Suudi Arabistan, Türk mallarının ülkeye sokulmaması konusunda ithalatçılara ve lojistik firmalarına uzun müddettir baskı yaptığı, 1 Ekim’den itibaren de Türkiye menşeli hiçbir eserin girişine müsaade verilmediği tezlerinin akabinde, Türkiye’de mesken satın alan vatandaşlarını izlemeye aldığı, Arap yatırımcılara ‘evleri satın’ baskısı yaptığı öne sürüldü. Bu gelişmelerin akabinde Ticaret Bakanlığı, PETKİM’in başvurusu üzerine Suudi Arabistan’a alçak yoğunluk polietilen ithalatında fiyatları düşürdüğü savıyla damping soruşturması açtı. Soruşturma sonunda tezlerin gerçek olduğuna karar verilirse bu ülkeden yapılan ithalata anti damping tedbiri olarak ton başına ek vergi getirilebilecek.
EN ÇOK S.ARABİSTAN’A
Soruşturma açılması başvurusunu, dünyanın değerli polietilen ithalatçılarından Türkiye’nin tek üreticisi olan, yüzde 51 payı Azerbaycan petrol şirketi Socar’a ilişkin Petkim yaptı. Ticaret Bakanlığı, dün İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Bildirimi çerçevesinde yerli üretici Petkim, tarafından yapılan müracaata istinaden Suudi Arabistan Krallığı menşeli alçak yoğunluk polietilene (LDPE) yönelik bir damping soruşturması açtığını duyurdu. Esnek ve buruşmaz özelliğe sahip bir plastik olan LDPE, oyuncak, sinema şişe, valiz, dondurulmuş yiyecek paketleri üzere pek çok plastik eserin elde edilmesinde kullanılıyor. Türkiye bu eseri en çok Suudi Arabistan’dan ihraç ediyor. Eserin ihracat fiyatının 2017-2019 periyodu ile 2018-2020 (6 aylık) devrinde kıymetli ölçüde düştüğü, Suudi Arabistan’ın üretim kapasitesiyle global pazarda kıymetli pozisyona sahip olduğu belirtilen bildirimde, “Bu yılın birinci 6 ayında yapılan ithalatın yerli üretim kısmının fiyatlarını kırdığı” tespiti dikkat çekti.
PETKİM’İN GÖSTERGELERİNİ BOZDU
Petkim’in ziyana ait olarak sunduğu, bilgi, doküman ve kanıtlar kullanılarak yapılan kıymetlendirme bildirimde özetle şöyle yer aldı: “Petkim’in 2019 yılında 2017 yılına nazaran üretim ve yurtiçi satış ölçüsü, ünite yurtiçi satış fiyatı, yurtiçi satışlardan eser kârlılığı, toplam ünite kârlılığı, eser nakit akışı ve kapasite kullanım oranı üzere temel ekonomik göstergelerinin bozulma gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıyeten, 2020 yılı birinci 6 aylık periyodunda 2019 yılı birinci 6 aylık periyoduna nazaran yerli üretim kısmının üretim ölçüsü, ünite yurtiçi satış fiyatı ve kapasite kullanım oranı üzere birtakım ekonomik göstergelerinde bozulmalar olduğu kaydedilmiştir.
Müracaat evresinde sunulan kanıtlar ve ithalata ait resmi istatistikler temel alınarak yapılan tespitler ışığında, dampingli olduğu sav edilen ithalatın yerli üretim kısmının ekonomik göstergelerinde maddi zarara/zarar tehdidine yol açtığı değerlendirilmiştir.”
TÜRKİYE KURALLARA UYUYOR
Yetkililer, Hürriyet’in, “Bu müracaat Suudi Arabistan’a yönelik bir reaksiyon soruşturması mı?” sorusuna “Petkim bu başvuruyu daha evvel yapmıştı. Suudi Arabistan, ülkemizde bu eserin tedariğinde birinci sırada yer alıyor. İncelemede müracaattaki bilgiler dengeli bulunarak soruşturma açılmasına karar verildi. Esasen Türkiye milletlerarası ticaret kurallarına uyan bir ülke. Soruşturmada damping yapmadığı anlaşılırsa tedbir uygulamak mümkün değil. Aksi durumda ülke olarak cezalandırılmanız kaçınılmaz” karşılığını verdi.
SÜREKSİZ TEDBİR GELEBİLİR
Soruşturma sonunda bu ülkeden yapılan ithalata damping tedbiri olarak kilo yahut ton başına ek vergi getirilebileceğini tabir eden yetkililer, soruşturmanın başka iştirakçilerin karşılıklarına nazaran 12 ila 18 ay sürebileceğini, bu çeşit soruşturmaların ortalama 9 ayda tamamlandığını anlattılar. Bu süreçte Suudi Arabistan’ın işbirliğine yanaşmaması durumunda soruşturmanın daha erken bitebileceğini belirttiler. Fakat yetkililer, ‘önlemde gecikilmesi durumunda telafisi güç bir ziyan oluşacağına’ karar verilirse 60 gün sonra süreksiz tedbir alınabileceğini söylediler.
Hürriyet