ABD Hazine Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB), Savunma Sanayii Lideri İsmail Demir ve Başkanlık yetkililerinden Mustafa Alper Deniz, Serhat Gençoğlu ve Faruk Yiğit’in yaptırım listesine eklendiği bilgisi paylaşıldı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan mevzuyla ilgili açıklama yapan üst seviye bir yetkili, SSB’ye yönelik yaptırımların, “ABD’nin eser ve teknolojileri için ihracat lisansı ve yetkilerinin verilmesinin yasaklandığını” kaydetti.
Yetkili, rastgele bir milletlerarası finansal kuruluşun SSB’ye 10 milyon doları aşan kredi ve borç vermesinin kısıtlandığını ve SSB yetkililerinin ABD’ye girişinin de yasaklandığını söz etti.
DIŞİŞLERİ’NDEN ÇOK SERT REAKSİYON
Dışişleri Bakanlığı’ndan ABD’nin bu kararına çok sert reaksiyon geldi. Dışişleri açıklamasında şu sözler yer aldı:
ABD’nin, S-400 hava savunma sistemlerini tedariğimiz nedeniyle bugün açıkladığı ve Türkiye’ye karşı tek taraflı yaptırımlar içeren kararını kınıyor ve reddediyoruz.
Türkiye’yi vaktinde S-400 sistemlerini tedarik etmeye sevk eden şartlar herkes tarafından çok iyi bilinmektedir. Hakikaten şahsen Lider Trump da bir çok vesileyle bu mevzuda Türkiye’nin haklılığını teslim etmiştir.
Öte yandan, S-400’lerin NATO sistemleri bakımından bir zafiyet yaratacağına dair ABD savları da teknik destekten mahrumdur. Kaldı ki Türkiye, bu mevzuda NATO’nun da katılacağı teknik bir çalışma kümesi kurulmasını teklif ederek, sıkıntının siyasi önyargılardan uzak bir halde, objektif ve gerçekçi bir tabanda ele alınmasını defaatle önermiştir.
Bu prestijle, ABD’nin mevzuyu iki müttefike yakışır halde diyalog ve diplomasi yoluyla çözme istikametindeki teklifimizi kabul etmeyerek, tek taraflı yaptırımlara başvurması her türlü izandan mahrum bir davranıştır.
Türkiye, ilgilerimizi olumsuz istikamette etkilemesi kaçınılmaz olan bu karara karşı gerekli adımları atacak, uygun gördüğü formda ve zamanlamayla mukabelede bulunacaktır. Türkiye, ulusal güvenliğini sağlamak için gerekli gördüğü önlemleri almaktan da imtina etmeyecektir.
Bu anlayışla, ABD’yi, bugün açıklanan bu haksız yaptırım kararını gözden geçirmeye ve bu vahim yanlıştan bir an önce geri dönmeye davet ediyor, Türkiye olarak sıkıntıyı müttefiklik ruhuna uygun biçimde, diyalog ve diplomasi yoluyla ele almaya hazır olduğumuzu bir kere daha vurguluyoruz.
“TAM BAĞIMSIZ SAVUNMA SANAYİİ HEFEFİMİZDE KARARLIYIZ”
ABD’nin yaptırımları sonrası Savunma Sanayii Lideri İsmail Demir, “Cumhurbaşkanımız Erdoğan’ın liderliğide tam bağımsız Savunma Sanayii amacımızda kararlıyız. Şahsım yahut kurumumuza yönelik yurt dışında alınan her hangi bir karar, benim ve grubumun duruşunu değiştirmeyecek; Türk savunma sanayiini hiç bir biçimde engelleyemeyecektir.” dedi.
ABD’DEN BİRİNCİ AÇIKLAMA
ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, “Türkiye’yi bir an evvel ABD ile uyum içinde S-400 problemini çözmeye davet ediyorum. Türkiye bedelli bir müttefikimiz ve ABD’nin değerli bir bölgesel güvenlik ortağıdır. Bir an evvel Türkiye’nin S-400’e sahip olması pürüzünü ortadan kaldırarak verimli savunma dalı iş birliğimizi sürdürmeyi umuyoruz.” açıklamasında bulundu.
Pompeo, Rusya’dan S-400 sistemlerinin alımı nedeniyle Türkiye’ye karşı alınan yaptırım kararına ait yazılı bir açıklama yayımladı.
