3 Kasım’da yapılacak 59. başkanlık seçimleri öncesinde Cumhuriyetçi Parti ile Demokrat Parti kurultaylarının tamamlanmasının akabinde Donald Trump ve Joe Biden’ın adaylıklarının katılaşmasıyla gözler iki adayın seçim taahhütlerine çevrildi.
Kovid-19 salgınının tesiriyle Amerikan iktisadı Büyük Buhran’dan bu yana en şiddetli günlerini yaşarken, Trump ve Biden’ın seçim manifestolarında iktisadın toparlanmasına yönelik izlenecek siyasetler öne çıkıyor.
TRUMP’TAN SÜRATLI EKONOMİK TOPARLANMA AMACI
AA muhabirinin derlediği bilgilere nazaran, Kovid-19 salgınının neden olduğu krizden büyük darbe alan Amerikan iktisadının süratlice toparlanması her iki aday için de öncelikli husus olurken, iktisadın olağanlaşması, ABD teknolojisinin korunması, Çin ile rekabet, vergi indirimleri, taban fiyat artışı ve ticaret üzere değerli başlıklarda adayların siyasetleri birbirinden farklılık gösteriyor.
Kovid-19 nedeniyle büyük bir darbe alan ABD iktisadını yine rayına oturtmayı hedefleyen Cumhuriyetçi Parti Lider adayı Trump, yeni devirde “tarihin en büyük ekonomisini” tekrar inşa edeceklerini vurguluyor. Trump, Biden’ın bilakis Kovid-19 salgını nedeniyle durma noktasına gelen ekonomik faaliyetin sürat bir halde olağanlaşması gerektiğini savunurken, ülkenin 2021’de olağana dönmesini ve Amerikan iktisadının “V” halinde toparlanmasını hedefliyor.
Salgının başından bu yana hane halkı, işletmeler ve lokal idarelere yardımcı olmak gayesiyle trilyon dolarlık dayanak paketlerine imza atan Trump, gerekirse daha fazla teşvik sağlamaktan geri durmuyor.
10 AYDA 10 MİLYON ŞAHSA İSTİHDAM KELAMI
Başkanlık koltuğuna ikinci sefer oturması halinde birinci devrinde ortaya koyduğu “en fazla istihdam üreten başkan” olma tezini sürdürmeyi planlayan Trump, Kovid-19 krizinden olumsuz etkilenen iş gücü piyasasını eski gücüne kavuşturmayı amaçlıyor. ABD’deki işsizlik oranını Kovid-19 krizi öncesi periyotta son 50 yılın en düşük düzeylerine indirdiklerini her fırsatta hatırlatan Trump, yine seçilmesi durumunda 10 ayda 10 milyon şahsa istihdam sağlamayı hedefliyor.
Her iki adayında gündeminde değerli bir yer tutan vergi düzenlemeleri konusunda ise Trump, 2017’de imzaladığı 1,5 trilyon dolarlık vergi indirimini içeren paketi anımsatarak yeni periyotta de vergi indirimlerini sürdürme sinyali veriyor.
Trump, bu kapsamda, orta gelirliler için gelir vergisinde indirim öngörürken, yatırım, üretim ve istihdamı artırmak için sermaye çıkar vergisinde indirime gitmeyi planlıyor.
AMERİKA’YI ÜRETİMDE “SÜPER GÜÇ” YAPMA GAYESI
“Önce Amerika” sloganıyla yolan çıkan Trump, gelecek 4 yıl içince Amerika’yı dünyanın “üretim muhteşem gücü” haline getireceklerini belirtiyor.
Amerika’yı tekrar inşa etme vaadinde de bulunan Trump, dünyanın en büyük altyapı sistemini oluşturmayı amaçlarken, kara yolları, köprüler ve havalimanlarına daha fazla harcama yapılması gerektiğini savunuyor.
Trump, bir altyapı paketini hayata geçirmek istediğini uzun vakittir lisana getirirken, kelam konusu paketin 2 trilyon dolar büyüklüğünde olmasını istediği belirtiliyor.
