Yeni tip koronavirüsün kökenlerini araştırmak üzere salgının ortaya çıktığı Çin’in Vuhan kentine giden Dünya Sıhhat Örgütü heyeti Viroloji Enstitüsü laboratuvarına gitti. Vuhan’daki enstitü salgının birinci günlerinden beri komplo teorilerinin odağındaki yer olarak kabul ediliyor ve gizeminin ortaya çıkması bekleniyordu.
Heyetin İngiliz üyesi Dr. Peter Daszak, kritik ziyaret sonrası birinci açıklamaları yapan isim oldu. Enstitü Yönetici Yardımcısı Dr. Shi Zhengli ile yakın münasebetleri olan ve geçmişte birlikte çalışmalar yapan Daszak, daha evvel şiddetle reddettiği ve komplo teorisi olarak nitelendirdiği ‘koronavirüs laboratuvardan yayıldı’ argümanını gözardı etmediklerini tabir ettiği açıklamasıyla şaşkınlık yarattı.
DSÖ heyeti, saha çalışmaların 6’ncı gününde, Vuhan’daki çalışmalarını sürdürüyor. Dünyanın merakla takip ettiği ziyaret sonrası Heyetin İngiliz üyesi Dr. Peter Daszak Sky News televizyonuna herkesi şoke eden açıklamalar yaptı.
Virüsün ortaya çıktığı yahut üretildiği yer olduğuna dair tezlere mevzu olan Vuhan Viroloji Enstitüsü laboratuvarını ziyaret eden heyet üyeleri, enstitünün Yönetici Yardımcısı Şı Cıngli ve laboratuvar çalışanlarından bilgi aldı.
Temaslarına dair ayrıntıları paylaşmayan heyet üyelerinin, erişim konusunda pürüzlerle karşılaştıkları argüman edildi.
Dr. Peter Daszak, daha evvelki açıklamalarında virüsün Vuhan’daki laboratuvardan yayıldığı konusundaki komplo teorilerini reddetmişti ve ‘tamamen saçmalık’ olarak nitelendirmişti. Lakin Daszak’ın fikirleri Viroloji Enstitüsü’ne yaptığı ziyaretle bir anda değişti.
Tıpkı vakitte insanları, hayvanları ve çevreyi ortaya çıkan bulaşıcı hastalıklardan koruyan bir sivil toplum kuruluşu olan EcoHealth Alliance üyesi de olan Peter Daszak ve DSÖ grubunun ‘Yarasa Kadın’ olarak da tanınan, enstitünün Yönetici Yardımcısı Dr. Shi Zhengli ile birlikte laboratuvarda 3 saatlik bir inceleme yaptıkları bildiriliyor.
Daszak, arkadaşlarıyla birlikte daha evvel hiç görülmemiş ‘verilere’ ulaştıklarını ve araştırmada artık ‘gerçekten bir yerlere’ geldiklerini söyledi. Daszak, son bilgiler ışığında virüsün laboratuvardan yayıldığı ihtimalini de gözardı etmediklerini kelamlarına ekledi.
Sky News’a konuşan DSÖ üyesi, elde ettikleri yeni bilgilerin soruşturmanın devamı için kendilerine taraf bulmakta yardımcı olacağını söylerken ‘Bilgiler bizi canlı hayvan pazarına götürürse oraya, yırtıcı hayvan satılan marketlere götürürse oraya ve hatta bir laboratuvara götürürse oraya gideceğiz. Her şey artık masada ve bizler de bu mevzuda açık görüşlüyüz’ sözlerini kullandı.
Dr. Daszak’ın takımdaki konumu, EcoHealth Alliance üyesi olduğu ve bu kuruluş laboratuvara maddi dayanak sağladığı için kuşku yaratmıştı.
Dr. Shi ile de yakın arkadaş olan Daszak, Viroloji Enstitüsü grubunu cansiperane formda savunmuş ve virüsün buradan çıktığı tezlerini sert biçimde reddetmişti.
DSÖ, geçen yıldan beri eski ABD Lideri Donald Trump tarafından da seslendirilen bu teoriyi karalama kampanyası olarak isimlendirmiş ve ciddiye almadığını belirtmişti.
2002-2003 yıllarındaki Akut Teneffüs Yolu Sendromu (SARS) salgının akabinde, yarasa koronavirüslerinin genetik bilgilerinin olduğu bir arşiv yaratmak emeliyle kurulan enstitü, Kovid-19’un buradaki laboratuvarda yapay olarak üretildiği ve kazara dışarı çıktığı argümanlarına husus olmuştu.
Birçok bilim insanı bu tezi reddediyor. Fakat kimi uzmanlar, hayvanlardan alınan ve insanlara geçme mümkünlüğü incelenen bir virüsün laboratuvar çalışanlarından birine bulaşmış olabileceğini ve hastalığın bu formda yayılmış olabileceğini söylüyor.
Dr. Daszak Sky News’a yaptığı açıklamalarına şöyle devam etti: “Enstitü ‘deki laboratuvarın mevzuyla ilgisi olabileceğine dair tezlerden haberimiz elbette var. Ve merak etmeyin bu mevzuda sorular sormaya devam edeceğiz. Şayet bulduğumuz bilgiler bizi oraya götürürse biz de oraya gideceğiz. Delilleri takip edeceğiz. Çin daha evvel hiç olmadığı kadar açık davranıyor ve bizimle tüm dataları paylaşıyor. Bu da bizi virüsün çıkış noktasına götürecek, bundan eminim.”
Hürriyet
