Aslına bakılırsa antrenör John Geddert ve grup tabibi Larry G. Nassar’ın bağlantısını yalnızca cürüm paydaşlığı olarak nitelendirmek kâfi değil. İkiliyi tanıyanlar çok iyi arkadaş olduklarını söylüyor. Anlatılanlara nazaran, o kadar yakınlardı ki Geddert, Nassar’ın düğün tertibinin bile bir kesimiydi. Geddert’ın Nassar’la tanışması ikisinin de mesleklerinin birinci yıllarına denk geliyordu. O vakit Michigan State Üniversitesi’nde osteopati öğrencisi olan Nassar, Geddert’la birlikte atletleri eğitmek için istekli oldu ve onun çalıştığı spor salonunun art tarafına bir muayenehane açarak haftada en az 20 saatini burada geçirmeye başladı.
İkilinin bu süreçte kurdukları tezgah ise nitekim tüyler ürperticiydi…
Geçmişte hem Geddert’ın şiddetine hem de Nassar’ın cinsel tacizine uğradığını söyleyen bayanlardan biri olan Sarah Klein, kendisi üzere bayanların yaşadıklarını New York Times’a “Aralarında kusursuz işleyen bir iyi polis-kötü polis istikrarı vardı” kelamlarıyla özetledi ve ekledi:
“John bizi döverdi. Hem fizikî hem de zihinsel olarak çökmemizi sağlar sonra Larry’e gönderirdi. Larry de bir yandan gözümüzün yaşını siler, bir yandan da bizi taciz ederdi. Sonra da çoğunlukla kırık kemikler ve incinmiş adalelerle yine John’a gönderirdi. Böylelikle bu döngü yine başlardı.”
Tabip Lawrence “Larry” Nassar
ANTRENÖRE “İNSAN TİCARETİ” SUÇLAMASI
ABD maddelerine nazaran insan ticareti terimi, genel olarak “bir kişiyi çalıştırmak ya da vücudu üzerinden para kazanmak için zorlamak, kandırmak ya da yaptırım uygulamak” manasına geliyor. Hatanın tarifi ve cezası eyaletten eyalete değişiklik gösterse de, bir kişinin çıkarı için öteki bir kişinin sömürülmesi temel alınıyor. Geddert, hakkında perşembe günü “insan ticareti” suçlamasını da kapsayan bir iddianame hazırlandı. 63 yaşındaki Geddert’ın birebir saatlerde karakola gidip teslim olması gerekiyordu. Lakin bunu yapmayan Geddert, kısa mühlet sonra Michigan’da bir yol kenarı dinlenme tesisinde meyyit bulundu.
Klein ve öteki mağdurlar için bu travmatik bir durum olsa da aslında mahkemenin kararı uzun vakittir bekleniyordu. Klein, 8 yaşından itibaren kendisini taciz eden Nassar’ın Geddert üzere antrenörler sayesinde bunu yapabildiğini belirterek, “Nassar’ın karar giymesi Kısım 1’di. Yıllardır Kısım 2’yi bekliyorduk” diye konuştu.
ABD Jimnastik Mili Kadrosu’nun doktorluğunun yanı sıra Michigan State Üniversitesi’nde de vazife yapan Nassar’ın tacizine uğrayan 160’tan fazla bayan ortasında jimnastikçilerin yanı sıra dansçılar, kürekçiler, atletler, futbolcular, beyzbolcular, voleybolcular, bir yüzücü bir de artistik buz pateni atleti de bulunuyor.
Nassar (57), 2018 yılının başlarında hakkındaki suçlamalardan karar giymiş ve 40 ila 175 yıl yani ömür uzunluğu mahpusta kalmasını sağlayacak cezaya çaptırılmıştı. O soruşturmada ismi geçen Geddert’ın, ABD Jimnastik Federasyonu üyeliği iptal edilmişti. 30 yılı aşkın müddettir jimnastik sporunun içinde olan Geddert, antrenörlükten istifa edip spor salonunu da eşine devretmişti.
2012 Londra Olimpiyatları’ndaki kutlamalardan
30 YILDIR DEVAM EDEN ŞİDDET VE TACİZ OLAYLARI
1980’lerden bu yana şiddet ve istismarın devam ettiğini söyleyen mağdurlar, 2018’den bu yana Geddert’ın hissesine düşen cezayı almasını bekliyordu.
Bugün bir avukat olan 41 yaşındaki Klein, 80’lerde Geddert’ın çalıştırdığı kız çocuklarının bedenleri hakkında sık sık konuştuğunu, bilhassa ergenlik öncesi devirde ortaya çıkan değişimleri lisanına doladığını anlattı.
Geddert’ın kendisine “arka tarafını çok beğendiğini” söylediğini de aktaran Klein, “Onu istediği her şeyi yapan, başarmak istediğini başarması için önünde hiçbir şeyin duramadığı bir mafya işvereniyle denk görüyorum. Bu bir altın madalya da olabilir, birini ağlatmak ya da sporu bıraktırmak da olabilir. Bazen jimnastikçileri yok yere zihinsel bir çöküşe itiyormuş üzere görünüyordu” diye konuştu.
Bunları söyleyenler ise yalnızca Klein değil. Örneğin Abigail Pesta’nın 2019’da yayımlanan “The Girls” (Kızlar) isimli kitabında jimnastikçi Sara Teristi, Geddert’ın salonundaki gergin atmosferi anlatırken antrenörü talepkâr ve sert mizaçlı diye tanımlıyordu. Teristi’ye nazaran Gerret kızları değersizlikle suçluyor, süratle sonlanıyor, elindeki not tahtasını onlara fırlatıyordu. Bir defasında bir hareket sırasında Teristi’ye bilerek yardım etmemiş ve başının üzerine düşmesine sebep olmuştu.
