Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, AB Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Borrell ile Ankara’da gerçekleşen görüşmenin akabinde ortak açıklama yapıyor.
İşte Bakan Çavuşoğlu’nun ortak basın toplantısındaki açıklamalarından satırbaşları:
Türkiye ve AB arasındaki bağlantı, Türkiye ile AB üyeleri arasındaki münasebetler daha çok değer kazanıyor. Sayın Borrell’in de eforlarını görüyoruz ve teşekkür ediyoruz. Elbette AB’den beklentilerimiz var. Sayın Cumhurbaşkanımızın, sayın Şansölye Merkel ile bu cihette gerçekleştirdiği telekonferanslar hakkında malümatımız var. Son nokta verimli geçtiğini söyleyebiliriz. AB’nin taahhüdü olan gümrük birliğinin güncellenmesi, vize serbestisi ortak beklentimiz ve hepimizin yararınadır.Almanya periyot başkanlığını üstlendiği diye tüm problemler çözülecek değildir. Şu anda aramızda istek etmediğimiz meseleler var. Ve üstesinden birlikte gelmemiz gerekir. Siyasi saiklerle değil objektif kriterler çerçevesinde Türkiye’ye yaklaşmasını istek ediyoruz. Münasebetlerimizi rehin alan Rum kesiti ve Yunanistan var. Bu AB ve Türkiye için haksızlık. Son devirlerde da açık söyleyeyim Fransa var. Bu siyasi mevzularla teknik mevzuları ayırt etmemiz lazım.
Şark Akdeniz ve Kıbrıs konusunda bir tıkanma görüyoruz. Bunun da sebebi biz değiliz. Türkiye bir garantör memleket olarak Kıbrıs Türk halkının haklarını korumakla mükellef. Biz daima başından beri diyoruz ki Türkiye olarak ve Kıbrıs Türkleri olarak, KKTC olarak paylaşmaya varız, diyalog başlatmaya hazırız.
Kâfi ki burada hakkaniyet ölçüsünde paylaşmayı bilelim, öğrenelim. Gayrı da bir derdimiz yok. Bu bahislerde neler yapabileceğimizi sayın Borrell ile konuştuk. Baştan dürüst açık konuşalım ki, birbirimizi aldatmış olmayalım. Problemleri da o devir daha iyi çözebiliriz. Bizim aramızda bir göç mutabakatı var. 2016’dan bu yana hangi taraf yükümlülüğünü konumuna getirmiş ya da getirememiş… Objektif bakan herkes bunu çok rahatlıkla söyler. Bugün farklı dinamiklerle karşı karşıyayız. Yarın pandeminin tesiriyle çok farklı sınamalarla karşı zıdda kalacağız. Münhasıran kaçak göçmen bakımından.
Yüz milyonlarca insan açlık sebebiyle memleketlerini terk etmek zorunda kalacak. Bunu memleketler arası kuruluşlar da BM de söylüyor. Bundan hepimiz etkileneceğiz. Pandemi gelir makbul lakin sorun biraz daha devam edecek önümüzdeki süreçte. Ortak hareket etmemiz lazım. Her şeyi Türkiye’den beklemek ve AB’ye gelince yükümlülüğü mahalline getirmemek sorunu çözmez, daha da derinleşir. Dolayısıyla Türkiye’ye verilen taahhütlerin de konumuna gelmesi lazım. Gümrük birliği muahedesinin modernizasyonu kıymetli. AB pek hoşlanmıyor ancak vize serbestisi AB’nin bir kelamıdır. Hoşunuza gitse de gitmese de bu lafınızı konumuna getirmek zorundasınız. 67’sini alanına getirmişiz. Bunu yapmayan memleketlere esneklik gösteriliyor, Türkiye’ye gelince daha fazla koşul gerçek değil.
AB’nin lafını mekanına getirmemiz gerekiyor. Biz olumlu adımlar görmek istiyoruz.
Türkiye epeydir doruklara davet edilmiyor.
