Konyaaltı ilçesi Geyik Bayırı’ndan sonra Çağlarca köyü yol ayrımından stabilize yol ile ulaşılabilen Sinan Değirmeni, masal köylerini andırıyor. Ziyaretçilerini, yaklaşık 900 metre rakımda yan yana dizili ahşap tahıl ambarları ve değirmeniyle Geç Osmanlı devrinde vakitte seyahate çıkaran bölge, son yıllarda ilgi odağı haline geldi. Doyran Mahallesi hudutlarındaki Sinan Değirmeni tahıl ambarlarının, antik Likya bölgesinin lahitlerinden esinlenerek yapıldığı kestirim ediliyor.
Hiç çivi kullanılmadan yapılmış
Bölgede günümüze kadar ulaşabilen 86 tahıl ambarı, tarım kültürü ve sivil mimarinin de kıymetli örneklerinden biri olarak kabul ediliyor. Çivi kullanılmadan, tahtaların birbirine geçirilmesiyle inşa edilen tahıl ambarlarının sedir ağacından yapılmasının emeli ise reçinesinin kokusu nedeniyle böceklenmenin engellenmesi.
En az 250-300 yıllık
Bölgenin en yaşlı bireyi 90 yaşındaki Mevlüt Uygun, Sinan Değirmeni ve tahıl ambarlarının en az 250- 300 yıllık olduğunu belirtti. Uygun, “Herkesin kendine ilişkin bir ambarı vardı. Bu ambarlara buralardaki topraklarda yetişen arpa, buğday ve un koyuyorduk. O vakitler yol yoktu buralarda” dedi.
Günümüzde pek çok ziyaretçinin bu ambarları görmeye geldiğini söyleyen Uygun, bölgenin artık turistik bir alan olduğunu kaydetti. Bölgede üç ambarı bulunduğunu da anlatan Uygun, ziyaretçilere bir de kısa zeybek oyunu gösterisi sundu.
2013 yılında muhafazaya alındı
Bölgenin değerini ve mimarisini kıymetlendiren mimar Sebahat Çevik, Sinan Değirmeni ve tahıl ambarlarının 2013 yılında geniş bir müdafaa etrafı ile birlikte Antalya Kültür Varlıkları Müdafaa Bölge Konseyi’nce tescillendiğini belirtti. Harika bir coğrafya ve tabiat içinde vadide gizli, özgünlüğünü hala koruyan bir yerleşim olan Sinan Değirmeni’nin, ismini köydeki eski değirmenden aldığını tabir eden Çevik, bölgedeki derenin kuzey yanının Doyran’a, güney yanının ise Geyikbayırı’na ilişkin olduğunu söyledi. Çevik, “Geçmişte tüm etraf yerleşimlerdeki köylüler burada cuma günleri toplanır ve yörenin o zamanki tek mescidine gelirmiş. Tıpkı vakitte burası merkezi bir pazar yeri olarak kullanılırmış. Köylüler alacak ve satacaklarını burada sağlarmış. Dinî, ticari ve toplumsal bir buluşma yeriymiş” dedi.
Likya lahitlerinden etkilenmişler
Tahıl ambarlarının mimarisinin antik Likya bölgesindeki lahitleri andırdığını anlatan Çevik, şunları söyledi:
“Bu yapılarda klâsik yapıların ahşap teknikleri ve formlarında bölgenin klasik devrine kadar inen derin bir geçmişin yansımalarını görürüz. Çivi kullanılmadan geçme prosedürü ile üretilen sivil yapı taklidi bu ahşap depoların korunması ile bu gelenek yaşamaya devam edecektir. Bölgede ahşap depolarla birlikte yerleşimi oluşturan klâsik konutlar da var. Taş ve ahşap kullanılarak yapılan klasik konutlarda ise Geç Osmanlı devrindeki inşaat tekniği görülüyor.”
Sinan Değirmeni’nin yerleşiminin depo, meskenler, değirmen ve etrafıyla korunarak açık- hava müzesine dönüştürülebileceğini de kelamlarına ekleyen Çevik, “Yerleşimi, otantik olmayan sonradan eklenmiş uyumsuz beton yapılardan arındırıp, değirmen, depo ve konutlarda paklık ve güçlendirme çalışması yaparak uygun fonksiyon kazandırılabilir. Odağında bir değirmen olan yaşayan bir köy haline getirebiliriz. Bize düşen klâsik yapıya saygılı kullanılabilir özel bir köy oluşturmak” diye konuştu.
Hürriyet