“Oğlanların beni seveceklerini zira bacaklarımı kapalı tutamadığımı söylüyordu. Yalnızca 10 yaşındaydım fakat ne kast ettiğini anlıyordum” diyen Teristi, kitapta Nassar’ın 14 yaşından itibaren çeşitli vakitlerde kendisini taciz ettiğini de anlattı. Teristi’nin anlattığına nazaran, örneğin bir göğüs yaralanmasına müdahale eden Nassar, yaralanan bölgeye buz koyarken bir yandan da kızın göğüslerine dokunuyordu.
ŞİDDET HAYATIN BİR RUTİNİ HALİNE GELMİŞ
Geddert üzere antrenörler kelam konusu olduğunda fizikî ve ruhsal şiddet ne yazık ki epey yaygın. Birçok antrenör atletleri muvaffakiyete götüren yolda aşağılanma da olduğuna inanıyor. Atletlere ceza olarak fazladan idman yaptırmak, su vermemek, kilolarını ve yediklerini tenkit konusu haline getirmek rutin uygulamalar ortasında. Örneğin Geddert onaylamadığı yiyeceklerden olan dondurma yiyen atletlerini özür mektupları yazmaya zorluyordu.
Sportmenler ya da aileleri şikayet ettiklerinde sonraki gün daha fazla şiddete maruz kalıyorlardı. Hatta Geddert 1996’da eşiyle birlikte Twistars ismini verdikleri kendi salonunu açtığında, veliler, antrenöre dikkatle yaklaşmaları gerektiğini aksi takdirde çocuklarının üniversite ve Olimpiyat mesleğini riske atacaklarını öğrenmişlerdi.
Bu çocuklardan Autumn Blaney’nin annesi Kris Day de yaşadıklarını New York Times’a anlattı. Kızını hafta sonları küçük seyahatlere götürmek için bile Geddert’tan müsaade almak zorunda olduğunu söyleyen Day, “Doğrusunu söylemek gerekirse John korkutucu ve üstten bakan bir adamdı. Velileri, kızları, antrenörleri herkesi korkuturdu. Lakin işin içindeyken insan bunların olağanüstü antrenörler olduklarını ve bunun bir kesimi olmanın büyük bir baht olduğunu düşünüyor” diye konuştu.
Geddert ve Jordyn Wieber, 2011 Dünya Şampiyonası’nda başarıyı kutlarken
VELİLERİ DE İÇİNE ÇEKEN BİR TARİKAT ÜZERE
2012 Olimpiyatları’nda altın madalyası ve 2011 dünya şampiyonluğu olan Jordyn Wieber’ın annesi Rita ise Geddert’ı bir tarikat önderine benzetti. Geddert’ın insanları kişiliğiyle büyüleyip endişeyle denetim altına alan bir profil çizdiğini söyleyen Wieber, “İnsanların kendisinden onay almak istemelerini sağlıyordu, çocuklar da onun onayını istiyordu. Sizi çocuğunuzun mesleğini bitirebileceği ya da tepeye taşıyabileceği konusunda ikna etmeyi başarıyordu” sözlerini kullandı.
Wieber, Geddert’ın partilerine ve cuma akşam karaoke buluşmalarına davet ettiği velilerin kendilerini özel hissettiğini de belirterek, iç halkadan hiç kimsenin yaşanan fizikî ve zihinsel şiddetten şikayet edip bu dengeyi bozmaya yürek edemeyeceğini de söyledi.
Aslında Geddert’ı şikayet eden hiç olmadı da değil. 2011’de spor salonunun otoparkında bir bayana şiddet uyguladığı, 2013’te ise genç bir atletin ayağına basıp kolunu tuttuğu münasebetleriyle sorgulandı lakin her iki seferde de savcılık kovuşturmaya gerek olmadığına karar verdi. Wieber, “Ben şikayet etsem, başka veliler şikayet etse, jimnastikçiler şikayet etse bile tüm suçlamalar daima düşürülüyordu” dedi.
“KANKAYDILAR VE BİRBİRLERİNİ KORUYORLARDI”
Başka yandan Geddert atletlere bardaklar fırlatmaya, yüzlerinin tabanına girip onlara bağırmaya, kızların banyosuna habersiz dalmaya, bir turnuvada ikinci oldukları için onları rezil etmeye devam ediyordu. Wieber, o periyotta federasyondan iki şahsa Geddert hakkında şikayette bulunduğunu da anlattı. Fakat ne yazık ki bunların biri Federasyon Lideri Steve Penny, oburu de Geddert’ın yakın dostu ve ortağı Nassar’ın ta kendisiydi. (Daha sonra Penny’nin de Nassar’ın tacizlerini örtbas ettiği ortaya çıkacaktı.)
Nassar’ın sıcak davrandığını fakat daima Geddert’ı savunduğunu söyleyen Wieber, hekimin kızını taciz ettiğini ise lakin yıllar sonra öğrendi. Wieber, “Kankaydılar ve birbirlerini koruyorlardı. O sırada Larry’nin de bir psikopat olduğunu bilmiyordum” diye konuştu.
Mağdurlar ve aileleri bugün artık kimin ne olduğunu biliyor ve olayın Geddert’ın meyyit bulunmasıyla kapanmasına şiddetle karşı çıkıyor. Klein, hem federasyonun hem de ABD Olimpiyat ve Paralimpik Oyunları Komitesi’nin içindeki zımnî hata ortaklarının da açığa çıkarılması için bir soruşturma talep ediyor.
Hürriyet