Türkiye Savunma Sanayii Başkanlığına (SSB) CAATSA kapsamında yaptırım kararı alındığına işaret eden Pompeo, “Yaptırımlar, SSB’ye tüm ABD ihracat lisansı ve yetkisinin yasaklanmasını, SSB Lideri ve öteki SSB çalışanlarının mal varlıklarına el konulmasını ve vize kısıtlamasına dahil edilmesini kapsıyor.” tabirini kullandı.
Pompeo, “ABD, birçok vesile ile Türkiye’ye S-400 alımının ABD ordusunun teknolojisini ve işçisini tehlikeye atacağı, Rusya’nın savunma dalına ek fon sağlayacağı ve Rusya’nın Türk Silahlı Kuvvetleri ve savunma sanayine erişim sağlayacağı bahislerinde ihtarda bulunmuştur. Fakat buna karşın Türkiye, alternatifleri bulunmasına karşın S-400 satın alma ve test etme konusunda kararlı davranmıştır.” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin bu adımının, F-35 programından çıkarılması ile sonuçlandığına işaret eden Pompeo, CAATSA yaptırımlarını uygulama konusunda kararlı olduklarını belirtti.
Pompeo açıklamasında, şunları kaydetti:
“Türkiye’yi bir an evvel ABD ile uyum içeresinde S-400 sıkıntısını çözmeye davet ediyorum. Türkiye bedelli bir müttefikimiz ve ABD’nin kıymetli bir bölgesel güvenlik ortağıdır. Bir an evvel Türkiye’nin S-400’e sahip olması mahzurunu ortadan kaldırarak verimli savunma dalı iş birliğimizi sürdürmeyi umuyoruz.”
RUSYA’DAN ABD’NİN YAPTIRIM KARARINA REAKSİYON
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov yaptığı açıklamada, “ABD’nin Türkiye’ye yaptırım uygulaması, memleketler arası hukuka karşı kibirli tavrının bir öteki tezahürüdür.” dedi.
CAATSA YASASI NEDİR?
Donald Trump’ın, Kongre’nin baskısıyla 2017’de imzaladığı yasa, temel olarak Rusya’nın ABD seçimlerine müdahale teşebbüsü, Kırım’ı ilhak etmesi ve Ukrayna’nın doğusundaki ayrılıkçıları desteklemesine karşı Obama periyodunda getirilen yaptırımların teminat altına alınması hedefini taşıyor.
2 Ağustos 2017’de resmen yürürlüğe giren CAATSA yasası, ABD’nin ulusal güvenliğine “tehdit” olarak değerlendirdiği İran, Rusya ve Kuzey Kore’ye karşı yaptırımların alınmasını öngörüyor.
Yasanın 231. hususuna nazaran, Rusya ile savunma ve istihbarat alanlarında çalışan bireylere karşı da yaptırım getirilebiliyor.
Bu yaptırımlar, Rusya Federasyonu için yahut onun ismine çalışan şahıslarla bilerek “önemli işlem” yapan gerçek ve hukuksal şahıslar için de geçerli olabiliyor.
Bu kapsamda Türkiye’nin Rusya’dan S-400 sistemlerini alması, “önemli işlem” kategorisinde bedellendiriliyor ve yaptırım öngörülüyor.
LİSTEDE 12 HUSUS VAR
CAATSA’nın 235. unsuru, ABD Lideri’nin “ilgili kişi ve kuruluşlara getireceği” yaptırımları 12 hususta düzenliyor:
1- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara ihracat ithalat bankası dayanağının kesilmesi
2- Mal ve teknoloji ihracatı ruhsatı verilmemesi
3- ABD mali kuruluşlarından kredi tedarik edilmemesi
4- Memleketler arası mali kuruluşlardan kredi verilmemesi
5- Mali kurumlara ABD Merkez Bankası ile direkt alışveriş yapma müsaadesi verilmemesi
6- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlarla ihale ya da mukavele yapılmaması
7- Döviz üzerinden süreç yapılmasının yasaklanması
8- Mali kurumlar ve bankalar ortasında ödeme ya da kredi transferlerinin yasaklanması
9- Yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumların ABD topraklarında gayrimenkul sahibi olmasının yasaklanması
10- ABD kişi ve kurumlarının yaptırım kapsamına alınan kişi ya da kurumlardan sermaye ya da borç alışverişinin yasaklanması
11- Yaptırım kapsamına alınan şahıslara ABD’ye giriş yasağı
12- Yaptırım kapsamına alınan kişi ve kurumlara misal fonksiyonu olan üst seviye görevlilere de yaptırım uygulanması.”
Yasanın ilgili unsuruna nazaran, Lider, bu 12 husustan en az 5’beşini seçip uygulamakla yükümlü…
Hürriyet
