Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) finans kuruluşu olduğu gerekçesiyle kapatılan Bank Asya’nın devlet hazinesi evresine ait hazırlanan iddianamede, örgütün bankayı ayakta tutmak için başvurduğu yasa dışı formüller, ayrıntılarıyla anlatıldı.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından müsadere talebiyle hazırlanan ve İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilen iddianamede, TCK’nin 54. ve 55. unsurlarına nazaran kasıtlı kabahatin işlenmesinde kullanılan Bank Asya’ya ilişkin eşyaların ve karın müsaderesine (devlet hazinesine devir) karar verilmesi talep edildi.
İddianamede, cürümlere mevzu kanıt olarak da MASAK ve BDDK raporları, KOM Daire Başkanlığının Bank Asya raporu, İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı fezlekesi, TMSF yanıtı yazıları ve tüm soruşturma evrakı gösterildi.
Bank Asya’ya ait “A grubu” hissedarlar hakkında, “silahlı terör örgütü (FETÖ) üyeliği” hatasından açılan kamu davasının sürdüğü belirtilen iddianamede, idaresi büsbütün TMSF’ye bırakılmış olan Asya İştirak Bankası AŞ’nin hukukî kişiliğine dair soruşturmanın da devam ettiği kaydedildi.
İddianamede, FETÖ’nün yapısı, Asya İştirak Bankası AŞ’nin örgüt içerisindeki yeri, örgütün finansmanındaki rolü, bankanın finansman açısından örgütün aksiyonlarına nasıl özgülendiği ve bankanın neden müsadere edilmesi gerektiği konuları yer aldı.
CÜRÜM GELİRLERİNİN AKLANMASINDA “ŞİRİNLER YÖNTEMİ”
Banka aracılığıyla FETÖ’ye finansal takviye sağlamak için örgüt yöneticileri tarafından Türkiye’de himmet, kurban ve bağış ismi altında toplanan paraların yasal kaynağının gizlendiği belirtilen iddianamede, şunlar anlatıldı:
“Örgüte bağlı kurum/kuruluşlarda çalışan çok sayıda hizmetli, öğretmen, emekçi üzere sıfatta vazife yapan şahıslar ismiyle asıl göndericilerin kimliği gizlenerek, tıpkı emsal ölçülerde birebir yahut yakın tarihlerde, kuşkulu süreç bildirimine yakalanmamak için şuurlu ve örgütlü olarak yurt dışında konseyi bulunan FETÖ ile kontaklı kurum yahut kuruluşlara klasik aklama usullerinden biri olan ‘şirinler yöntemi’ kullanılarak bağış-burs ismi altında, banka üzerinden para transfer edildiği anlaşılmıştır.”
İddianamede, örgüt ismine toplanan himmet, burs, kurban ve bağıştan elde edilen cürüm gelirlerinin, “şirinler yöntemi” ile aklandığı belirtilerek, aklanan bu paraların örgütün finansmanında kullanıldığı tabir edildi.
Kredi çeken kuruluşlar, kredi veren banka, kredilerin çekilmesinde kredinin teminatı olarak ipotek alınan gayrimenkulün sahibi olan şirket kuruluşlarla kredilerin geri ödenmesi için toplanan paraların bağış ismi altında kuruluşlara yatırılması konularında rol alan kişi ve hukukî kişiliklerin, birbirleriyle ilişkili olduğu vurgulanan iddianamede, bunların organize bir biçimde yapıldığı kaydedildi.
“ÖRGÜTÜN MALİ İDARESİNİN MERKEZİ”
Bank Asya’nın terör örgütünün mali idaresinin merkezi olduğuna işaret edilen iddianamede, isimler kağıt üstünde diğer olsa bile FETÖ elebaşı Fetullah Gülen’in talimatıyla kurulan bankanın, Gülen elebaşılığında örgüt tarafından yönetildiği vurgulandı.
