Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in 4 yıl sonra devlet yöneticisi seçiminde tekrar aday olmasına imkan sağlayacak ve devlette siyasi sistemi değiştirecek anayasa değişikliği için halk oylaması bugün başladı.
Putin’in isteği ile hazırlanan anayasa değişiklikleri için referandum sandıkları yeni tip koronavirüs (Covid-19) tedbirleri nedeniyle belirlenen tarihten daha erken açıldı.
22 Nisan’da yapılması kararlaştırılan lakin devletteki salgının artması nedeniyle ertelenen oylama tarihi Putin’in kararıyla 1 Temmuz’a alınmıştı.
Salgının gölgesinde sandık başına gidiliyor
Halkın toplumsal aralık kurallarına uyarak sandığa gidebilmesi için devlet umumunda oylama süreci bugünden itibaren başlatıldı. 7 gün boyunca sürecek oylamada iştirakin hafta ahir artması bekleniyor.
Gelgelelim Covid-19 günlük vaka sayısının 7 binin altına düşmediği Rusya’da salgının gölgesinde sandık başına gidiliyor olması eleştirilen hususlar arasında mahal alıyor.
PUTİN’E YINE BAŞKANLIK SAĞLAYAN DÜZENLEMEYE REAKSIYON
Anayasa değişikliği tasarısında Putin’e yönelik şahsi hazırlanan hususun değişiklik paketine son anda dahil edilmesi tartışmaları beraberinde getirdi.
Putin, geçmişteki iki devir hizmet mühletini sıfırlayan tasarıyla anayasa gereği üçüncü periyot yasağına karşın tekrar devlet yöneticisi adayı olabilecek.
67 yaşındaki Putin, bu düzenleme ile 2024’te ve daha sonraki devirde yapılacak seçimlerde aday olabilecek. Böylelikle bu değişiklik ile Putin’in 2036’ya kadar devlet yöneticisi olarak kalabilmesinin yolu açılacak.
Muhalif bölümlerin reaksiyonunu çeken bu düzenleme, son günlerde devletin farklı kentlerinde protestolara neden oldu.
Muhalefet bu düzenlemenin Putin’e ömür uzunluğu başkanlık kapısını açacağını savunarak oylamanın boykot edilmesi davetinde bulunmuştu.
GAYRI MİLLETLER ARASINDA TARTIŞMA YARATAN DEĞİŞİKLİKLER
Anayasa değişikliği içerisinde yan alan “Rusya’nın kurucusu olan halkın lisanı Rusçanın devlet lisanı olduğu” sözü de Rusya’da yaşayan Türk ve gayri milletler arasında tartışmalara neden oldu.
Rusya’nın kuruluşunda yalnızca Rus milletinin olduğu anlayışının öne çıktığı bu değişiklik ile başka milletlere mensup olanların devletin kuruluşunda yok kararında sayıldığı öne sürülüyor.
Putin’in Rusya Federasyonu’nda bulunan öbür milletlerin eğitimde ana lisanını Rusça yapan 3 Ağustos 2018’de imzaladığı mahallî lisanlarda eğitime ait yasanın bugünkü yapılacak anayasa değişikliği ile daha da sağlamlaşacağı değerlendirmeleri yapılıyor.
Laf konusu yasa federasyonda bulunan vesair milletlerin Rusça olmayan lisanlarını eğitimde seçmeli hale getirmiş ve Rusça haricindeki resmi lisanları farz eğitim lisanı olmaktan çıkarmıştı.
Rusçanın devletin kurucu halkının lisanı olarak tanımlanması sonucunda öbür ana lisanlarda eğitimin devranla külliyen ortadan kaldırılabileceği tasası lisana getiriliyor.
Anayasa değişiklikleri arasında Kırım’ın ilhakını sağlamlaştıran unsur de bulunuyor. “Rusya Federasyonu’nun topraklarının yabancılaştırılmasını amaçlayan hareketlere ve bu cins aksiyonlara davet yapılmasına müsaade verilemez.” unsuru Kırım’ın yasa dışı ilhakına yönelik yapılan tenkitlerin de önünü kesecek.
Rusya’nın birleşik yerlerinin konumunda, Bakanlar Heyeti’nin üyeleri ve farklı seviyelerde devlet yetkililerinin statüsünde, parlamentonun yetkisinde değişiklikler olacak. Devlet Liderinin birtakım salahiyetleri gayri kurumlar arasında paylaştırılacak.
Fakat tekrar de son onay makamının devlet lideri olması nedeniyle Putin’in otoritesinin tekrar kurumlar üzerinde kendini hissettireceği değerlendirmesi yapılıyor.
Hürriyet