Gezmekten en keyif aldığım yerlerden biri Gökçeada dersem abartmış olmam. Eşim Murat İrtem’le birlikte her sene adanın farklı noktalarını karavanımızla keşfe çıkıyoruz. Bir defa gelip ruhunu tam olarak yaşamak pek mümkün değil, her ziyarette yeni bir armağan sunan hazine sandığı üzere burası…
Çanakkale, Eceabat’taki Kabatepe İskelesi’nden otomobilli vapura binip 1 saat 15 dakikalık bir seyahat sonrası, çorak topraklardaki rahmet rabbinden ismini alan İmroz’a, şimdiki ismiyle Gökçeada’ya varıyoruz. Limandan merkeze geçip gereksinimlerinizi buradan karşılayın, çünkü adanın birçok koyunda alışveriş yapabileceğiniz yer yok. Keşfe başlamadan evvel çarşıda dolaşıp Meydani Pastanesi’nde meşhur Efibadem kurabiyelerinden tadabilir, kafelerinde yorgunluk atabilirsiniz. Merkezde nefeslenip bir şeyler yiyebileceğiniz sıcak bir yer Biyer Kafe Dükkân’ı da öneririm. Patlıcanlı böreği ve gelincik ya da reyhan şerbeti denenmeli. Ayrıyeten el imali ikramlık eserleri de var.
Hazır merkezdeyken Altın Karınca Ödüllü Gökçeada Belediyesi Kent Müzesi’ni ziyaret edebilirsiniz. Eski hamam restore edilip 2017’de müze haline getirilmiş. Gökçeadalıların bağışladığı, ada yaşantısına ilişkin eşya ve fotoğraflar sergileniyor.
KÖY KAHVELERİ BİR ÖTEKİ
Etrafta serbestçe dolaşan keçileriyle ünlü adanın meşhur oğlak tandırı da merkezde dolaşırken tadılacak lezzetler ortasında. Şayet kendi aracınızla gitmediyseniz merkezden kalkan araçlarla etraf köylere ve koylara ulaşabilirsiniz. Merkezde konaklamayı düşünüyorsanız Kale Motel ve Petrino Hotel uygun.
Adanın merkez dışında 10 köyü var. Burada köy kahvelerinin kıymeti öteki… Saat akşamüzeri 5’i gösterince Rumlar köy kahvesine masraf. Her köyün kahvesi farklı olsa da gelenek birebirdir; çaylar, kahveler içilir, sohbet derinleşir. Kimse birbirine sırtını dönüp oturmaz, herkes birbirini görür, çok kalabalıksa U halinde oturulur. Bir ritüel üzeredir, kimse gündelik kıyafetiyle gelmez. Bu seremoniyi kaçırmak istemiyorsanız saat 5 üzere bir köy kahvesinde çay ısmarlayın kendinize.
KALEKÖY’DE GÜNBATIMI
Adayı keşfe, merkeze en yakın köylerden biri olan Zeytinliköy ile başlayalım. Eski ismi Ayatodori. Doruktaki köye ulaşmak için aracınızı aşağıda bırakıp arnavutkaldırımlı dik bir yokuştan tırmanıyorsunuz. Daracık sokakları, eski Rum konutlarıyla dokusu bozulmamış. Bu köyün dibek kahvesi ve sakızlı muhallebisi meşhur. En bilinen Madamın Dibek Kahvesi, Sıcak Orta Kahve Kosta’nın Yeri ve Barba Hristo, lakin başkalarında de yiyip içtiğimizden mutlu kaldık. Adanın en eski kilisesi Agios Georgios burada. Köyün içlerine hakikat yürüyün, birçok nostaljik yapı görürsünüz.
Zeytinliköy
Antik periyotlardan beri yerleşim olan Kaleköy, eski ismiyle Kastro. Bir zirve üzerine konseyi ve pozisyonu sayesinde günbatımını en hoş izleyebileceğiniz yerlerden biri. Münasebetiyle burada kahve ve yemek için birçok yer var. Karadut, tek bar. Poseidon ve Yakamoz restoran, Mustafa’nın Kayfesi, Eleni buranın favorileri. Kaleköy’de konaklamak isterseniz görüntülü taş oteller bulmanız mümkün. En dorukta geçmişi asırlar öncesine uzanan bir kale kalıntısı var. İki koyun ortasındaki doruktan, Kaleköy Limanı, Yıldız Koyu ve Semadirek Adası’nı (Samothraki) seyredebilirsiniz. Tarihte dini merasimlerin merkezi olan Kaleköy’de tapınak kalıntılarını da ziyaret edin.
