ABD ve NATO 20 yıldır, yani 11 Eylül 2001’de gerçekleşen İkiz Kule hücumlarının gerçekleştiği tarihten beri Afganistan’da asker bulunduruyordu. Bu 20 yıllık süreçte gerek ABD’den gerekse NATO üyesi ülkelerden sayısız asker hayatını kaybetti, gerçekleşen birçok terör saldırısı dünya tarihinin acı dolu sayfalarına eklendi.
ABD Lideri Joe Biden’ın, 11 Eylül’e kadar Afganistan’daki Amerikan askeri birliklerinin büsbütün geri çekileceğini duyurmasının akabinde, ülkedeki son ABD askerleri de resmen çekilmeye başladı.
Cuma günü Afganistan, ABD, Çin, Rusya ve Pakistan, çekilmenin “barış içinde” yapılması davetinde bulunmuştu.
Çekilme sırasında Taliban’ın mümkün akınlarını engellemek için güvenlik tedbirleri önemli biçimde artırıldı. Bu süreçte AFP haber ajansı Kabil ve Bagram hava üssü etrafında ağır hareketlilik olduğunu duyurdu.
Öte yandan Taliban, askerlerini ülkeden çekmemekle ilgili 2018 Doha Muahedesi’ni ihlal etmekle suçladığı ABD’ye “karşı eylem” konusunda ikazda bulundu.
Taliban’dan yapılan açıklamada, ABD’nin 1 Mayıs’a kadar Afganistan’dan askerlerini çekmeyerek Doha Mutabakatı’nı ihlal ettiği belirtildi.
Muahede ihlalinin ABD tarafından yapılmasının Taliban’ın hareket yolunu açtığı tabir edilen açıklamada, Taliban yöneticilerinin bu mevzuda alacağı kararın beklendiği ve ona nazaran hareket edileceği vurgulandı.
Katar’ın başşehri Doha’da aylarca süren görüşmelerin akabinde Taliban ile ABD ortasında 2018’de varılan mutabakata nazaran, tüm yabancı birliklerin 1 Mayıs’a kadar Afganistan’dan ayrılması gerekiyordu.
Reuters Haber ajansı ABD askerlerinin çekilme sürecinden hayli çarpıcı fotoğrafları dünyayla paylaştı. Afganistan’dan gelen imgelerde ABD birliklerinin bulunduğu askeri kamplarda zaman teslim merasimi yer alıyor. ABD bayraklarının gönderden indirildiği ve Afganistan bayraklarının tekrar göndere çekildiği fotoğraflar 20 yıldır devam eden işgal ve çatışmaların bitişinin tarihi anlarını kayıt altına almış oldu.
Afganistan Savunma Bakanlığı tarafından yayınlanan fotoğraflarda askerlerin göndere çekilen bayrağa selam verip hürmet duruşunda bulunduğu görülürken ABD ve Afgan kumandanların çekilme konusundaki mutabakatlara imza attığı anlar da bulunuyor.
Hala ülkede bulunan, sayıları 2 bin 500 ila 3 bin ortasında olduğu iddia edilen ABD askerleri ile yaklaşık 7 bin NATO askeri çalışanı, cumartesi gününden itibaren başlayan süreçle birlikte etaplı olarak ülkeyi terk edecek.
ABD Lideri Joe Biden, 15 Nisan’da yaptığı açıklamada, 1 Mayıs’ta çekilme sürecinin başlatılacağını, Afganistan’ın işgalinin yıl dönümü olan 11 Eylül’ün evvel tüm askeri kuvvetlerin çekilmiş olacağını açıklamıştı.
Öte yandan ABD Savunma Bakanı Bakan Austin, Pearl Harbour Deniz Üssü’nde düzenlenen Hint-Pasifik Komutanlığı periyot teslim merasiminde yaptığı konuşmada, ABD’nin, “eski savaşlar” olarak andığı Irak ve Afganistan müdahalelerinin ötesine geçen bir strateji oluşturması gerektiğini belirtti.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise Amerikan askerlerinin çekilmesinden sonra Afganistan’da iç savaşın tekrar çıkabileceği argümanlarına yönelik “Bu elbette ki beklenen bir senaryo ancak kimse Afganistan’da yeni bir iç savaşın yaşanmasını istemiyor.” açıklamasını yapmıştı.
ABD, 11 Eylül taarruzları sonrasında Kasım 2001’de bölgeye bin asker göndermiş, yalnızca takip eden bir yıl içinde ABD’nin Afganistan’daki askeri varlığı 10 bin askere yükselmişti.
Hürriyet
