Dünyanın birinci tapınağı Göbeklitepe
Şanlıurfa’da bulunan, Neolitik Çağ’a ilişkin tarihin bilinen en eski ve en büyük tapınağı Göbeklitepe seyahat listemizde birinci sıralarda. Göbeklitepe, 2018’de UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girdi. Dev sütunlardan ve üst üste dizilmiş ağır taşlardan oluşan Göbeklitepe’nin inşa süreci, o periyotta elarabası, alet edevat olmadığı için gizemini hâlâ koruyor. Tarihin en eski ibadethanesinin ülkemizde ve ulaşılabilir olması nitekim çok hoş. Göbeklitepe’de eskiyi müdafaanın, ona iyi bakıp yaşatmanın ehemmiyetini ve Anadolu’nun insanlık tarihindeki yerini konuşacağız oğlumla. Göbeklitepe’ye bakıp insanlığın nereden nereye geldiğini görmek de onun için öğretici olacak. Ayrıyeten Urfa’da ülkenin farklı bir kültürü ve hayat biçimiyle yerinde tanışacak. Türkiye’nin kültürel zenginliğini anlaması açısından da kıymetli olacak bu seyahat.
Tabiat olağanüstüsü peri bacaları
Kapadokya’ya her mevsimde gittim. Peri bacalarını baharda gezmek de karlar altında görmek de başka bir keyif. UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki Göreme Açık Hava Müzesi’ni ziyaret edip peri bacalarının içlerini gezip bölgenin en yüksek noktası olan Uçhisar Kalesi önünde fotoğraf çektirdikten sonra Güvercinlik Vadisi’nde yürüyüş yapacağız. Oğlumun peri bacalarının mimarının yağmur, rüzgâr ve sel sularının olduğunu alması hayli enteresan olacak. Yeraltı kentlerinin, efsanelerin ve Orta Anadolu hayat biçiminin de bu topraklara dair oğluma anlatacak çok şeyi olduğuna inanıyorum. Ayrıyeten bu seyahat Türkiye’deki doğal zenginlikleri anlaması ve onların değerini bilmesi açısından da kritik rol oynayacak.
Efes’te geçmişten gelen kütüphane
İzmir’de Kordon’da yürüyüş sonrasında kumrumuzu yiyip Selçuk’a hakikat yola çıkacağız. Antik periyoda ilişkin kalıntılarıyla bilinen ve günümüze kalan en kıymetli yapıtlardan biri olan Celsus Kütüphanesi’ni ziyaret edeceğiz. Antik devrin en büyük üçüncü kütüphanesi olan Celsus’ta vaktinde 12 bine yakın kitap rulosu olduğu söyleniyor. Bu görkemli kütüphaneden kalanları oğlumla birlikte gezerken eski vakitlerde bile insanların okumaya ne kadar ehemmiyet verdiğini Efes’i göstererek anlatacağım ona. Gümümüzde kitap okumak yerine teknolojiyi tercih eden bir jenerasyon yetişiyor ne yazık ki. “Roma İmparatorluğu’nun büyümesinde, gelişmesinde ve günümüze kadar gelen kıymetli eserler bırakmasında sanatın, bilimin ve çalışmanın dışında okuyan bir toplum olmalarının da hissesi var” diyeceğim.
Lezzetli Antep mutfağı
Gaziantep’e sarfiyat gitmez sabah birinci durağımız Katmerci Zekeriya Usta olacak. Bir katmeri ikimiz bölüşeceğiz. Öğlen ve akşam yemeklerinde yuvalama, beyran, lahmacun, patlıcan kebabı, içli köfte, şiveydiz, firik pilavı, nohut dürüm, pirpirim aşının tadına bakacağız. Tatlı olarak da Antepfıstıklı baklava sipariş vereceğiz. Oğluma, Gaziantep’in gastronomi kolunda UNESCO’nun ‘Yaratıcı Kentler Listesi’ne girmiş olduğunu söyleyeceğim. Dünyada kent ismiyle anılan tek mutfağa sahip olduğumuzu ve 350’nin üzerinde yöresel yemeği olduğu bilgisini de ekleyeceğim. Süratli yemek dünyasına özenirken elimizdeki yöresel lezzetlerin hayatlarımıza kattığı zenginliği ve değerini bilmeyi konuşacağız. Gitmişken elbette Zeugma Müzesi’ne uğrayıp Çingene Kız’a da ‘merhaba’ diyeceğiz.
Mevlâna’nın kenti Konya
Sema gösterisi, UNESCO tarafından 2007 yılında korunması gereken soyut kültürel miras listesine alındı. Çok turistik olan Şebi Aruz devri yerine oğlumu semahaneye götürmek için yılın öbür bir vaktini seçeceğim. Dergâha gelip Mevleviliğe gönül vermek ve kendini yetiştirmek için bu yola adım atan bireye “Can” dendiğini söyleyeceğim. Canların da günlük bir eğitime tabi olduklarını anlatacağım. Bu hayatta neyi can-ı gönülden isterse, tutkusunu kaybetmeden yapmak için çalışması, eğitimini alması lakin birebir vakitte sabretmeyi de öğrenmesi gerektiğini Mevlevi öğretisi anlatacak oğluma. Semayı ve semazenleri görecek. Onların sağ elleriyle Allah’ın lütfunu alıp sol elleriyle toprağa yani tüm insanlığa ilettiklerini görecek. “Allah’ın kalbine doldurduğu sevgiyi sen de beşerlerle, hayvanlarla ve tabiatla bu türlü paylaş evladım, yeryüzüne iyiliğin dokunsun” diye niyet edeceğim.
