Bayramiç’te taş değirmende yerli un
Bayramiç Yeniköy Kolektifi ismi altında toplanan idealist üreticilerin yaptığı çalışmalar örnek olacak tipten. 2011’de Bayramiç Muratlar Köyü’nün Yeniköy mevkisindeki 50 dönüm yerlerinde kendi kendine yeten, permakültür ideolojisiyle hareket eden, doğal tarım uygulamaları yapan, lokal tohum ve üretime sahip çıkan bir köy girişimiyken yıllar geçtikçe buğday konusunda uzmanlaştılar. Şu anda 30 başka mahallî buğday çeşidini yaklaşık 400 dönüm yerde doğal tarım uygulayarak yetiştirmeye devam ediyorlar. Kavılca, sarı buğday, karakılçık, havran kızılcası, ziveng buğdayı üzere Anadolu’nun yok olmaya başlayan lokal buğdaylarını hem çoğaltıyorlar hem de un, bulgur ve gibisi işlenmiş doğal eserler üretiyorlar. Ot ve böcek ilaçları mutlaka kullanmıyorlar ve buğdayı taş değirmende öğüterek un yapıyorlar. (531 644 08 14)
Ayvacık’ta organik hayvancılık
Hayvancılık, Ayvacık’ın pek çok köyünün en önemli geçim kaynağı. Vural Keskin’in öncülüğünde 2010’da kurulan ‘Ayvacık Organik Kırmızı Et Üreticileri Birliği’ ülkemizde de organik hayvan yetiştiriciliği ve bölgesel kalkınma planlaması konusunda değerli bir örnek. Burada yetişen hayvanların etlerinin lezzetli olma sebebi, yöreye has bir cins olan boz sığırların büsbütün tabiat şartlarında ilaçlı veterinerlik hizmeti almaksızın en az 13 farklı kekik çeşidiyle beslenmeleri. Özgür otlayan güçlü kas yapısına sahip bu hayvanların etleri gevrek ve yedikleri kekikten ötürü çok lezzetli. Merada özgür otlayan hayvanlar yalnızca kışın birkaç ay kurutulmuş organik arpa, yonca, yulafla besleniyor. Şayet Ayvacık’a yolunuz düşerse o vakit kentin içinde hayvancılıkla uğraşan kasaplardan birinin dükkânında bu etlerden satın alıp deneyebilirsiniz.
Ezine’nin lisanlara destan peyniri
Piyasadaki neredeyse tüm beyazpeynirler ‘Ezine’ diye isimlendirilmeye başlayınca Ezine Mandıracıları Müdafaa ve Yaşatma Derneği kuruldu ve birinci iş olarak da coğrafik işaret aldı. Yalnızca kriterlere uygun üretim yapan dernek üyelerinin peynirlerine EPD (Ezine Peynirciler Derneği) logosu basılarak satışa çıkarılıyor. Bu logoya sahip olabilmek için gereken kriterlerden kimileri şöyle: Ayvacık, Ezine ve Bayramiç ilçelerinin doğal bitki örtüsü ve suyundan beslenen koyun, keçi ve ineklerden elde edilen süt kullanılmalı. Süt, bölgede yetiştirilen tahirova, sakız, dağlıç ve sakız-dağlıç ırkı koyunlarından, holstein çeşidi kültür ineklerinden ve karakeçi (kıl keçisi) cinsi keçi ırkından sağlanmalı. İmalinde, şirden mayası ve deniz tuzu kullanılmalı. Deniz tuzu, peynirin erimesini engelleyip olgunlaşma sonucunda kolaylıkla suyunu salmasını sağlıyor.
Küçükkuyu’nun nefaseti bol zeytinyağı
Edremit Körfezi Bölgesi’ne dahil olan Küçükkuyu ve etraf köylerin yüksek rakımlı topraklarında yetişen ağaçlardan toplanan zeytinlerle yapılan yağlar Türkiye’nin en kalitelileri ortasında. Küçükkuyu merkezde dolaşırken yerli üreticilere ilişkin pek çok
butik zeytinyağı dükkânı göreceksiniz. Bu dükkânlarda zeytinyağı tadımı yaparak damak tadınıza en uygun olandan satın alabilirsiniz. Ayrıyeten kentin içindeki Adatepe Zeytinyağı Müzesi’ni kesinlikle ziyaret ederek eski zeytinyağı presleri, zeytin toplama aletleri, taşıma ve saklama kapları, çeşitli klasik nesneleri görün. Burada, klasik yordamda zeytinyağı sabun üretim tekniği de açıklamalı olarak sergileniyor ve zeytinyağının soframıza gelene kadarki üretim etapları gösteriliyor.
Eceabat’tan tek bağ pekmezi
Eceabat’taki Kilye, aile bağlarında ürettikleri organik yahut iyi tarım uygulamaları sertifikasına sahip yerli tohumdan mahsulleriyle tanınıyor. Bilhassa domates ve biber salçaları, domates konserveleri, yerli susamla ürettikleri tahinleri yüksek kalitede ve lezzetli. Lakin o denli bir eserleri var ki benzerini bulmak o denli pek de kolay değil: Pekmez. Bölgedeki üzüm ve bağcılık potansiyeli malum. Pekmezlerini tek bağdan, tek üzüm çeşidinden yapıp pekmez toprağı ve şeker katmıyorlar. Toprak katılmadığı için süzülmüyor da… Böylece her birinde farklı bir karakteristik tat oluşuyor.
Kumkale Ovası’nın domatesleri
Çanakkale’nin ünlü domatesinin temel yeri yıllar yılı Ayvacık’a bağlı Kösedere’ydi. Ama randıman yüksekliğinden ötürü hibrit tohum çoğalınca köylü yalnızca kendi yiyeceği kadar yerli tohumu tarlasının kenarına diker oldu. Yerli tohumla üretim çok az olmakla birlikte bölgenin florası ve mikro klimasında hala lezzetli domatesler üretiliyor. Bilhassa ‘Kumkale yahut Batak Ovası’ olarak anılan Ezine ve Bayramiç ilçelerine uzanan 100 bin dekar alanda yılda yaklaşık 600 bin ton domates üretiliyor. Buradaki toprakların potasyum oranının çok yüksek olması, Kaz Dağları’ndan ve Çanakkale Boğazı’ndan gelen rüzgârın kesişmesiyle oluşan hava sirkülasyonu domateslerin lezzet sırlarından ikisi.
Hürriyet
