Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Çocuk Ergen Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Çiğdem Yektaş, internet ve ekran kullanımıyla ilgili değerlendirmelerde bulundu ve ebeveynlere değerli tavsiyeler paylaştı. Yaş periyotlarına nazaran ekran kullanımının değiştiğini ve pandemiyle birlikte ekran kullanımının arttığına dikkat çeken Doç. Dr. Çiğdem Yektaş şöyle konuştu:
“Sadece kullanım müddetleri değil kullanımla ilgili çocuğun nelerle uğraştığı, nelerle meşgul olduğuna dair içeriğin de denetim edilmesi gerekiyor. Öncelikle denetimsiz internet kullanımı ve bununla ilgili şiddet davranışları yalnızca aileyi ilgilendiren bir sorun değil. Bunun toplumsal bir sorun olduğunu, bu nedenle de tek başına ailenim müdahalelerinin yetersiz kalacağının bilinmesi gerekiyor.
DİJİTAL ORTAMLAR HAYATIMIZIN OLAĞAN BİR KESİMİ
Oyun da dahil olmak üzere ekran kullanımı ya da dijital ortamlar artık hayatımızın olağan bir kesimi. Gerçek kullanıldığında çocuk ve ergenlerde keşif, işbirliği, öğrenme ve sorun çözme üzere çok olumlu marifetleri arttırabiliyor. Bu nedenle yaşanan bu problemlerle ilgili ekranı karartarak tahlil sağlayamayız. Asıl sorun ekran karşısında kalmak ve ekrana bakmaktan çok çocuğun neye maruz kaldığı. Bunu düzenlemek de lakin internetin gerçek ve akılcı kullanımı, uygun kontrollerle mümkün.
YARGILAMAMAK ÇOK DEĞERLİ
Öncelikle ebeveynin her internet kullanımının bağımlılık olmadığını ve her oyunun ziyanlı olmadığını bilmesi gerekiyor. Ebeveynler, internet ortamının getirdiği bir süreçle ikinci bir lisan üzere bunu kullanan çocuğun lisanını öğrenmek zorunda. Şayet bu lisanı konuşamazlarsa bir ebeveyn olarak çocuğun yaşadığı problemleri anlamak ve ona yardım etmek çok mümkün olmaz. Bağlantı lisanının cezalandırıcı olmaması, yaptırım olmaması çok kıymetli. Ekseriyetle problemli ekran kullanımı ya da internet bağımlılığı olan çocuklar ailelerinden bu durumu gizlemeye, ekran kullanım mühletini saklamaya ya da palavra söylemeye çalışabiliyorlar. Daha çok açık ve şeffaf bir tavır sergilemek gerekiyor. Yargılamamak bu noktada çok kıymetli.
PSİKİYATRİK SIKINTILAR OLABİLİR
Var olan sorunun da bazen yalnızca internetle bağlı olmadığını, aslında gerçek hayattaki meselelerden da bir kaçınma stratejisi olarak kullanılabildiğinin bilinmesi gerekiyor. Hem internet kullanımının yol açtığı sıkıntılar hasebiyle hem de internet kullanımı öncesinde diğer birtakım psikiyatrik sorunlar varsa bir kaçınma yolu olarak da internetin çok kullanımı kelam konusu olabilir. Bu manada ailelerin aslında kontrol ve nezaret dışında çocuğun öbür ruhsal sorunlarını gözlemleyebilmeleri, şayet bu türlü bir durumun farkındalarsa da kesinlikle uzmandan yardım almaları çok kıymetli.
YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ AKSATIYORSA DİKKAT
18 – 19 yaşlarında çocukların bilgisayar başında saatlerce vakit geçirmesi nedeniyle yükümlülüklerini yerine getirmemesi üzere meseleler da ebeveynlerin yaşadığı sıkıntılar ortasında. Bu durum ruhsal meselelerden kaynaklanıyor. Aslında gelinen tablonun son hali. Bu noktaya kadar nasıl gelindiği çok değerli. Yemek yemek, uyumak üzere artık çocuğun çok temel muhtaçlıklarını, davranışlarını etkiliyorsa, ders muvaffakiyetini etkileyip okuldan uzaklaştırıyorsa, öfke üzere hisler engellendiği durumda çok fazla açığa çıkıyorsa ve aile artık yalnızca irtibat yolunu kullanarak sorunu çözemiyorsa bir uzman yardımı gerekiyor. Yapılacak görüşmeler çok boyutlu olmak zorunda. Yalnızca kullanılacak etkileşim, irtibat lisanı kâfi olmayacak.”
Hürriyet