Alabildiğine yeşil Karadeniz
Kardeniz’de Pokut’tan başlayıp Machael’e gerçek yola koyulacağız. Şenyuva, Rize, Çamlıhemşin, Ardeşen, Fındıklı ve Artvin rotasını takip ettikten sonra Hopa, Cankurtaran ve Borçka istikametine gideceğiz. Oğluma, Avrupa ve Orta Asya’daki en büyük doğal yaşlı ormanların olduğu bölgeyi ve coğrafyanın özelliklerinin getirdiği hayat biçimini göstereceğim. Gözümüz yalnızca, alabildiğine yeşil görecek. Buraya hayran olacak oğlum, yeşilin kıymetini ve HES’lerin imaline neden karşı olduğumu anlatacağım ona. Yemekte fasulye kavurması, cevizli fasulye (malahto), lahana ve barbunya yemeği (lobyo phali), silor ve melevcenin tadına bakarken insan ömrünün devamı için çok kıymetli olan arılardan da kelam edeceğim Macahel’e vardığımızda. Kafkas arı ırkının saflığı bozulmadan korunduğu tek yerin burası olduğunu bilecek ve Türkiye tabiatının zenginliğini daha iyi anlayacak bu seyahatte.
Birbirinden hoş ve özel kıyılar
Komşumuz Yunan Adaları’ndan Cayman Adaları’na, Fransız rivierası Court d’Azur’dan dünyanın öbür ucu Sidney’e kadar pek çok yerde denize girme talihim oldu. Yaz başında yaptığımız tekne seyahatinde oğlumu Ege Denizi kıyılarıyla tanıştırdım. Palamutbükü, İnceburun, Aktur, Datça, Dirsekbükü, Marmaris, Hisarönü, Selimiye… “Dünyanın en hoş denizi burası” dedim. Bu bereketli, turkuvaz suyu neden sevdiğimi anlattım ona. Artık sırada Fethiye’den Antalya’ya uzanan, dünyanın en iyi 10 yürüyüş parkurundan biri olan Likya Yolu var. Yol boyunca, başkalarındakini beğenip özenip elindekinin değerini bilmemekten de kelam edeceğiz elbette.
Akyatan’ın yavru deniz kaplumbağaları
Oğluma her fırsatta doğayı bitkisiyle, hayvanıyla birlikte muhafazanın ehemmiyetini anlatıyoruz. Ancak, yalnızca anlatmak yetmez, bizim davranışlarımızı gözlemleme fırsatına sahip olması ona aktarmak istediğimiz bedelleri anlaması için çok daha tesirli oluyor. Salgın olmasaydı bu yıl Dünya Doğayı Müdafaa Vakfı (WWF Türkiye) ile Adana’daki Akyatan Yaban Hayatı Geliştirme alanında istekli olarak çalışmak istiyorduk. Yumurtadan yeni çıkan yavru kaplumbağalar denize ulaşmaya çalışırken yengeç, çakal, tilki ve kuşlar üzere yırtıcılara yem olabiliyor. Onların denize ulaşmasına oğlumla birlikte takviye olmayı hayal ediyorum. Oğluma, insan faaliyetlerinin, denizleri kirletmemizin ve iklim değişikliği sıkıntısının bu eski denizcilerin yaşama talihini epeyce azalttığını bu sebeple tabiata iyi bakmamız gerektiğini anlatacağım.?
Ata’mızın müsaadeden Ankara
Yalnızca 10 Kasım’da Ceddimizi anmak için değil, onu, unsurlarını ve ihtilallerini de oğluma anlatabilmek için Anıtkabir’e götüreceğim. Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet Müzelerini de gezeceğiz birlikte. Cumhuriyetimizin nasıl kurulduğunu anlatacağım. Vatanın ehemmiyetini, vatan sevgisini de konuşacağız.
Sanatın merkezi tiyatrolar
Türkiye bir antik tiyatrolar cenneti. Side’deki dünyanın en eksiksiz akustiğine sahip Aspendos Tiyatrosu, Aydın’daki 2.000 yıllık Milet Antik Tiyatrosu, Manisa’daki Lidya Krallığı’na da başşehirlik yapmış Sardes’teki tiyatro, Bergama’daki Pergamon, Denizli’deki Laodikya tiyatrosuylaa Efes’teki antik tiyatro oğlumla en çok görmek istediğim antik tiyatrolar. Bu seyahatte sanatın binlerce yıldır varlığını sürdürmesini, değişip dönüşerek günümüze kadar geldiğini anlatacağım. Sanatın bizi beslediğini, geliştirdiğini ve hayatımıza çeşitli hoşluklar kattığını da söyleyeceğim elbette.
Seyahat çantamızda ne olacak?
Oğluma eski bir fotoğraf makinesi vereceğim. Bu seyahatlerde gördüklerinin fotoğraflarını çeksin, sonra onları bir anı defterine yapıştırıp aklında kalanları, fikirlerini ve hissettiklerini yazabilsin. Yıllar sonra baktığında çocukluğuna, aile olarak geçirdiğimiz hoş vakitlere geri dönebilsin. – Yanımıza Türkiye haritası alacağız. Oğlum her gittiğimiz yeri işaretlesin, yoldayken rotayı takip edebilsin ve aslında ülkemizin ne kadar büyük, gezilecek yerlerin ne kadar çok olduğunu anlasın. – Dürbün de alacağım. Karadeniz’de yayla zirvelerine bakmak için, Ege’de denizden karayı izlemek, uzaktaki deniz kaplumbağalarının suya birinci adımı attığını görebilmek için. – Kıyılarda deniz kabuğu toplamak, tarlalardan bir iki mısır koçanı kopartmak, kozalak ve yapraklarla doldurmak için bir de plastik kova olacak yanımızda.
Hürriyet