İddianamede, bankanın örgütsel kuruluş emelinin, örgütün elde ettiği kabahat gelirlerinin aklanmasında, korumasında ve koordinesinde değerli bir işlev üstlendiği söz edilerek, şu bilgilere yer verildi:
“28 Mayıs 2015 tarihli BDDK raporuna nazaran, banka kurucu ve ortaklarının, esasen perde ardındaki bir kişi ya da kümenin iradesi doğrultusunda hareket etmesi, bankanın görünürdeki paydaşlık yapısının aldatmaca olduğu manasına gelir ki bu kanunun gerek lafzi gerekse ruhi yorumunda icazet verilmeyen bir durumdur. Ortaklarının kendi iradeleriyle hareket etmediği ve iradelerini bilinmeyen öbür bir merkezin tasarrufuna teslim ettiği bir banka için şeffaf ve açık bir paydaşlık yapısından bahsetmek mümkün değildir.
Bu türlü bir tavır sergileyen bireylerin banka kurucusu ve/veya nitelikli ortağı sıfatı taşıması ise kanunun, o bankanın faaliyetine başlaması için öngördüğü şartların yitirildiği manasına gelmektedir. Bütün bunların sonucunda tasarruf ve öteki hak sahipleri için inanç ve prestij kurumu olmaktan çıkan bir bankanın faaliyetlerine bu formda devamında kamu faydası bulunmayacağı üzere, aksi durumun finansal sistemin bütünü açısından büyük risk ve tehlike arz edeceği açıktır.”
“A KÜMESİ ORTAKLAR İRADELERİNİ ÖRGÜTE TESLİM ETMİŞ”
İddianamede BDDK raporuna nazaran, çoğunluğu bankanın nitelikli hisse kümesi olan A kümesi paylarına ilişkin olmak üzere, tarihsiz ve devralan kısmı boş bırakılmış çok sayıda ıslak imzalı zaman mukavelesinin ele geçirildiğine vurgu yapıldı.
Bankanın çok sayıdaki A ve B kümesi hisse sahibinin, değişen meblağlardaki hisse dönemlerine ait tarihsiz kontratlara imza attıkları, daha da kıymetlisi kontratların tamamında devralan kısmının boş bırakıldığının tespit edildiği anlatılan iddianamede, her iki hisse kümesine ait kontrat metinlerinin birebir aynı olduğu, kontratların tek bir elden kaleme alındığı kaydedildi.
İddianamede, bunların birebir yerde toplu olarak koruma edilmelerinin, tek bir merkeze teslim edildiklerini gösterdiği belirtilerek “Bu mukaveleleri imzalayan bankanın eski A kümesi ortaklarının, esasen perde ardındaki bir kişi ya da kümenin iradesi doğrultusunda hareket ederek iradelerini mensubu oldukları örgüte teslim ettikleri anlaşılmıştır” değerlendirmesine yer verildi.
“BANKA ÇALIŞANINA BİR PARTİ ALEYHİNE OY GAYESİ VERİLDİ”
İddianamede bankanın eski bir çalışanı tarafından BDDK’ya gönderilen 13 Haziran ve 11 Temmuz 2014 tarihli şikayet dilekçelerinin de BDDK raporunda yer aldığı belirtildi. İddianamede kelam konusu dilekçelerde, “Banka içerisinde A blok ağabeyi ve B blok ağabeyi olduğu, kelam konusu ağabeylerin banka işçisi olmamasına karşın banka içerisinde bir banka işçisi üzere mesailerini geçirdiği, bu ağabeyler tarafından banka çalışanına burs, kurban, himmet, gazete ve mecmua abonelikleri maksatları verildiği, şubeler nezdinde de birebir maksatların verildiği” tabirlerinin yer aldığı kaydedildi.
