Türkiye’de rastgele bir profesyonel ligde teknik yöneticilik yapabilmek için TFF tarafından konulan UEFA Pro Lisans mecburiliği var. Avrupa’da Pro Lisans yalnızca en üst lig düzeyinde isteniyor. Bu mantık dışı yaklaşımı aralık ayında anlatmıştım. İzahı sıkıntı kuralın mağduru teknik yöneticiler, Türkiye’nin dört bir yanından geri dönüş yaptı. Kederlerine tercüman olduğumuz için memnundular. İsyanları haklı, ekonomik durumları ise hüzün vericiydi. Verdikleri bilgiler sonrası yaptığım araştırmalarımın sonuçları şaşırtıcıydı. Pekala, yanlışsız ve etik davranmalarının karşılığı bu türlü mi olmalıydı? Halbuki bazıları üzere cin olup denetimsizlikten, ilgisizlikten, geçersiz lisanslardan, ahbap çavuş bağlantılarından faydalanıp 6 senede Mourinho lisansına sahip olabilirlerdi!
ANTRENÖR NASIL OLUNUR?
TFF bünyesinde antrenörlerin iki talimatı var: ‘Teknik Adamların Statüsü/Çalışma Esasları’ ve ‘Teknik Adamların Eğitimi/Sınıflandırılması.’ Talimatlarda geçen ana lisans kategorileri ise şu formda:
· UEFA Pro Lisans
· UEFA A Lisans
· UEFA B Lisans
· TFF Grassroots C Lisans
· TFF Grassroots İstekli Liderlik.
Antrenörlüğe nasıl girileceği ve hangi kursların alınacağı konusunda özetle 4 kategori bulunuyor:
1- Futbol alanının kenarından bile geçmeyip futbol sevdalısı olanlar.
2- Amatör futbol oynayıp teknik adam olmak isteyenler.
3- Profesyonel futbol oynayıp teknik adam olmak isteyenler.
4- Vücut Eğitimi ve Spor Yüksekokulları, Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulları mezunu olanlar.
OLAĞAN MÜHLET 14 YIL LAKİN…
Adım Mahmut… Çocukluğumdan beri teknik adam olmayı hayal ediyorum. Öğrencilik yıllarımda bilgisayar başında aylarca Championship Manager oynadım. 19 yaşında yağız delikanlıyım, liseyi bitirdim, futbola aşığım, çok becerikliyim. Arkadaşlarım “Oğlum senden Mourinho olur!” diyor. Çabucak TFF’ye danışıp, her kademenin eksiksiz müddetlerde aşıldığını varsayarak, en kısa kaç yılda Mourinho olabileceğimin hesabını rica ettim:
1- Evvel Grassroots İstekli Liderlik kursuna katılıp belgeni alacaksın. Kurslar her yıl eylülekimde açıldığından en az 1 yıl. YAŞ OLDU 20! (Bu lisansla ülkede misyon bahtınız neredeyse yok.)
2- TFF Grassroots C lisansı için açılan kontenjana yükselebilmek için puan toplaman lazım. Futbolculuk geçmişin olmadığından TFF sayfasında belirtilen projelere katılman gerekiyor. Yalnız toplayacağın puanlar, 1 yıl bile amatör futbol oynayıp başvuranın puanı yahut doruktan gelen birinin senin önüne geçebileceği gerçeğini ne yazık ki değiştirmiyor. Mucize oldu ve puanları topladın, Grassroots C’ye başvurdun, eğitimlerde başarılı olup yükseldin.
TOPLAMDA 2 YIL GEÇTi ve YAŞ OLDU 21!
19 YAŞINDA BAŞLAR, 33’TE BİTER
3- Yeni maksadın UEFA B lisansı… En az 3 sene Grassroots C’de kalman ve UEFA B lisans kursu açılmasını beklemen gerekiyor. Süreç bilinmeyen ancak bir mucize daha oldu, çabucak o sene açıldı. Eğitim ve imtihanlarla birlikte 120 saati tamamladın, 4 yıl geçti. TOPLAMDA ETTi 6 YIL ve YAŞ OLDU 25!
4- Sıra UEFA-A lisansında. Hayat kusursuz gidiyor Mahmut! Kontenjanlarda sana daima yer nasip oluyor. Eğitimlerde başarılısın. Taban müddetleri ve çalışma koşullarını sağlıyorsun. Türkiye üzere ülkede gümbür gümbür tepeye yürüyorsun. TFF’ler değişiyor, gruplar 30 defa teknik adam değiştiriyor lakin hayat ısrarla en hoşunu sunuyor. UEFA-A lisansına başvurabilmek için en az 3 sene UEFA-B’de kalman kural. Grup buldun, çalıştın, başvurunu yaptın. 180 saat eğitim aldın. 4 yıl daha geçti. TOPLAMDA ETTi 10 YIL ve YAŞ OLDU 29!
