Yunan gazetesi “Kathimerini” için eş vakitli makaleler kaleme alan Çavuşoğlu ve Yunan mevkidaşı Nikos Dendias, iki ülke ortasında “makale diplomasisini” başlattı.
Bakan Çavuşoğlu, “Doğu Akdeniz’de Önceliğimiz Ön Şartsız Diplomasi” başlıklı yazısında, “Hangi yoldan gidileceğine dair tercihin Yunan önderlerinde olduğu” vurgusunu yaptı.
Akdeniz’in her vakit medeniyetin beşiği, kültürel ve ekonomik etkileşim havzası olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, “Bu coğrafyada geçmişimiz, bugünümüz ve geleceğimiz ayrılmaz bir biçimde iç içe geçmiş durumda. Türkiye ve Yunanistan’ın her daim sadece iki seçeneği olmuştur: iki tarafa da ziyan verecek formda birbirimizle tartışmaya girmek yahut bir kazan-kazan formülü bulmak.” değerlendirmesini yaptı.
Çavuşoğlu, “daimi komşu” mantığının doğal olarak birbirinin haklarına karşılıklı hürmet gerektirdiğinin altını çizerek, “Bugünlerde karşı karşıya kaldıklarımıza bakılırsa, Türkiye’den durum ne yazık ki bu türlü görünmemektedir.” sözünü kullandı.
Bu tıp bir hürmetin, tüm bekleyen problemleri yahut çözülmemiş ihtilafları barışçıl yollarla ve diyalogla çözme yükümlülüğünün gereği olarak kendini göstermesi gerektiğini kaydeden Çavuşoğlu, “Bu anlayışla, komşular, tırmanma değil, iyi niyetli ve uyuşmazlıkları hakikaten tahlile kavuşturmak gayesiyle direkt diplomasi ve diyalog arayışı içinde olmalıdırlar.” değerlendirmesinde bulundu.
“SÖMÜRGE DEVIRLERI ISTIRAPTAN ÖTEKI BİR ŞEY GETİRMEDİ”
Çavuşoğlu, son periyotta Fransa üzere ülkelerdeki hükümetlerin sömürgeci geçmişlerinden esinlenen sakıncalı bir yaklaşım sergilediklerini belirterek, şöyle devam etti:
“Sömürgecilik devrinin pek çok halk için büyük acılardan diğer bir şey getirmediğini bu kadar mı çabuk unuttuk?
Büyük başkentlerden efendilerin iradelerini etraflarındaki bölgelere dayatmalarına dayalı davranış biçimlerinin kabul gördüğü günler artık geride kalmıştır. Sayın Cumhurbaşkanımız, daha adil bir milletlerarası tertip tesis edilmesi hedefiyle ‘Dünyanın Beşten Büyük’ olduğunu savunagelmektedir. Eleftherios Venizelos tarafından Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterilen Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Yurtta Sulh, Dünyada Sulh’ kelamlarıyla çizdiği gayeye hizmet edecek formda, hükümran hale gelmesini istek ettiğimiz kıymetlerin ve bunları takip ederken sergilediğimiz yorulmazlık ve yaratıcılığın altını çizmek amacıyla, dış siyasetimizi ‘Girişimci ve İnsani’ olarak tanımladık. Bu nedenle, karşılıklı hürmet ve problemlere hakkaniyetli tahliller bulunması unsurlarını vurguluyoruz.”
Türkiye’nin bahse ilişkin pozisyonuna değinen Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Doğu Akdeniz’deki temel gayelerimiz net:
– Deniz sonlarının adil ve hakkaniyetli halde belirlenmesi;
– Kıta sahanlığı haklarımızın maksimalist ve çok deniz sonu savlarına karşı korunması;
– Adil gelir paylaşımı sisteminin kurulmasıyla Kıbrıs Türklerinin Ada’nın açık denizdeki kaynakları üzerindeki eşit haklarının korunması;
– Kıbrıslı Türkler dahil tüm tarafların iştirakiyle gerçek, kapsayıcı, adil ve hakkaniyete dayalı açık deniz güç iş birliği sistemlerinin (bu doğrultudaki teklifler hala masadadır) Doğu Akdeniz’de oluşturulması.”