İddianamede, sonraki süreçte yapılan görüşmelerde müştekinin, örgütte “abi” olup banka çalışanı olmayan şahısların isimlerini verdiği anlatılarak, Ali Latife, Murat Tatlı ve Niyazi Şahin isimli bu bireylerin bankaya giriş çıkış bilgilerinin incelendiği, 2011-2013 yılları ortasında Ali Saka’nın toplam 4 bin 324 sefer, Murat Tatlı’nın toplam 1104 sefer ve 2013-2015 yılları ortasında Niyazi Şahin’in de toplam 4 bin 617 kere bankaya giriş çıkış yaptıklarının tespit edildiğine dikkat çekildi.
Kelam konusu şahıslar tarafından günlük bazda bankaya yapılan giriş çıkışların bir banka işçisine nazaran bile çok fazla sayıda olduğu aktarılan iddianamede, yeniden BDDK raporuna yansıyan, eski bir çalışanın kuruma gönderdiği 13 Haziran 2014 tarihli şikayet dilekçesinde, “Bankanın 30 Mart 2014 seçimlerinde bir parti aleyhine sistematik bir çalışma yürüttüğü, bu hususta çalışana oy amacı verildiği ve verilen bu oy amaçlarının de küçük sigorta kampanyası ismi altında takip edildiğinin” anlatıldığı kaydedildi.
İddianamede, Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen FETÖ’ye yönelik “usulsüz para toplanması” soruşturmasında gözaltına alınan bir kişinin beyanlarına da yer verildi.
Bu kişinin, 17 Aralık 2013 günü yapılan operasyondan sonra şube müdürünün banka çalışanlarından, başka bankalardan kredi çekip yatırmasını istediği, çalışanların da öbür bankalardan 20-30 bin lira ortasında kredi çekip yatırdığını söylediği belirtilen iddianamede, kelam konusu kişinin “İl genelinde bir toplantı yapıldığı, kentteki tüm banka çalışanlarının bu toplantıya katıldığı, cemaatin vilayet sorumlusunun seçimde AK Parti’ye karşı güçlü olan partiye oy verilmesini istediği, kendisinden bu partiye oy vermeyecek 50 kişiyi tespit etmesinin istenmesi üzerine liste hazırladığı” beyanına yer verildi.
“BANK ASYA’DAKİ OPERASYONU MİLLETLERARASI BOYUTA TAŞIMA TEZGAHI”
İddianamade, Bank Asya’nın yüzde 16,3’üne sahip Kaynak Holding’in Hollandalı bir tabela şirkete devredildiğine dair basın yayın organlarında çıkan haberlerde, Hollanda merkezli 20 milyon avro sermayeyle kurulan şirketin ortaklarının Kaynak Holding’in sahipleri ile birebir şahıslar olduğunun tespit edildiği belirtildi.
Ortalarında Naci Tosun, Ali Akbulut ve İzzet Akyar’ın da bulunduğu isimlerin şirketlerini Hollanda merkezli bir firmaya devretmiş üzere görünerek devletten mal kaçırmaya çalıştıkları aktarılan iddianamede, Hollanda hukukunu devreye sokarak, kurdukları şirket aracılığıyla Bank Asya’daki operasyonu memleketler arası boyuta taşımayı tezgahladıkları tabir edildi.
“ZARURET HALİNDE FAİZLİ PARA VEREN MESULDÜR’ FETVASI”
Asya İştirak Bankası Trabzon şubesinde çalışan bir kişinin, “17-25 Aralık operasyonu sonrasında Bank Asya ve Fetullah Gülen yapılanması içerisinde muhakkak bir ekonomik kriz yaşandığı ve cemaate ilişkin yurt, okul, dershane üzere yerlerde çalışan öğretmenlerin öbür bankalardan kredi çekerek bankaya paralar yatırdığı” halinde beyanda bulunduğu aktarılan iddianamede, bu kişinin ayrıyeten, “para yatırmada dini münasebetler sebep gösterilerek sorun yaşayan örgüt üyelerini ikna etmek emeliyle Bank Asya Fetvalar Heyeti tarafından, ‘Zaruret halinde faizle para alan değil veren mesuldür’ fetvasının yayınlandığını, bu fetvayla örgüt üyelerinin eşleri ve çocuklarının ziynetlerinin bağışlanması, araçlarının satılarak paraya çevrilmesinin sağlandığını” söylediği kaydedildi.
