Yeditepe Üniversitesi Tedrisat Üyeleri Prof. Dr. Fikrettin Şahin, Prof. Dr. Erhan Ayşan ve Dr. Öğr.Üyesi Emrah Nikerelin önderlik ettiği kalabalık bir ekiple 5 milyon TL’lik yatırım ve iki yıl süren ağır bir çalışma sonucunda Türkiye’de birinci sefer biyobenzer parathormon üretimi gerçekleştirildi. Üretim aşamasında son noktaya gelindiği belirtilen hormonun ruhsatlandırma süreci sonrasında raflarda olması bekleniyor.
“TÜRKİYE’DE BIRINCI DEFA ÜRETMENİN GURURUNU YAŞIYORUZ”
Türkiye’de birinci sefer biyobenzer parathormon üretmenin haklı gururunu yaşadıklarını belirten Prof. Dr. Erhan Ayşan bu gelişmenin değerini şöyle anlattı: “Ülkem ismine sevinçle belirtmek istiyorum ki, Türkiye’nin birinci parathormonunu Yeditepe Üniversitesinde ürettik. Bu şimdiye kadar memleketimizde gerçekleşmemiş bir süreç. Bu hormon biyobenzer ilaç kategorisindedir. Biyobenzer ilaç, gerçeğinin gibisi demek. Günümüzde biyobenzer ilaçlar çok revaçta. Şu an dünyadaki tüm ilaçların yaklaşık yüzde 20’sini biyobenzer ilaçlar oluşturuyor. Bu orantının 2025’te yüzde 70’lere çıkması öngörülüyor. Ürettiğimiz parathormon da biyobenzer bir ilaç. Mesuduz zira iki yıllık bir AR-GE çalışmasından sonra hem kişilere yararlı olacak, hem de devletimizin ilaç masraflarını önemli biçimde azaltacak bir hormon ürettik.”
“DÜNYA ARTIK BİYOTEKNOLOJİK İLAÇLARA YÖNELDİ”
Dünyanın sentetik ilaçlardan biyoteknolojik ilaçlara yöneldiğini belirten Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Anabilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Fikrettin Şahin, “Bunu üretebilmek için tecrübeye, yetişmiş bilim beşerlerine, Ar-Ge laboratuvarlarına, bu laboratuvarlardan çıkan eserleri de son kullanıcıya yönelik esere dönüştürecek pilot tesislerde üretim altyapısına muhtaçlık var ve bunların tümüne sahibiz” dedi. Hormonu üreten ekipte vazife yapan Dr. Talim Üyesi Emrah Nikerel ise “Biyoteknolojik ilaçlarda fikirden raftaki esere giden yol, genetik çalışmaların yanı sıra, üretim safhasında mühendislik yaklaşımlarını da gerektiriyor. Üniversitemizde bu vizyonun ve teknik donanımın olması çok önemli” diye ekledi.
“MENOPOZA GİREN BAYANLARIN KIYMETLI BİR KISMI PARATHORMONA GEREKSINIM DUYUYOR”
Parathormonun, menopoza giren bayanlarda görülen kemik erimesinde kullanılabileceğini belirten Prof. Dr. Erhan Ayşan, “Kullanım sahalarının başında parathormon eksikliği yaşayanlar geliyor. Gayri değerli popülasyon, kemik eklem hastaları; kemik erimeleri, münhasıran bayanlarda ileri yaşlarda yaygın olarak görülen osteoartritler, artrozlar. Nüfusun yaklaşık yarısı bayan. Ortalama insan ömrünün uzamasıyla birlikte menopoza giren bayan sayısı arttı. Her menopoza giren bayan zahir seviyelerde kemik erimesi sorunu yaşıyor. Tedavi gerektiren bayanlarda bilinen en tesirli ilaç biyobenzer parathormon pratiği. Gelgelelim hem Türkiyede hem de dünyada bu ilaç yerinde seviyede kullanılamıyor. Zira çok pahalı. Biz bunu yüzde 100 yerli ve ulusal olarak üretip eczane raflarına koyduğumuzda fiyatı çok daha ulaşılabilir olacak üstelik memleketimiz bunu yurt dışından ithal etmek zorunda da kalmayacak” dedi.
“ÜLKEMİZ IKTISADINA ÖNEMLI BİR EK SAĞLAYACAK”
Türkiye’nin yurt dışından getirdiği ilaçların yaklaşık yüzde 30’unun biyobenzer ilaçlar olduğunu belirten Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Umumi Cerrahi mütehassısı Prof. Dr. Erhan Ayşan, “Yüzde 30 küçük bir nispet üzere dursa da, biz en çok dövizi bu ilaçlara ödüyoruz. Bir kilogram biyobenzerin Türkiye’ye maliyeti 1 milyon dolar, 1 kilogram kimyasal ilacın maliyeti ise yalnızca 17 dolar. Münasebetiyle bu hormon devletimizde üretilmeye başladığında iktisada önemli ek sağlayacaktır.” formunda konuştu.
BİYOBENZER İLAÇ NEDİR?
Prof. Dr. Erhan Ayşan, biyobenzer parathormonunun ne olduğunu şöyle açıkladı:
Bu vücudumuzda var olan parathormonun birebir kopyası. Hormonun eksikliğinde ortaya çıkan meseleleri birçok farklı kimyasal ilaçlarla çözmeye çalışmak tarafına, hormonun birebir kopyası ile en doğal bir halde çözülmesi sağlanıyor. Örneğin kalsiyum bedeliniz düşük ise, parathormona gereksiniminiz var demektir. Parathormonunuz yoksa dışarıdan kalsiyum almanız gerekir. Kalsiyum aldığınızda ise böbreklerde taş oluşumu, midede ülser oluşumu, bağırsaklar hareketlerinde bozulma, kemik erimeleri üzere birçok sorun oluşabiliyor. Ama biyobenzer parathormon alındığında bunlar yaşanmıyor. Doğal hormon alınmış oluyor.
SIHHAT ESERLERININ YERLİ VE ULUSAL OLMASI DEĞERLI
Parat hormonun yarattığı etkiyi oluşturabilmek için 20’nin üzerinde farklı ilaç kullanılması gerektiğini belirten Yeditepe Üniversitesi Genetik ve Biyomühendislik Anabilim Kısmı Yöneticisi Prof. Dr. Fikrettin Şahin “Paratiroid hormonunun zayıflığı durumunda endokrinolojik sistemde birçok marazın altyapısı oluşuyor. Şayet biyobenzer parathormon kullanıyorsanız bu kimyasal ilaçları kullanmanıza gerek kalmıyor. Sıhhat bölümü; tıpkı savunma ve güç üzere öncelikli bölümlerdendir. Bu bölümlerdeki eserlerin yerli ve ulusal üretilmesi devletimizin milletlerarası çıkarları için çok kıymetlidir. Biz de yerli ve ulusal üretime değerli ekler sağlayan bir kurum olduğumuzu bu eserimizle sergiledik” dedi.
Hürriyet