Motorlu taşıtlar hava kirliliğine sebep olan en büyük etkenler ortasında yer alıyor. Günümüzde trafiğe çıkan ve her gün sayısı artan araçlar hesaba katıldığında trafik kaynaklı kirliliğin kıymeti daha da artıyor. Ülkemizde trafiğe kayıtlı 23 milyon 965 bin 229 araç yer alırken; traktör ve motosikletler çıkartıldığında egzoz emisyon ölçümüne tabi 18 milyon 523 bin araç bulunuyor.
2018 yılında 8 milyon 610 bin, 2019 yılında 8 milyon 946 bin ve 29 Kasım 2020 prestiji ile 8 milyon 366 bin adet ölçüm gerçekleştirirken; yapılan çalışmalarda yaklaşık iki milyon aracın egzoz emisyon ölçümünün bulunmadığı iddia ediliyor.
Türkiye genelinde 1.554 sabit ve 68 seyyar olmak üzere toplamda bin 622 faal kayıtlı egzoz emisyon ölçüm istasyonunda 5 bin 870 ölçüm işçi vazife yapıyor. Egzoz Gazı Emisyonu Denetimi Yönetmeliğine nazaran trafikte seyreden arabalar birinci üç yaş sonunda ve devamında her iki yılda bir, öbür motorlu taşıtlar ise birinci bir yaş sonunda ve devamında yılda bir sefer olmak üzere ölçüm istasyonlarında periyodik egzoz gazı emisyon ölçümüne tabi tutuluyor.
Kontroller ise Etraf ve Şehircilik Bakanlığı Vilayet Müdürlükleri, Jandarma ve Emniyet üniteleri tarafından yapılıyor.
Etraf Kanunu yeterince egzoz gazı emisyon ölçümü yaptırmayan motorlu taşıt sahiplerine bin 895 TL, yönetmeliklerle belirlenen standartlara ters emisyona sebep motorlu taşıt sahiplerine ise 3 bin 791 TL, yönetmelikle belirlenen tedbirleri almayan yahut standartlara ters halde gürültüye neden olan motorlu taşıt sahiplerine ise 4 bin 412 TL idari para cezası uygulanıyor.
YIL İÇERİSİNDE TOPLAM 5 MİLYON 874 BİN TL CEZA KESİLDİ
Bu kapsamda egzoz emisyon ölçümlerini yaptırmayan yahut standartlara alışılmamış emisyona neden olanlara ve egzoz kaynaklı gürültüye neden olanlara bakanlık ilgili ünitelerince yıl içerisinde toplam 5 milyon 874 bin TL ceza kesildi.
Etraf ve Şehircilik Bakanlığı hava kirliliğine karşı başlatmış olduğu seferberlikte yeni yıl ile birlikte yeni bir uygulamayı daha hayata geçiriyor.
Savunma Sanayi Başkanlığı ile Protokol imzalayan Etraf ve Şehircilik Bakanlığı Egzoz Elektronik Denetleme Sistemini (EGEDES) ASELSAN ile birlikte hizmete alacak.
Sistem ile trafikte egzoz muayenesi yaptırmayan araçlar otomatik olarak, trafik akışını da aksatmadan tespit edilecek.
YENİ YILIN BİRİNCİ YARISI SONUNDA HER İLE BİR ADET PLAKA TANIMA AYGITI TESLİM EDİLECEK
Yol kenarında ve seyir halinde iken aygıt ile yoldan geçen araçların plakaları okunacak, internet üzerinden egzoz sistemine bağlanarak egzoz ölçümünü yaptırıp yaptırmadığı anında sorgulanacak ve birkaç saniye içerisinde araç imgesi ile birlikte rapor oluşturulacak. Sistem ile vazifeli kontrol çalışanı sayısı da önemli oranda azalmış olacak.
Savunma Sanayii Başkanlığı ile Etraf ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 5 milyon proje bedeli ile imzalanan süreçte sona gelindi. Aygıtın son testleri gruplarca gerçekleştirilirken aygıtların dağıtımı, montajı ve işçi eğitimleri için takvim belirlendi.
Bakanlık yeni yılın birinci yarısı sonunda her ile bir adet plaka tanıma aygıtı teslim ederek EGEDES uygulamasını 81 vilayette uygulayacak.
Bakanlık ayrıyeten sistemin işleyişi, kontrol tarz ve temelleri ile ilgili Mevzuat çalışmalarında sona geldi. Mevcut yönetmeliği revize eden bakanlık, sistemi yönetmeliğe dâhil edecek.
Hürriyet