İddianamede, BDDK raporuna nazaran, terör örgütü elebaşı Fetullah Gülen’in 15 Ocak 2014’teki davetinden sonra, olağan bankacılık faaliyetleri ile bağdaşmayacak halde bankaya mevduat yönlendirilmesi yapıldığı belirtildi.
“TALİMATTAN SONRA 1,5 YIL İÇİNDE 334 BİN 123 HESAP AÇILDI”
İddianamede, bu konunun tespitiyle ilgili BDDK raporunda 1 Aralık 2013 ve 30 Haziran 2014 tarihleri ortasındaki devirde Bank Asya nezdinde 334 bin 123 adet hesabın açıldığına dikkat çekildi.
Hesap açılışlarının 6 Ocak 2014 tarihinden itibaren artış gösterdiği, en fazla hesap açılışının 30 Ocak 2014 tarihinde, 6 bin 69 adet olarak gerçekleştiği tespitlerine yer verilen iddianamede, “Ülkemizde yaşanan 2000 ve 2001 yılı bankacılık krizleri sonrasındaki süreçte, hem kesim genelinde hem de bankanın mevduat kaleminde bu kadar büyük bir mevduat çıkışı yaşanmamışken, açılan hesap sayısındaki artışın bir yönlendirmenin sonucu olduğu düşünülmüştür.” değerlendirmesi yapıldı.
İddianamede, bir bankadan ağır formda mevduat çıkışının yaşandığı devirde, diğer bir bankadan kredi çekilmek suretiyle mevduat çıkışı yaşanan bankaya yatırılmasının rasyonel yahut ekonomik bir karar olmaktan fazla bir yönlendirmenin sonucu olduğu anlatılarak, banka idaresinin “personel başına 25 bin lira mevduat hedefi” verilmesine yönelik talimatına ait birtakım elektronik posta bildirilerinin incelenmesi sonucunda, bankaya mutat olmayan yollardan mevduat yönlendirildiğinin tespit edildiği kaydedildi.
“BİR HAFTADA 1 MİLYAR MEVDUAT GİRİŞİ YAPILACAĞINI HERKES GÖRECEK”
İddianamede, bankanın iki vilayet müdürü ortasındaki elektronik posta bildirisinin içeriğinde, “Bugün ve yarın dokunabildiğimiz, ulaşabildiğimiz herkese haklılığımızı anlatarak mevduat takviyesi istemeliyiz. Bir haftada 1 milyar mevduat girişi yapılacağını herkes görecek… Cuma günü bir ateş yakıldı. Pazartesi bu ateşi ekip kaptanları olarak körüklemenizi ve herkesin görebileceği biçimde büyütmenizi istiyorum. Bu ateş büyüdükçe tüm hoş kelebekler bu ateşe hakikat gelecekler.” sözlerinin yer aldığı anlatıldı.
Terör örgütü üyelerinin faaliyet gösterdiği kurumların hesabından da Bank Asya’ya yüklü ölçüde para akışı yapıldığı belirtilen iddianamede, Mersin Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen FETÖ kapsamındaki soruşturmada bir banka çalışanının bilgi alma tabirinde, müşterilerin bilgisi haricinde hesaplarına yüklü ölçüde bakiye aktarılarak kara paranın bu sistemle aklandığını söylediği kaydedildi.