Kaleköy Poseidon
Ekolojik hayat maksadıyla İstanbul’dan Gökçeada’ya yerleşen Şule-Aziz Bengi çifti, 10 yıldır Kaleköy’de üretim yapıyor. Bahçelerindeki ahırı küçük dokunuşlarla İmroza Sabun Atölyesi’ne dönüştürmüşler. Aydınlatma için güneş gücü, sabun ve kolonya imalinde yağmur suyunu kullanıyorlar. Bahçelerinde yetiştirdikleri lavanta, biberiye, adaçayı, melisa üzere tıbbi bitkileri 17 farklı çeşit sabun ve kolonya üretiminde kullanıyorlar. Hem kendiniz hem de sevdikleriniz için alışveriş yapabileceğiniz bir yer. Ayrıyeten atölye çalışmaları da var.
Rum köylerinden en yüksekte olanı Tepeköy, eski ismi Agridia (küçük tarlalar). Volkanik Aya Dimitri Doruğu’nin yamacına kurulmuş olan köyün mükemmel bir görüntüsü var. 1832 tarihli Evangelismos Teotoku Kilisesi gezilebilir. Köyün yakınında bir de piknik alanı var; Çınaraltı (İspilya). 625 yaşındaki çınar ağacı ve antik çeşme piknik için olağanüstü bir alan. Vaktinde köyde 2 zeytinyağı ve sabun imalathanesi, 9 dokuma atölyesi, 3 kaşar peyniri imalathanesi, 4 marangoz atölyesi, 13 tane su, 2 de yel değirmeni varmış. Köyü dolaşırken geçmişin izlerini takip etmeyi unutmayın. Buranın meşhurları, Angeliki Meyhane, Barba Yorgo, Meraklis Taverna.
Tepeköy
SUALTINI DA KEŞFEDİN
Gökçeada Sualtı Ulusal Parkı’nın içindeki Yıldız Koyu, park alanında denize girilebilecek tek koy. Değişik halli kayalıkları ve deniz florası muhafaza altında. Sualtı zenginliklerini şnorkelle izleyebilirsiniz. Koyun içinde yalnızca dış duvarları ayakta duran eski bir şapelin kalıntıları var. Patika yoldan yürüyerek park kapsamındaki öbür koylardan Mavi Koy’u da görebilirsiniz. Çadırla konaklamak isteyenler için çabucak deniz kenarında çimlerle kaplı alan Yıldız Koyu Kamping. Kendi çadırınızla kalabilir ya da kiralayabilirsiniz. Konaklama için otel ya da apart tercih ederseniz yürüyerek ulaşabileceğiniz Yeni Bademli ve Kaleköy’de de birçok seçenek mevcut. Dalış eğitimi de verilen sualtı parkında, orfoz, deniztavşanı, müren, denizçayırı, mığrı, akya ve karagöz sürüleri görebilirsiniz.
AYDINCIK KOYU’NDA SÖRF
Adanın en hoş kum ve kumsalına sahip yerlerden biri de Aydıncık, öbür ismiyle Kefalos Plajı. 1200 metrelik sörf ve kite tutkunlarına uygun kıyısı ve öğrenmek isteyenler için de birçok okul var. Hatta hem konaklayıp hem de her düzeyde eğitim alabileceğiniz ikisi bir ortada Gökçeada Sörf Otel’i önerebilirim. Yalnızca spor için değil, ince kum taneleriyle kaplı plajı ve pırıl pırıl denizi nedeniyle de en çok tercih edilen yerlerden biri. Kefalos’ta çadır ve karavan için kamp alanları da bulunuyor. Kalacağınız yeri seçerken bilhassa ortak tuvalet ve duşları dikkatle gözden geçirin. Maalesef birçok kamping hijyen konusunda hayli özensiz. Kıyının çabucak ardındaysa meşhur Tuz Gölü’nü göreceksiniz. Gölde yürüyüp çamur banyosu yapabilirsiniz. Adanın en değerli sulak alanlarından biri olduğunu öğrendiğim Tuz Gölü, bahar aylarında birçok göçmen kuşa konut sahipliği yapıyormuş.
Kite surf yapmak için Eşelek Köyü kıyısı de uygun. Burayı karavancılar da tercih ediyor lakin deniz yüzmek için ülkü değil; zati rüzgâr suratını aldığı anda kite surf’çüler denizin üzerini kaplıyor.
Yeni Bademli Höyüğü
Eski çağlardan beri çok sayıda medeniyete konut sahipliği yapan Gökçeada’da iki kıymetli höyük var. 5 bin yıl öncesine ilişkin kalıntıların bulunduğu Yeni Bademli Höyüğü tunç çağına tarihlenmiş. Uğurlu Höyüğü’ndeyse 8 bin yıl öncesinden kalma anıtsal yapı kompleksi bulunmuş.
