AA muhabirinin derlediği bilgiye nazaran, data transferleri için (analog ses) kablolu yeraltı şebekesi kurulumları yaklaşık 100 yıllık bir geçmişe sahip bulunuyor. Kablo teknolojisindeki gelişim, fiber kablolamayla epeyce yüksek data iletim suratlarının sağlandığı bir düzeye geldi ve ışık suratında geniş kapasiteli bilgi iletimleri fiber kablolarla mümkün oldu.
Fiber kablolama için altyapı oluşturma zorluğu ve maliyeti ise havadan kablosuz bilgi iletiminin kıymetini gün geçtikçe artırıyor. Coğrafik alanı sıkıntı, engebeli olan ve hafriyat maliyetlerinin karşılanmasında sorun yaşanılan ülkelerde havadan kablosuz data transferi sağlayabilen radyolink şebekelerinin kullanım gereksinimi öne çıkıyor.
5G teknolojilerinde şebekelerde sıklıkla kullanılacak M2M (Machine to Machine) uygulamaları başta olmak üzere Small Cell kurulumlarında da baz istasyonlarına yüksek kapasiteli transmisyon çizgilerinin sağlanabilmesi yüksek değer taşıyor. Dünyada 2021-2025 devrinde 5 yıllık radyolink pazar büyüklüğünün 17 milyar dolar olması öngörülüyor, Türkiye için ise bu sayı yaklaşık 200 milyon dolara karşılık geliyor.
YERLİ ESER GEREKSINIMINE INANÇLI TAHLIL
Türkiye, 2018 yılında 7, 13 ve 80 GHz frekanslarında yerli üretim kaidesi getirdi. Yerli ekipman sağlayıcı firmayla çalışmak operatörlere ayrıyeten daha esnek hizmet alma ve gereksinimlerine nazaran eser üzerinde daha süratli geliştirme yapılması ve tahlil sağlanması üzere avantajlar sunuyor. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) iştiraki CTech, haberleşme, siber güvenlik ve modelleme-simülasyon teknolojilerindeki birikimiyle tüm bu gereksinimleri dikkate alarak yerli tahliller geliştiriyor.
Milimetre dalga olarak da söz edilen yüksek frekanslarda radyolink geliştirme ve üretimi çalışmalarına 5 yıl evvel başlayan CTech, 60 ve 80 GHz frekanslarında radyolink üretimi ve testlerinin yapılacağı yüksek teknolojiye dayalı tesis kurdu. Şirket, radyolinklerin denetim edilebilmeleri için gerekli NMS (Network Management System) yazılımını da yerli olarak geliştirdi.
CTech, Türkiye’nin önde gelen operatörlerinden biriyle yaptığı muahede kapsamında 5 binden fazla radyolink ünitesi üretimi gerçekleştirecek. Birinci teslimatı yapılan radyolinklerin hali hazırda Erzurum’da kurulumları tamamlandı, performans takip çalışmaları devam ediyor. Kritik haberleşme ve denetim ekipmanlarının güvenlik açısından kuşku götürmeyecek idare sistemleriyle (NMS) çalışması ulusal güvenlik açısından yüksek ehemmiyet taşıyor. CTech NMS yazılımının üzerinde çalıştığı platform, bir altlık olarak tasarlanırken, İHA’ların denetimi ve öbür birçok muhtaçlık kapsamında muhtemel ilgili paketlerin kendi üzerinde geliştirilmesine imkan sağlıyor.
TÜRKİYE’DE 60 BİN RADYOLİNK GEREKSINIMI
Bugün için baz istasyonu başına transmisyon kapasitesi muhtaçlığı 2 Gbps iken, yakın vakitte 10 Gbps ve 2025’te 20 Gbps düzeylerine çıkacak. 6G’de 2030 yılında 1000 Gbps transmisyon kapasiteleri gündeme gelecek. Gitgide daha da kritik kıymet kazanacak bilgi transferi sürecinin inançlı, tüm ayrıntıları bilinen kanallar üzerinden gerçekleştirilmesi ulusal güvenlik açısından vazgeçilmez değer taşıyor. 2025 yılı sonuna kadar Türkiye’de yaklaşık 60 bin radyolink kurulması öngörülüyor.
CTech, 2022 yılında Türkiye’de de kurulumlara başlanılması öngörülen 5G sistemlerinde kıymetli bir altyapı elemanı olan radyolink ve idare sisteminin yerli olması için çalışmalarını sürdürüyor. Ekonomik manada dışa bağımlılığın azaltılması, telekomünikasyonda ulusal güvenlik telaşlarının minimuma indirilmesi ve telekomünikasyon bölümünde milletlerarası bir oyuncu olma CTech’in en başta gelen amaçları ortasında yer alıyor.
5G’de çok yüksek data iletim suratlarına fakat fiber ya da radyolink üzere iki altyapı yolundan biriyle ulaşılabilecek. Bu sebeple fiber döşemenin vakit ve ekonomik açılardan maliyetli olacağı yerlerde fiber suratlarına yakın bilgi iletim imkanları sağlayan 80 GHz ve üzerindeki frekanslarda çalışan radyolink kullanımları tercih edilecek. Radyolink ekipmanları direkt olarak müşteriye satılabileceği üzere baz istasyonu, NodeB, eNodeB üzere radyo ekipmanları ile birlikte de pazarlanabilecek.
KRİTİK ALTYAPILARDA VAZIFEYE HAZIR
Yerli radyolink sistemleri telekom operatörleri, internet servis sağlayıcıları, televizyon yayıncıları tarafından kullanılabilecek. Savunma endüstrisi eserleri ve güvenlik ünitelerinin muhtaçlıklarını da karşılayacak yerli radyolink sistemleri, gaz, petrol, güç, su, bankacılık üzere kritik altyapıların süratli, kesintisiz ve inançlı biçimde misyon yapmasını sağlayacak.
CTech geliştirdiği radyolink tahlilleriyle yerli pazarda kullanımda birinci sırada yer alıp milletlerarası pazarda da hisse sahibi olmayı amaçlıyor. Şirket, yapacağı özel geliştirmelerle (yeni frekanslar, yeni ‘feature’lar ve benzeri) eserin kullanımını artırmayı ve yeni pazarlarda yer almasını sağlamayı hedefliyor.
Hürriyet