BANKAYA TORBA VE ÇANTALARLA GETİRİLİP HESAPLARA BÖLÜŞTÜRÜLEN MİLYON DOLAR VE LİRALAR
İddianamede şüphelilerden Mustafa Hakan Efe’nin bankaya vakit zaman çantalar içerisinde paralar getirildiğine ait beyanı ise şöyle:
“6 Ocak 2014’de banka müdürü ile bir kişi, akşam saatlerinde toplam 2,5 milyon ve 750-800 bin lira civarında para dolu çantalarla bankaya geldi. Paraları talimatla 13 kişinin hesaplarına 400-300-200 bin dolar formunda bölüştürülerek yatırdık, para yatırılması esnasında şahıslar bankada değildi. Dekontları müşteri imzası olmadan toplu halde banka müdürü Niyazi Keyifli Şendur’a verdim. Müdür, dekontları aldıktan birkaç gün sonra hesap sahiplerine imzalatılmış halde getirdi. Para yatırılan hesaplara ‘adi bloke (basit, çözülebilir)’ konuldu. 7 Ocak 2014’te ise banka müdürü ve öteki bir kişi bez torbada bana 800 bin dolar ile 1 milyon 200 bin lira para verdi. Bu paraları Körfez Dershanesi ve Şehzade Mehmet Lisesinde öğretmen olan, isimlerini hatırlamadığım şahısların hesaplarına 70-90-100-bin dolar ve lira olarak bölüştürerek yatırdım.”
BANKANIN İFLASINA GİDEN SÜREÇ
İddianamede, FETÖ ile ilişkili ulusal-uluslararası kuruluşlara Asya Bank tarafından yüksek ölçüde kredi kullandırılması, kullanılan kredilerin geri ödemesinin örgüt mensuplarınca elde edilen kabahat gelirleriyle (himmet ve bağışlar) yapılması konusundaki tespitler de yer aldı.
Bu kapsamda, yurt dışında bulunan, haklarında iddianameler hazırlanan FETÖ’ye bağlı okul, dernek ve vakıflarca Bank Asya’dan potansiyel mükellef olarak, vergi kimlik numarası alınmak suretiyle değişik sebepler gösterilerek kredi çekildiği bilgisi verilen iddianamede, resmi kayıtlarda rastgele bir paydaşlık bağı bulunmayan kuruluşlara kullandırılan krediler için FETÖ’ye bağlı yurt içinde bulunan kuruluşlarca tıpkı teminat gösterildiği, kredi geri ödemelerinin kimilerinin ise Türkiye’de yerleşik örgüt mensuplarınca “bağış bedeli” açıklamalarıyla gerçekleştirildiği ve çekilen kredilerin ise örgüt finansmanında kullanılmak üzere yurt dışında bağlı kuruluşlara gönderildiği aktarıldı.
Bu kuruluşların isimlerini yazılı olduğu iddianamede, Bank Asya ile ilgili Türkiye’de açılan davalar ayrıntılı olarak anlatıldı.
Bank Asya ile ilgili yapılan iş ve süreçlerin de değerlendirildiği iddianamede, BDDK’nın 3 Şubat 2015 tarihli kararı kapsamında Bank Asya’nın (A) kümesi imtiyazlı hisseye sahip hissedarlarından 123’üne ilişkin imtiyazlı payların temettü hariç iştirak haklarının TMSF tarafından kullanılmasına ve paydaşlık haklarının fon tarafından kullanılmasını teminen, Bank Asya’da misyonlu idare heyeti lider ve üyelerinin tamamı ile genel müdürün misyondan alınmaları ve idare heyeti başkanlığı ve üyeliği misyonlarına yeni atamaların yapılmasına karar verildiği hatırlatıldı.
BDDK’nın 29 Mayıs 2015 tarihli kararıyla bankanın idaresinin TMSF’ye devredildiği belirtilen iddianamede, Fon Şurasının 29 Mayıs 2015 tarihli kararıyla bankanın idare ve kontrol yetkisinin Fon tarafından kullanılmaya başlandığı ve faaliyetleri dönem tarihinden itibaren TMSF’nin denetimi altında devam eden bankaya ait çözümleme süreci olumsuz neticelendiğinden, 18 Temmuz 2016 tarihi prestijiyle bankanın faaliyetlerinin süreksiz olarak durdurulmasına karar verildiği anlatıldı.