Aldığı kararları da bilakis çevirmesi lazım AB’nin. Önümüzdeki günlerde komite içtimasında, Türkiye’nin yeniden malum memleketler yüzünden Fransa dahil, yeniden gündemde olacağını görüyoruz. Biz gereken iyi niyeti gösteriyoruz. Ancak AB Türkiye’ye yönelik kararlar alırsa, bunun karşılığını vermek zorunda kalacağız.
AB’den beklentimiz sorunun tarafı olmak mekanına tahlilin tarafı olmasıdır. Gerek Akdeniz, gerekse Kıbrıs bahislerinde üyelik dayanışması anlayışı bölgesine dürüst bir ara bulucu olarak yaklaşırsa AB, meselelerin tahliline ek sağlayabilir. Bu beklentimizi de Borrell’e samimi bir formda söyledik.
Milletlerarası bahislerde geldiğimiz devir bugün Libya konusunda kimi AB üyesi memleketler, Hafter’i tutuyor. legal olmayan darbeci bir kişinin; Fransa çok açık net. Silah yardımı yapıyor, desteği veriyor. Artık alanda kaybedince agresifleşerek bunun acısını da Türkiye’den çıkartmaya çalışıyor. En son Şark Akdeniz’de taciz tezinde bulundu. Bunun akıllıca olmadığını biz ispatladık. NATO ve AB bunu söyleyemez ancak biz çok açık söylüyoruz. Fransa burada dürüst davranmadı. Fransa’nın açık ve net halde Türkiye’den özür dilemesi gerekiyor. AB ve NATO’dan da özür dilemesi lazım onları da yanılttığı için.
AB’nin bir inançlı devletler listesi var.
AB, objektif kriterler çerçevesinde bir karar alsaydı buna büyük bir hürmet duyardık. Ancak AB, bu kriterlere hiç uymayan birtakım üye memleketlerin bastırmasıyla Afrika ve ötesinde kimi hiç şeffaf haberler gelmeyen ve korona bakımından durumu çok vahim memleketleri inançlı listeye alıp Türkiye’yi almadıkları vakit adil davranmadıklarını söylemek bizim hakkımız. Almanya’da buranın öncülüğünde en azından aşamalı bir adım atacağınızı düşünüyoruz. Bu hususta da AB’nin hakkaniyetli düşünmesini istiyoruz. Sonuç olarak biz bütün bu mevzuları samimi bir biçimde görüştük. Gayretlerini takdirle karşılıyoruz. Bu nedenle Kıbrıs’a gitti, Yunanistan’a gitti, bize geldi. Türkiye olarak yapıcı yaklaşıma devam edeceğiz. Çalışmalarını kolaylaştırmak için de gerekli desteği vereceğiz.
İşte ortak basın içtimasında Joseph Borrell’in açıklamalarından satır başları;
Sıcak karşılama için teşekkür ederiz. Son dört ay içerisinde Türkiye’ye 2. sefer geliyorum. Korona sebebiyle daha sık gelemedim. Umuyorum ki gelecekte bu pandemi bu kısıtlara sebep olmadığında bu konuşmaları daha çok yapacağız. Çözecek çok sıkıntımız var.
Bu karşılamanız için ve birçok hayati ehemmiyete sahip mevzuyu ele almamıza fırsat verdiğiniz için teşekkür ederiz. Şark Akdeniz’deki durum, Libya ve Suriye ve umum manada AB-Türkiye bağlarının durumu. En iyi devrinden geçiyor bu münasebetler diyemeyiz. Birlikte çalışmamız gerek.
Bugün burada Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin görüşlerini almak için bulunuyorum. Gelecek hafta kıymetli bir toplantımız olacak. İki değerli içtimadan evvel bir araya gelmemiz değerli diye düşündüm. Hem her iki tarafın da durumunu daha iyi öğrenebilmek ve yapılabilecekleri görebilmek için.
Türkiye AB için yakın bir komşu değil, kimi üye memleketlere; Yunanistan’a Portekiz’den daha yakın bir komşu. Kilit bir ortak Türkiye ve aday bir memleket. Sık sık çok kapsamlı bir biçimde Türkiye’yi tartışıyoruz. Bu da bu bağlantıya ne kadar ehemmiyet verdiğimizin bir göstergesi.