TRUMP’IN TİCARET SIYASETININ MAKSADINDA ÇİN OLMAYA DEVAM EDECEK
Trump’ın iktisat siyasetlerinin bir öbür değerli ayağını ise ticaret başlığı oluşturuyor. Başkanlığı devrinde ABD’nin ticaret açığı verdiği ülkelere ya da eser kalemlerine uyguladığı ek gümrük tarifeleri ve Çin’e karşı açtığı ticaret savaşıyla reaksiyonları üzerine çeken Trump, Amerikan üretimini müdafaaya yönelik bu siyasetlerine ait telaffuzlarını seçim kampanyasında da misal halde devam ettiriyor.
Trump’ın ticaret siyasetinin maksadında ocak ayında imzalanan birinci faz ticaret mutabakatına karşın Çin yer almaya devam ediyor.
Biden’ı Çin’in iktisadının güçlenmesine dayanak olmakla suçlayan Trump, yine lider seçilmesi halinde imalat bölümündeki 1 milyon kişilik istihdamı Çin’den geri getirme ve faaliyetlerini Çin’den ABD’ye getiren şirketlere vergi indirimi uygulama kelamı veriyor.
BİDEN’DAN AMERİKAN ORTA SINIFINI GÜÇLENDİRME MAKSADI
Demokrat Parti Lider adayı Biden ise Amerikalı seçmene “orta sınıfı güçlendirme” kelamı verirken, 700 milyar dolarlık “Amerikan eseri tercih et” (Buy American) kampanyasıyla ise yerli üretimin tekrar canlandırılmasını hedefliyor.
Biden’ın ortaya koyduğu ve 2’nci Dünya Savaşı’ndan sonra ABD iktisadında “en agresif hükümet yatırımı”nı yapmayı öngördüğü ekonomik plan kapsamında, Amerikan üretimi olan mal ve hizmetlerin hükümet tarafından satın alınması için 4 yılda 400 milyar dolarlık bir fon oluşturulması, ABD merkezli teknolojik araştırma ve geliştirme uğraşları için ise 300 milyar dolar ayrılması amaçlanıyor.
Bu planların hayata geçmesi halinde 5 milyon bireye istihdam sağlanacağını belirten Biden’ın kelam konusu bütçeler için hangi kaynakları kullanacağı ise belirsizlik taşıyor.
BİDEN SÜRATLI EKONOMİK OLAĞANLAŞMAYA KARŞI TEMKİNLİ
Geçen günlerde verdiği bir röportajda başkanlık koltuğuna oturması halinde Kovid-19 salgınıyla uğraş kapsamında gerekirse ekonomik faaliyetleri durduracağını belirten Biden, sıhhat krizi çözülmeden iktisadın süratli olağanlaşmasına temkinli yaklaşıyor.
Amerikan aileleri ve küçük işletmelerine daha fazla dayanak sağlayacağı vaadinde bulunan Biden, Kovid-19 krizinde işini kaybedenler için işsizlik sigortasını uzatacağını taahhüt ediyor.
Trump hükümetini vergi indirimlerinde varlıklı kişi ve şirketlere daha fazla yarar sağladığı gerekçesiyle eleştiren Biden, en yüksek gelire sahip şahıslardan alınan marjinal vergi oranını yüzde 37’den yüzde 39,6’ya yükselterek Trump’ın uyguladığı kimi vergi indirimlerini aksine çevirmeyi hedefliyor.
TABAN FIYATI ARTIRMA VAADİ
Biden, düşük gelirli çalışanlara yönelik birtakım vergi indirimlerini genişletmeyi planlarken, saati 7,25 dolar olan minimum fiyatı ise 15 dolara çıkaracağını belirtiyor.
Ticaret konusunda ise Biden, Trump’ın Çin karşı olan tavrını eleştirirken, Çin’e karşı olan ticaret savaşının Amerikalı tüketiciler ve çiftçilere ziyan vereceğini savunuyor.
ABD’nin 2050’ye kadar sıfır karbon salınımlı sürdürülebilir bir iktisada geçmesi gerektiğini vurgulayan Biden, pak güç ve sürdürülebilir altyapı yatırımları için 2 trilyon dolar harcayacağını kaydediyor.
Hürriyet