5- Ve Pro Lisans adımı! 19 yaşında çıktığın seyahatinde artık amaç son nokta… Yeniden en az 3 seneyi UEFA-A lisansında geçirdin, fiili çalışmayı yaptın, 360 saatlik eğitimi tamamladın. Süreç ve eğitimler derken 4 yıl da burada geçti. TOPLAMDA ETTi 14 YIL ve YAŞ OLDU 33… Tebrikler Mahmut! 3. Lig’den Harika Lig’e kadar bir kadrosu Türkiye’de çalıştırabilme hakkın(!) UEFA Pro Lisans sayesinde var!
CANIM BABAM!
Her şey eksiksiz ilerlediğinde bile en az 14 yıl sürecek bir macera. Pekala ya işler istendiği üzere gitmezse? Kurs açılmazsa, çalışacak ekip bulunamazsa, vakit uzarsa? Bu sevdadan vazgeçilmeli mi? Elbette hayır! 19 yaşındaki Mahmut’un babasının rastgele bir kulüple ortasının iyi olduğunu varsayalım. Kulüp liderine rica ederek, “Bizim oğlana 2 yıllık profesyonel futbolcu mukavelesi yapalım” diyebilir. Lider dostluğa istinaden kırmaz ve Mahmut bu 2 sene hiç alana çıkmadığı halde, profesyonel futbolcu lisansına sahip olabilir. Talimatlar oynama mecburiliği getirmiyor, kâfi ki kağıt üzerinde profesyonel olsun. Bu sayede Mahmut, TFF Grassroots C ve İstekli Liderlik kategorilerinde geçirmesi gereken en az 6 yılı hayata karşı kazanıyor!
ANTRENÖRÜN FİİLİ OLARAK ÇALIŞTIĞINI DENETLEYEN VAR MI?
Profesyonel futbolcu lisansına sahip olan Mahmut üzere örnekler için 2 sene dolunca UEFA-B yolu açıldı. Lakin Harika Lig’e yardımcı antrenör olarak zıplayabilmek için UEFA-A lisans gerekiyor. Bunu hızlandırmak için tekrar yüksek puan gerekiyor. En değerli puan kazandıran yol ise profesyonel ekiplerin U15 kategorisinde teknik sorumlu olarak 1 ile 5 yıl ortası çalışmak. Mahmut tekrar babası vasıtasıyla, hiç maça çıkmadan U15 grubunda çalışıyor gösterilebiliyor. Zira denetlemeye gelen yok. Ve merhaba Üstün Lig! Yardımcı antrenör koltuğu fırsatı resmi olarak elinizde… Sir Bobby Robson’un yanındaki Mourinho misali!
YÜKSELME KONUSUNDA CENNET ÜLKEYİZ
Profesyonel futbolcu lisansına sahip olmak, Grassroots C ve İstekli Liderlik kategorilerini pas geçmek dışında ilerleyen kategorilerde de avantajlar sağlıyor. Spesifik olarak B yahut A lisans için müracaat az olduğunda UEFA B/A Birleşik Lisans Kursu açılabiliyor. En az 7 yıl Harika Lig kadrosunda profesyonel lisanslı tescilli olmak yetiyor. İlla Muhteşem Lig kulübünün A kadrosu diye düşünmeyin. Altyapısı da olabilir, sonuçta ‘en üst lig’ düzeyindeki bir grup olması kâfi. Oynayıp oynamadığına bakılmıyor bile. Avrupa ülkelerinde bizdeki üzere her kademede en az 3 yıl geçirme zaruriliği yok. Her lisans derecesi ortasında 1 sene çalışma kâfi. Level 1-2-3 halinde gidiyor ve antrenör Level-3 düzeyine geldiğinde federasyon tarafından eğitmen atanıyor. İdmanları ve maçları izleniyor. Bizde ise ne yazık ki fiili kontrol ve gelişim değil, kağıt üstünde tescili var mı, ona bakılıyor. Münasebetiyle da 14 sene gözüken yol, 8 yıla ‘babam sağ olsun’ düşebiliyor!
SIKINTILAR BİR GÜN BİTER Mİ?
Disiplin Talimatı’ndaki eksikliklerden antrenör lisanslamaya, ceza sistemimizdeki çarpıklıklardan hakem taarruzlarına, kulüplerin idare kusurlarından menajerlerin yarattığı ekonomik ziyanlara, tribünlere ferdî ceza sistemini getirememeye kadar kederler gani. 1990’larda ‘30-40 yıl sonra çok farklı futbol dünyamız olur’ dileğimiz vardı. O günler geldi. Artık 2050’lere bel bağladık. Umut var mı? Yok. Var olan tek gerçek Mahmut’unki üzere babalar.
250 TL’ye varan Misli.com’da!
Hürriyet