemekten kaçınıyor. Gelecek yıl için beklenen mutluluğun yenen kümes hayvanının kanatlarında uçup gideceği korkusu bunun altında yatan neden. Kümes hayvanı yerine domuz yahut kimi bölgelerde sazan balığı yeniyor. Sonsuzluğu, birliği ve iyi talihi temsil ettiği düşünülen bir cins kraker olan pretzel de
o gün kesinlikle atıştırılıyor.
ÇİN
Birlik ve bolluk içinbalık
Çin yeni yılı, Gregoryen takviminden biraz daha geç kutlanıyor olsa da 31 Aralık gecesi talih için portakal yahut mandalina, uzun ömür için Japonlarda olduğu üzere ‘noodle’ ve birlik ve bolluk için de sofralarda bütün balık bulundurmak âdettendir.
FRANSA
Sofranın yıldızı istiridye
Hem Noel hem de yılbaşını Le Reveillon diye isimlendirip güçlü sofralarla bu akşamları taçlandırıyorlar. En klâsik yeni yıl sofraları foie gras (kaz ciğeri), istiridye, bol bol şampanya ve şarap içeriyor. Yılbaşı sofrasına La Saint-Sylvestre ismi da veriliyor. Fransa’da her yıl yeni yıl kutlamalarında yaklaşık 80 bin ton istiridye yeniyor. Şayet ihtimamlı bir mesken sahibi varsa istiridyelere eşlikçi olarak geniş bir tabakta buz üzerinde denizkestanesi, karides kokteyl, midye üzere eserler masaya getiriliyor.
İTALYA
Bir sofrada birkaç öğün
İtalyanlar, Vigilia, Capodanno yahut Festa di San Silvestro isimleriyle de bilinen yeni yıl arifesini Cenone (büyük bayram) olarak kutluyor. Bu kutlama yemeği ekseriyetle birkaç öğünden oluşuyor ve saatlerce sürüyor. Yiyecekler, gelecek yıla ilişkin dilekleri simgeliyor. İtalya genelinde mercimek birçok yeni yıl yemeğinde olur. Nedeni, yeni yılda refah getirdiğine inanılması… Her bölgenin kendine özel yeni yıl yemeği olmakla birlikte çoğunlukla et olarak domuz tüketiliyor. Panettone denilen mayalı hamur ve kuru meyvelerle yapılan yılbaşı keki ise kesinlikle her meskende bulunur.
Hürriyet