İddianamede BDDK’nın 22 Temmuz 2016 tarihli kararıyla bankanın faaliyet müsaadesinin kaldırılmasına karar verildiği ve Fon Heyetinin 22 Aralık 2016 tarihli kararı gereği bankanın iflasının talep edildiği belirtildi. İddianamede, İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 16 Kasım 2017 tarihli kararla Müflis Asya İştirak Bankası AŞ’nin iflasına karar verdiği, buna karşı yapılan istinaf talebinin istinaf mahkemesince 9 Mayıs 2018’de reddedildiği ve temyiz merci olan Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin de 27 Ocak 2020’de bu kararı onayarak katılaştırdığı tabir edildi.
“TAM MANASIYLA ÖRGÜTÜN FİNANS ORGANI VE MALİ İDARE MERKEZİ”
Tüm kanıtlar ve tespitler bir bütün olarak ele alındığında, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’na nazaran kurulduğu görülen Asya İştirak Bankası AŞ’nin, aslında 15 Temmuz 2016 tarihli hain darbe teşebbüsünü gerçekleştiren FETÖ örgütünün elebaşı Fetullah Gülen’in talimatları ile kurulduğu vurgulanan iddianamede, şu kıymetlendirme yapıldı:
“Özellikle 2011 yılından sonra TMSF’ye devredildiği 29 Mayıs 2015 tarihine kadarki süreçte, tam manasıyla örgütün finans organı, örgütün mali idare merkezi olarak hareket ettiği, banka üzerinden yurt içinde (özellikle daha evvel yöneticileri ve hukukî kişiliği hakkında FETÖ kapsamında davalar da açılan Kaynak Holding, Akfa Holding üzere örgüte müzahir şirketlere) ve yurt dışında bulunan örgütle irtibat ve iltisaklı şirket ve kuruluşlara BDDK talimatlarına, yordama ve kanuna ters biçimde kredi kullandırma imgesi ismi altında büyük ölçülerde fon sağlandığı anlaşılmıştır.
Keza 25 Aralık 2013’de örgüt elebaşının telefonda konuştuğu örgüt mensubuna, bankaya TMSF tarafından el konulmasının önüne geçilebilmesi ismine, ‘evinizi, otomobilinizi satın Bank Asya’ya yatırın, 2001’de yaptığımız gibi’ halinde talimatlar verdiği görülmüştür. Bankaya el konulmasının önüne geçmek ismine açık kaynaklara da yansıyan bu talimat da Bank Asya’nın örgüte ilişkin, temel niteliğinin ve hedefinin örgütün finans kaynağı ve örgütün mali idare merkezi olduğunu açık ve net bir halde göstermiştir. Tekrar örgüt mensuplarınca Yardım Toplama Kanunu’na ters halde toplanan ve ‘himmet’ ismi verilen yüklü ölçüdeki paraların-bağışların Bank Asya üzerinden kıymetlendirilerek, kayda alınarak ve sisteme sokularak örgütün finans kaynağı elde etme hedefi doğrultusunda bu banka üzerinden aklandığı, Bank Asya’nın FETÖ’nün finansal yapılanmasının temelini oluşturduğu, örgütsel maksat ve gayeler için kullanıldığı, kara para aklama faaliyetlerinin bu banka üzerinden gerçekleştirildiği değerlendirilmiştir.”
İddianamede, FETÖ’nün finansmanına (terörizmin finansmanına) özgülenmiş Asya Bank’ın TMSF’ye devredilen tüm malvarlığı ile bu malvarlığı üzerinden kelamda bankacılık faaliyeti ismi altında elde edilmiş tüm gelirlerinin, TCK’nin 54. ve 55. unsurları yeterince müsaderesine karar verilmesi gerektiği belirtilerek, yeniden Bank Asya’nın A kümesi hissedarlarının yargılamasının İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesince yürütüldüğü dikkate alındığında bu müsadere davasının da hukuk ve fiili irtibat nedeniyle İstanbul 24. Ağır Ceza Mahkemesi nezdinde açılması gerektiği kaydedildi.
Hürriyet