KAMP YAPMAK İÇİN ÜLKÜ
Uğurlu Plajı, çadır ve karavan kampı için en geniş alanlardan birine sahip. Kumsalın gerisindeki kamp alanı çamların ortasında. Bu nedenle en çok tercih edilen yerlerden biri. Uzun bir kumsalı ve kumsalın ortasında kafesi var. Biraz daha sakin bir kamp alanını tercih edenler minik bir zirveyi aşıp Bilinmeyen Liman’a geçiyor. Uğurlu’da bahçeden toplanmış tazecik eserleri yol kenarına kurulan tezgâhlardan satın alabilirsiniz.
Adada lavanta ekimi de yapılıyor. Gökçeada Devlet Hastanesi’nde misyonlu Dr. Hakan Eyi, adanın toprağına ve iklimine çok uygun olan lavantayı burada geniş alanda yetiştiren birinci kişi. Tarlalar, 10 Haziran-10 Temmuz ortası fotoğrafseverlerin ziyaretine açılıyor.
Burası o denli sulak bir ada ki bir şelalesi bile var! Dereköy-Uğurlu istikametinde Marmaros tabelasını görünce sapın. Çam ağaçları ortasından Marmaros Koyu’na iniliyor. Ormanlık alanın içinden kıyıya inince kamp için uygun alanlar göreceksiniz. Adanın kuzeye bakan tarafındaki plajın kumsalı ve denizi taşlık. Tam Semadirek’in karşısı. Rastgele bir tesis yok, alışverişinizi yapıp gidin. Şelale için otomobilinizi park edip yürümeniz gerekiyor. Dere kenarından yaklaşık 1 saatlik bir yürüyüşle şelaleye ulaşabilirsiniz. Biz dönüşü derenin içinden yürüyerek yaptık. Kimi yerlerde tırmanmak gerekiyor. Trekkingseverler için mükemmel bir rota. Şelale yazın gürül gürül akmıyor olsa da altında oluşan doğal havuzda yüzülebiliyor…
Laz Koyu
RÜZGÂRSIZ LAZ KOYU VE KONUT PANSİYONCULUĞUNUN MERKEZİ
Adanın tanınan yerlerinden biri de Laz Koyu. Gökçeada merkeze 20 kilometrede. Küçük ve korunaklı bir alandaki koy, adanın rüzgârından en az etkilenen yerlerinden biri olduğu için her daim dolu. Büsbütün ince kumlu plaj, dikenli çalıların olduğu doruklarla çevrili. Bu yüzden altında gölgelenebileceğiniz bir ağaç yok lakin şemsiye ve şezlong kiralayabilirsiniz. Deniz kenarında günübirlik tesis olduğu için yiyecek ve içecek gereksiniminizi buradan karşılayabilirsiniz.
Kaleköy ile Eski Bademli Köyü’nün ortasındaki düzlüğe kurulan Yeni Bademli de merkeze ve denize en yakın yerlerden biri. Bu nedenle bölgede konut pansiyonculuğu hayli yaygın. Köyde bakkal ve marketlerin yanı sıra bahçelerindeki eserleri konutundan satanlar da var. Denize girmek için yürüyerek Yıldız Koyu, Sualtı Ulusal Parkı ve Mavi Koy’a ulaşabilirsiniz, akşam günü batırmak için yeniden yürüyerek Kaleköy’e çıkabilirsiniz.
Dereköy
KÖYLERDE BÜYÜK DÖNÜŞÜM
Gökçeada’nın en büyük köylerinden biriymiş Dereköy. 22 kahve, 2 sinema, çok sayıda berber, bakkal, terzi dükkânları ve 3 zeytinyağı imalathanesi varmış. Vakitle bakımsızlıktan harabeye dönmüş. Köyde 1800’lü yılların başında inşa edilmiş ve hala ibadete açık iki kilise var. Biri köyün girişinde Hagia Marina Kilisesi, başkasıysa çarşıdaki Koimesis Tis Theotokos Kilisesi. Adanın en büyük çamaşırhanesi hâlâ burada ve ziyaret edilebilir. Köydeki konaklama yerlerinden en bilineni Ay Işığı Çamlık Pansiyon. Oğlak tandır yiyebileceğiniz bir kır restoranı ve restore edilen eski bir Rum konutunun bahçesine şurası Kalyopi Köy Meskeni isimli bir kafesi de var.
ESKİ BADEMLİ’DE GÖRÜNTÜ KEYFİ
Yüksek bir doruğa heyeti olan Bademli, en hoş görünüme sahip yerlerden biri. Müdafaa altındaki dört köyden biri. Türkçe ismini etrafını saran çok sayıda badem ağacından alıyor. Rumca ismiyse Gliki. ‘Tatlı’ manasına geliyor. Köyde konaklama ve restoran hizmeti veren oteller var. Son vakitlerde eski konutları satın alıp restore edenler sayesinde nüfusta biraz artış olmuş. 2015’te bu köyde kurulan Gökhan’ın Bal Çiftliği’ni gezin. Buranın bahçesinde yetiştirilen zerzevat ve meyveleri kolundan toplayabiliyorsunuz.
Hürriyet
