Bir tüketici, 2011 yılında sıfır aldığı aracının iki ay sonra sol art çamurluğunun alt kısmında vernik attığını fark ederek aracı yetkili servise götürdü ve aracın boyanmış olduğunu öğrendi. Tüketici mahkemesine başvurdu. İzmir 3. Tüketici Mahkemesi 2014 yılında “Satıcının sorumluluğu ayıpsız ve eksiksiz eseri alıcıya teslim etmektir. Uzman raporu, yapılan boya ve tamirat sürecinin anlaşılmasının önlenmesi açısından sol art çamurluğa tam vernik atıldığı, boya ve vernik işçiliğinin iyi olmasının sürecin aracın tüketiciye tesliminden evvel fabrika çıkışında yahut fabrikadan bayiye getirilmesi sırasında yahut bayide meydana geldiği ihtimalini ortaya koyduğu, bu nedenle boyama sürecinin aracın tüketiciye tesliminden evvel gerçekleştiği kanaatine varılmasında kâfi bulunmuştur. Dolayısı ile satılan malın ayıbı, satıcı tarafından tüketiciden hile ile gizlenmiştir. Olması gereken ya ayıplı hali ile aracın satışa sunulması ya da boyama süreci yapıldığı tüketiciye belirtilerek, mevcut haliyle belirlenecek bedel üzerinden ikinci el olarak satışa sunmaktır” kararı vermişti. Şirketin bu karara itirazı sonrası Yargıtay 13. Hukuk Dairesi de mahallî mahkemenin kararını bozmuştu.
‘DENGE BOZULUR’
İzmir 3. Tüketici Mahkemesi’nin kararında direnmesi üzerine belge Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nda ele alındı. 23 Eylül 2020 tarihli Genel Heyet kararında Tüketicinin Korunması Kanunu’nun “Satışa sunulacak ayıplı mal üzerine ya da ambalajına, imalatçı yahut satıcı tarafından tüketicinin çarçabuk okuyabileceği biçimde ‘özürlüdür’ ibaresini içeren bir etiket konulması zorunludur” kararı anımsatılarak tüketicinin aldanmasının önüne geçilerek uyarılması gereği vurgulandı. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin araçtaki ayıbın tamir masrafı ve tamirata bağlı paha kaybı toplamının sadece 2 bin TL olduğu, malın kıymetine kıyasla ayıbın hafifliği dikkate alındığında misli ile değişim istikametinde karar verilmesinin taraflar ortasındaki hak ve nefaset istikrarını bozacağı görüşüne ise Hukuk Genel Heyet çoğunluğu katılmadı.
‘AYIP GİZLENMİŞ’
Genel Şura kararında bundan sonraki davalarda emsal niteliğindeki şu tespitler dikkat çekti: “Gerçekten de tüketici, satın aldığı aracın sıfır kilometre araçlardan haklı olarak bekleneceği üzere, hasarsız olduğu kanısı ile mukaveleyi imzalamış ve bu niteliğe nazaran bedelini ödemiştir. Ne var ki araç satış öncesi kademede hasar görmesi veyahut kusurlu imal edilmesi nedeniyle süreç görmüş ve uzman tarafından da tespit edildiği üzere renk farklılığı olmaması için bagaj kapağına da boya taşırılarak ve boyanın özgünlüğü bozularak kusurlu tamiratlarla ayıp gizlenmek istenmiştir.
İHTAR BULUNMALI
Meğer 4077 sayılı Kanun’un 4. hususunun altıcı fıkrasının birinci cümlesi gereği, satışa ayıplı halde sunulan malda bu istikamete ait bir açıklama ve ihtarın bulunması zaruridir. Gerek ayıbın açıklanan bu mahiyeti gerekse kusurlu tamirlerle kendisinden gizlenen ayıbın satımdan çok kısa bir müddet sonra ortaya çıkması ve çabucak ardından tüketicinin hakkını elde edebilmek için tüm yasal yolları takip etmesi göz önünde bulundurulduğunda somut olay bakımından malın ayıpsız misli ile değişimine karar verilmesinin hukuka uygun olduğu sonucuna varılmıştır.”
Hukukçular, bu alanda açılmış yüzlerce dava açısından Yargıtay Hukuk Genel Konseyi kararının emsal niteliğinde olduğunu belirtirken, şirketin karar düzeltme için başvurduğu öğrenildi.
Hürriyet
