ABD’nin Teksas eyaletinde yenilenebilir güç üzerine çalışan Türk elektrik mühendisi Ziya Kirman, eyalette milyonlarca kişiyi etkileyen son günlerdeki elektrik kesintilerinin, makus hava şartları kadar yetkililerin yönetimsel ve planlama yanlışlarından da kaynaklandığını belirtti.
1993’ten beri ABD’de yaşayan, ülkenin önde gelen elektrik dağıtım ve nükleer güç üretim şirketlerinde vazife yapan Kirman, Teksas eyaletinde yaşanan elektrik kesintileri konusunu AA muhabirine kıymetlendirdi.
Kirman, 10 yıldan fazla müddettir eyaletin Houston kentinde EDP Renewables isimli, yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimi ile depolama üzerine yatırım yapan şirkette çalışmalar yaptığını kaydederek, eyaletteki son durumla ilgili şunları söyledi:
“Teksas’ta bu hafta beklenmedik bir soğuk oldu. Her 10 yılda bir buna misal soğuk beklenir fakat bu kez neredeyse 100 senede bir gelen çok soğuk hava oldu ve bu çok uzun sürdü. Eyalette yaşanan elektrik zahmetinin bu soğuk havanın yanı sıra, yetkililerin yönetimsel ve planlama yanılgılarından kaynaklandığını düşünüyorum. Aslında eyalette bu kutup soğuğu kaidelerini kaldıracak alt yapı ve imkan var fakat makûs idare yüzünden bu hale geldik.”
ABD’nin ikinci en kalabalık eyaleti Teksas’ın yüzde 20’den fazlasının bu hafta elektriksiz kaldığını hatırlatan Kirman, bilhassa eyaletin daha güneyindeki Houston üzere kentlerdeki kesintilerin nüfusun yüzde 60’nı etkileyecek düzeye ulaştığına işaret etti.
Kirman, “Elektrik gidince ona bağlı başka hayati sistemler de gidiyor; su pompaları duruyor, internet kesiliyor.” diyerek bir haftadır soğukla uğraş eden insanların yeni yeni toparlanmaya başladığını anlattı.
Öte yandan Teksas’ta yaşanan soğuklar ve elektrik kesintileri nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı bugün prestijiyle en az 47’ye yükseldi.
TEKSAS’TA YENİLENEBİLİR GÜÇ, FOSİL GÜCÜNE KARŞI
Teksas’ta yaşanan elektrik kesintileri nedeniyle, yenilenebilir güç kaynakları olan rüzgar ve güneş ile klâsik güç kaynakları olan doğalgaz ve kömür savunucularının birbirine yönelik suçlamalarına değinen Kirman, tartışmaların siyasi olduğuna işaret etti.
Kirman, yenilenebilir rüzgar ve güneş gücünün soğuk hava kaidelerinden etkilenmediğini belirterek, şöyle devam etti:
“Yenilenebilir gücün soğuk iklimde çalışmadığı tezleri siyasi sebepler ve bilgi yetersizliğinden kaynaklanıyor. Mesela Amerika’nın en soğuk yerlerinden biri olan Minnesota’da, rüzgar santralleri kışın eksi 30 derecede bile çalışır. Teksas’ta görülen bu soğukta çalışmaması için hiçbir neden yok. Wyoming, Colorado, Minnesota ve Iowa’da bizim kendi işlettiğimiz rüzgar santralleri var ve hiçbirinde kasvet yok, hepsi soğukta çalışıyor.”
Eski Lider Donald Trump’ın eyalette güneş ve rüzgar gücünü azaltma istikametindeki siyasetlerinden kalma bir baskı olduğunu aktaran Kirman, gaz santrallerinde yaşanan soruna yönelik de şu değerlendirmede bulundu:
“Elektrik üretimi için gerekli gazın santrallere basımı elektrik pompaları tarafından yapılıyor. Plansız idarede, o pompaların elektriği kesildiğinde bu kere santrale giden gaz akışı da kesiliyor. Gaz olmazsa elektrik üretilemiyor, elektrik olmazsa santrale gaz gelmiyor. Teksas’ta yaşanan tam da bu oldu.”
Kirman, gaz santrallerinde çalışan pompaların elektrik kaynaklarının çeşitlendirilmesinin bu riski azaltacağını önererek, ayrıyeten yedek sistemlere ve depolamaya da yatırım yapılması gerektiğinin altını çizdi.
Teksas’taki elektrik üretiminin yüzde 50’sinin eyalette çok ucuz ve bol olan gazdan sağlandığını bildiren Kirman, yüzde 25’inin yenilenebilir güç santrallerinden, geriye kalan yüzde 25’inin de yarı yarıya kömür ve nükleer güçten sağlandığı bilgisini paylaştı.
“BU CİNS OLAYLARDAN SONRA KİMSEDEN HESAP SORULMAZ”
ABD’de en son Teksas’ta yaşanan gibisi elektrik kesintisi meşakkatlerinin birinci sefer görülmediğine dikkati çeken Kirman, bunların genelde evvel tartışılıp, daha sonra sorumlulara önemli bir hesap sorulmadan unutulup gittiğini söyledi.
Kirman, “Bu cins olaylardan sonra çok az şahıstan hesap sorulur, sonra sistem kendi akışında devam eder. Büyük şirketlerin canını acıtmazlar, gerçek manada hesap sorulmaz, zira sistem bunun üzerine kurulmuş.” diye konuştu.
Son bir hafta içinde yaşanan elektrik kesintilerinin tekrar de kimi yeniliklere vesile olmasını ümit ettiğini lisana getiren Kirman, şunları kaydetti:
“Bu kesintiler, yenilikçi şirketler için yeni bir fırsat oluşturacak. Bilhassa batarya ile güç depolama konusunda bu krizi avantaja çevirecek büyük yeni şirketlerin ortaya çıkacağını, bu işten çok iyi para kazanan yeni teknolojilerin gelişeceğini düşünüyorum. Bu biraz koşulları düzeltebilir lakin esaslı bir tahlil konusunda yapılması gereken milyarlarca dolar yatırımın olmayacağı kanaatindeyim.”
Kirman, Teksas’ta son bir haftada yaşanan kutup soğuklarının dünyadaki iklimin değiştiğinin en bariz işareti olduğunu vurgulayarak, “Teksas, yazın Amerika’nın en sıcak yerlerinden biridir, artık de kışın en soğuk günlerini yaşıyor.” sözünü kullandı.
TED CRUZ’A İSTİFA DAVETİ YAPILDI
ABD’de Demokrat Partililer, Teksas’taki “tarihi kış fırtınası” sebebiyle ısınma sorunu, su ve elektrik kesintisi yaşanmasına rağmen Meksika’nın Cancun kentine tatile giden Teksaslı Cumhuriyetçi Senatör Ted Cruz’u istifaya çağırdı.
NBC News’in haberine nazaran, 17 Şubat’ta toplumsal medyada yayımlanan Senatör Cruz’un ailesiyle Cancun kentine tatile gitmek üzereyken havaalanında bagajlarıyla beklediği ve uçağa bindiği sıradaki imgeleri, büyük reaksiyon çekti.
Hürriyet