Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Eskişehir’in Seyitgazi ilçesinde bulunan Etimaden Kırka Tesisleri’nde, Türkiye’de birinci kere lityum karbonat üretimine başlanan pilot tesisin resmi açılışına telekonferans sistemiyle bağlandı. Türkiye’nin dünya bor rezervlerinin yüzde 73’üne sahip olduğuna dikkat çeken Erdoğan, “Ülkemizde Balıkesir Bigadiç, Kütahya Emet, Eskişehir Kırka’da bulunan bor yatakları aşikâr oranlarda lityum da içeriyor. Bu lityum klâsik üretim teknolojileriyle ekonomik olmadığından maalesef bugüne kadar değerlendirilmemişti. Eti-maden 3 yıldır sürdürdüğü Ar-Ge çalışmasıyla bor üretimini bilhassa bu ortada ortaya çıkan sıvı atığın içerisindeki lityumu geri kazanma noktasında yeni bir teknoloji geliştirdi. Böylelikle atıklardaki bor ve lityum alınarak, lityum karbona ve satılabilir bor eserlerinin üretimi gerçekleştirildi. Tesisimizin tam kapasite devreye girmesiyle, hâlihazırda tamamını ithal ettiğimiz lityum gereksinimimizin inşallah yarıdan fazlasını karşılamış olacağız. Yerli lityum üretimi, yüksek teknoloji gerektiren eserlerdeki yerlilik oranının artmasını da sağlayacaktır” diye konuştu.
ORGANİZE TAARRUZ
Yerli araba TOGG’un Lityum muhtaçlığının bu tesislerden temin edilmesinin planlandığını lisana getiren Erdoğan, “Elektrikli arabalar yanında, akıllı telefonlar, tabletler, dizüstü bilgisayarlar, elektrikli aletler dahil olmak üzere tüm taşınabilir aygıtların bataryalarında bu lityum kullanılacaktır” dedi. Türkiye’nin yeraltı kaynaklarından uzun mühlet istifade edememesinin sebebinin, bu istikamette attığı adımların sabote edilmesinden kaynaklandığına vurgu yapan Erdoğan, “Ülkemizin ekonomik, siyasi ve askeri bakımdan güçlenmesini istemeyenler, kimi vakit içerideki piyonlarını, kimi vakit da memleketler arası yapıları kullanarak birçok projemizi, daha başlangıç etabında akim bırakmıştır. Nükleer güçten, hidroelektrik santrallerine; maden arama ve işletme faaliyetlerinden öteki yatırımlarımıza kadar, ülkemizin potansiyelini harekete geçirerek, çabucak hemen her efor organize bir akına uğramaktadır” sözlerini kullandı.
EN SON ÖRNEK
Her alanda bor madeninden istifade edildiğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bu durum üretimimize de yansıdı. Mesela 2002’de 436 bin ton olan rafine bor eserleri üretimimiz bu yıl Aralık ayı itibariyle yaklaşık 1.6 milyon tonu buldu. Bor eserleri ihracatımız, 2002 yılında 186 milyon dolarken, salgına karşın bu sayı 2020’de Aralık ayı itibariyle söylüyorum, 610 milyon dolara çıktı. Birebir devirde rafine bor eserleri kapasitemizi de 730 bin tondan, 2 milyon 753 bin tona yükselttik. İnşallah önümüzdeki periyotta ileri teknoloji eserleri başta olmak üzere, bor minerallerinin kullanım yelpazesini daha da geliştirmeyi planlıyoruz. Açılışını yaptığım bu tesis, bu gayretlerimizin en son örneğini teşkil ediyor.”
LİTYUM HANGİ ALANLARDA KULLANILIYOR
Lityum teknolojilerinin dünyada son devirde öne çıktığını söz eden ETİ Maden Teknoloji Geliştirme Dairesi Lideri Derya Maraşlıoğlu, “Lityum madeninden üretilenler ortasında birinci sıralarda bataryalar geliyor. Bunu cam ve seramik takip ediyor. Türkiye’de lityum az bulunan madenler ortasında yer alıyor. Lakin biz diğer eserlerden çıkan atıkları kıymetlendirerek lityum elde edebiliyoruz. Bu birikmiş atıkların içinde kıymetli ölçüde lityum varlığı bulunuyor. Bilhassa bizim için en kıymetli nokta elektrikli arabalar. Dünyada elektrikli araba pazarı çok süratli büyüyor. Arabalar için de en değerli teknolojilerin başında bataryalar geliyor. Hasebiyle bizim de yerli arabamız olduğu düşünülürse bu adımın şu anda atılması büyük kıymet taşıyor. Biz de Ar-Ge çalışmalarımızı bu alan için ağırlaştırıyoruz. Elde edilecek lityumdan araba bataryalarına eser sağlamak istiyoruz” diye konuştu.
Hürriyet
