Koronavirüs, birinci gündeme geldiği günden bu yana bir çok farklı krizi beraberinde getirdi. Bu periyotta teknolojik aletlere ve münasebetiyle yarı iletkenlere artan talep, otomotivin gereksinim duyduğu çiplerin firmalar tarafından tedarik edilememesine sebep olmaya başladı. Öncelikle küçük bir kriz olarak görülen durum fabrikalarda üretimin durma noktasına gelmesine kadar büyüdü.
KONUTTAN ÇALIŞMA TESİRİ
Bilhassa konuttan çalışma periyodunda, elektronik alet satışları önemli oranda artış gösterdi. Bu süreçte oyun dünyasında da süratle bir büyüme yaşandı.Dijitalleşen dünyanın muhtaçlıklarını karşılamak için kesim devleri, yarı iletken üretimlerini tablet, telefon, bilgisayar ve konut elektroniğine tartı verecek biçimde yönlendirdi. Bu devirde otomotiv dalının gelişiminin bir ölçü yavaşlamış olması da dalın bu doğrultuda gelişmesine yol açtı. Lakin otomotivde üretim ve çip talebi yine güçlenince, teknoloji firmaları otomotivin talebini karşılamakta zorlanır hale geldi.
ÜRETİM TEKRAR DURDU
Koronavirüsün birinci gündeme geldiği periyotta hem dünya çapında hem de Türkiye’de otomotiv fabrikaları üretime orta vermişti. Artık ise çip üretimindeki tedarik ezası, otomotiv tedarikini de olumsuz etkiledi. Daimler, Ford Motor Company, Toyota, Fiat Chrysler, Nissan, Volkswagen üzere dünya devi üreticiler bu krizden etkilenirken ve kimi fabrikalar bir aya varan müddetlerde kapanırken, son olarak General Motors da 4 fabrikasındaki üretimi yarıya indirmek zorunda kalacağını açıkladı. GM sözcüsü David Barnas husus ile ilgili Reuters’e yaptığı açıklamada, “Etkileri azaltma uğraşlarımıza rağmen, yarı iletken kasveti bilhassa 2021 yılında GM üretimini etkileyecektir” diye konuştu.
‘POTANSİYEL TEDARİK SIKINTISI’
Türkiye fabrikalarında i20 N ve yeni SUV modeli Bayon’un üretim hazırlığındaki Hyundai’nin küresel idaresinin açıklamasında, “Belirli çiplerin otomotiv sanayisi üzerinde yaratabileceği potansiyel tedarik kesintisinin farkındayız. Durumu yakından takip ediyoruz ve istikrarlı üretimi sürdürmek için tedarikçi ortaklarımızla işbirliği yapıyoruz” denildi.
‘ÇÖZÜM YAKIN VAKİTTE DEĞİL’
Otomotiv Sanayicileri Derneği (OSD) Lideri ve Ford Otosan Genel Müdürü Haydar Yenigün: “Otomotiv durup mesken elektroniği cep telefonu bilgisayar yükselişe geçince imalatçılar onlara yüklendi. Lakin otomotiv beklenenden kısa müddette toparlanınca bu durum oluştu. Tüm markalara olumsuz tesir oldu. Bu günden yarına çözülmesi güç üzere görünüyor. Önümüzdeki aylarda güçlü bir süreç bekleniyor. Tahlil çok yakın vakitte değil.”
‘DEVLET LİDERLERİ DEVREDE’
Giderek büyüyen çip krizinde devlet liderlerinin da devreye girdi vurgulanıyor. Bununla birlikte, Alman otomotiv üreticilerinin yaşadığı sorunlar sonrasında Almanya İktisat Bakanı Peter Altmaier, Tayvanlı mevkidaşı Wang Mei-hua ile irtibata geçerek dünyanın en büyük çip üreticilerinden Taiwan Semiconductor Manufacturing Co’nun (TSMC) Alman otomotiv üreticilerinin çip tedariki meselesini çözmesi ismine devreye girmesini istedi. Bu sırada, 15 ABD’li senatörden oluşan bir küme, Beyaz Saray’ı global yarı iletken kahrını gidermek için kongre ile birlikte çalışmaya çağırdı.
‘UMARIZ ÜRETİM YİNE DURMAZ’
Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış CEO’su Ali Haydar Bozkurt ise, mevzu ile ilgili şunları söyledi: “Bizim elimizdeki bilgiler ışığında üretim ve tedarik konusunda büyük sorunlar görünmüyor. Lakin dünyada çip problemi çok konuşulan bir sıkıntı haline geldi. İnşallah pandemi sürecinin başındaki üzere üretimin tekrar duruşuna sebep olacak bir gelişme yaşanmaz.”
Hürriyet