Çavuşoğlu, “Türkiye’ye deniz alanlarının belirlenmesi konusunda hiçbir yetkisi olmayan Avrupa Birliği (AB) aracılığıyla maksimalist argümanlar dayatılamayacağına” işaret ederek, şu tabirleri kullandı:
“Türkiye’den yalnızca 2, Yunan ana karasından ise 580 kilometre uzakta olan Meis (eski ismiyle Kastellorizo) üzere küçücük bir ada için 40 bin kilometrekarelik kıta sahanlığı savında bulunarak Türkiye’nin açık denizlere ve kendi deniz yetki alanlarına erişimini kesemezsiniz. Hiçbir yasa, mantık yahut temel adalet duygusu bu bahiste bilakis bir argümanın öne sürülmesine müsaade etmez.
Ayrıyeten bölgedeki en uzun kıyı şeridi, artan nüfusu, üretim kapasitesi ve güç talebine sahip olan Türkiye üzere bir ülkeyi, kendi etrafındaki zenginliklerden yoksun bırakma teşebbüsleri de gerçekçi değildir. Daha evvel tekraren sefer söylediğimiz üzere, bu olmayacak.
Bu sebeple Türkiye, temel çıkarlarına ziyan verme teşebbüslerine müsaade vermemekte elbette kararlı bir duruş sergilemektedir. Bölgedeki deniz kuvveti varlığımızı hücum gayeli olarak değil, kendi kıta sahanlığımızdaki (16 yıl kadar evvel milletlerarası hukuka nazaran duyuru edilmişti) sismik araştırma faaliyetlerimize müdahaleye karşı yasal müdafaa için bulundurmaktayız.”
“YUNANİSTAN DİYALOĞU ÖN ŞARTSIZ CANLANDIRMALI”
Diyalog ve müzakerelerin, sahiden de memleketler arası hukukta deniz sonu sorunlarını ele almak için birinci ve en kıymetli araç olduğunu belirten Çavuşoğlu, “Bu nedenle, Yunanistan’ın Türkiye ile tüm diyalog kanallarını ön şart olmaksızın yine canlandırmasını bekliyoruz. Ön şartlar karşı ön şartlar doğurur (inanın, biz de kendi açımızdan oldukça ön şartla gelebiliriz) ve bu yüzden bunlar, iki komşu ortasında müzakere fırsatı aramak için iyi bir yol değildir.” uyarısını yaptı.
Çavuşoğlu, her krizin fırsatlar barındırdığı ve barış içerisinde ilerlemek için bu fırsatı değerlendirmeleri gerektiğine dikkati çekerek, makalesini şöyle tamamladı:
“Her müzakere sürecinin karşılıklı ‘al-ver’e yol açacağı da açıktır. Öteki seçenekse, problemleri halının altına süpürmek ve ortadan kalkmalarını yahut diğerlerinin bunları sizin için çözmesini ummaktır. Bununla birlikte, meseleler tabiatıyla kaybolmak bir yana, vakit geçtikçe daha da karmaşıklaşır. Gelecek jenerasyonlara bir barış ve güvenlik mirası bırakmak için güçlü, tesirli ve akılcı liderliğe gereksinim duyuyoruz. Bu, Türk tarafında mevcuttur. Bugün yaptıklarımız yalnızca bugünü değil, yarını da belirleyecek ve sizler de çok iyi biliyorsunuz ki Türkiye, Yunanistan’ın tercih edeceği yoldan ilerleyebilir. Aslında hangi yoldan gideceğimize dair tercih, ne Türkiye ne Fransa ne de bir diğerinin, Yunanistan’ın kıymetli başkanlarının ve halkınındır.”
Hürriyet