Sayın Bakan ile çok açık yapıcı bir biçimde konuşabildik. Şu an mevcut durum ülkü olmaktan çok uzak. Önemli sıkıntılar var ki bunları derhal ele almamız gerekiyor.
Zira bu durumdan çıkmanın karşılıklı yararı olduğuna inanıyoruz. Avrupa için Şark Akdeniz kilit bir nahiye.
Ve ileriye yönelik hareket edebilmek için, itimat oluşturabilmek için, iyi komşuluk bağlantıları ve güvenlik açısından da nitekim çok değerli.
Tek taraflı yaklaşımla yapılamaz, işbirliği ve diyalog gerekir. Daha fazla işbirliğine gereksinimimiz var. Ulusal Savunma Bakanı ile de görüşeceğiz. Türkiye ve Libya’daki ihtilaf konusunu da ele aldık. Berlin Konferansına katılan tüm iştirakçilerin konumunu ele aldık.
Şunu söylemek isterim. Türkiye’nin seyahat kısıtlamaları konusundaki tasalarını anlıyorum. Türkiye’nin bu listede olmadığını söylediniz fakat bilhassa gerekli olmayan seyahatlere yönelik bir ekip kısıtlarımız var. Encümenin bu mevzularla ilgili haberleri bu kararları objektif kriterlere dayanarak alıyor. Tabi ki bu mekanik bir süreç değil. Niteliksel değerlendirmenin de yapılması gerekiyor. Hiçbir şey son değil. Her iki haftada bir bakılıyor, değişen sıhhat durumu ele alınıyor. Büsbütün bir seyahat yasağı yok.
SORU: Birinci sorum Çavuşoğlu’na olacak. Türkiye ve AB arasında görüş farklılığı olduğunu biliyoruz. Şark Akdeniz, Kıbrıs ve sondaj çalışmalarıyla ilgili olarak. Bugün bu farklılıkların üstesinden gelmek için bir ilerleme kaydettiniz mi? 2. sorum da Borell’e olacak. Türkiye, mutabakatın konumuna getirilmediğinden şikayet ediyor. Itimadın tesis edilmesi için 3,6 milyon Suriyeli mülteci için finansman sağlanması ve vize serbestisi üzere adımları atacak mı?
Çavuşoğlu: Bugün bu bahisleri gündeme getirdik, konuştuk. Sorunun kaynağı nedir, bu noktaya nasıl geldik bir hatırlatmada bulundum. Bu sorunun temel kaynağı, bugüne kadar Rum kısmının, KKTC’nin ve Kıbrıs Türklerinin ihtarlarına uymadan ve Kıbrıs Türk halkının haklarını yok sayarak başlattığı tek taraflı sismik araştırma ve sondaj çalışmalarıdır. Bu hususta da AB’yi geçmişte çok uyardık. Bu olmadığı için biz de sondaj gemilerimizi nahiyeye gönderdik. Bu bahsin iki ögesi var. TPAO’nun burada sondaj faaliyetleri var. Buradaki faaliyetlerimizi KKTC’nin talebi üzerine yaptık. Burada bir esneklik gösterebilmemiz için KKTC ve Kıbrıslı Türklerin haklarının garanti altına alınması lazım. Gelir paylaşımının tesis edilmesi gerekiyor. İlla iki tarafta direkt muahede kelam konusu değil. AB mekanizması olabilir.Bu talep haklı bir talep. Evet tarafına getirmek niçin bu kadar güç? Tek sorun var, Güney Kıbrıs kendilerini adanın sahibi olarak görüyor. Bugüne kadar sorun çözülmedi. O yüzden diyorum AB tahlilin tarafı olsun. Biz işbirliğine, diyaloğa hazırız. Geçmişte Ege’de Yunanistan ile müzakere ederek kararları almıştık. Şark Akdeniz hepimizin ortak denizi ise hepimizin nimetleri paylaşmamız lazım.
Hürriyet
