Güçlü ekosistem: Yamanlar Zeytin Ormanı, İzmir
Dicle Tuba Kılıç – Tabiat Derneği Lideri
Ege’de baharın en hoş yürüyüşleri zeytin ormanlarına yapılandır. Bu ormanların özelliği zeytinlerin tarla olmaması, yabani zeytinlere aşılanması! Ortalarında heybetli meşe ağaçları yükselir, sandallar ve çalılar vardır; altlarında orkideler, papatyalar ve laleler açar. Bu ormanların en keyiflilerinden biri, İzmir Yamanlar Köyü’nün eteğindeki vadiler.
Burada yeni açan zeytin çiçeklerini, uyanan kaplumbağaları, taş duvarlarda dolanan kertenkeleleri ve bahar müzikleri söyleyen kuşları görebilirsiniz… Çayırlarda ot toplayanlara katılabilir, ormanın aslında yalnızca ağaçtan oluşmadığını ve ne kadar varlıklı bir ekosistem olduğunu gözlemleyebilirsiniz.
Çocukla tabiatın tadını çıkarmak için… Kemerburgaz Kent Ormanı, İstanbul
Gülay Barbaros Altan Hürriyet Seyahat Yazıişleri Müdürü
Pandemi kısıtlamalarında en büyük düşüncelerimden biri kızımın gereğince hareket edememesi, gücünü boşaltamamasıydı… Münasebetiyle sokağa çıkabildiğimiz birinci cumartesi sabah erkenden İstanbul’un en büyük kent ormanına koştuk. Eyüpsultan’a bağlı, Göktürk, Pirinççi Köyü mevkisindeki orman Alibeyköy Baraj Gölü’ne kadar uzanıyor ve yürüyüş yolları gölün etrafında dolaşıyor. Sabah erkenden gidip gün bitmeden vakitlice çıkmak gerekiyor zira her ne kadar bin araç kapasiteli otoparkları olsa da kapanış saatine yanlışsız önemli bir trafik sorunu yaşanıyor. Orman çocukların ilgisini çekecek etkinliklerle dolu.
Advanture Land oyun alanı her yaşta çocuğa hitap ediyor. Midilli parkuru, çarpışan botlar, zıpzıplar ve hatta “Burada ne işi var” dediğim jetonlu oyun kısmı bile var. En hoşu de ağaçların ortasına gerilmiş iplerin üzerindeki türlü basamaklardan oluşan ve upuzun bir zipline (ipte kayma) ile biten parkur. Bilge burada çok eğlendi. Bu parkurun uzunluk sınırlaması var.
1.45 cm’den küçük çocuklar için birebir parkurun miniğini de yapmışlar. Oyun alanlarında çalışan sayısı eksik, bu nedenle gözünüzü dört açmakta yarar var. Çocukla gittiğiniz için burada saatler geçireceksiniz fakat vaktiniz kalırsa seyir terası, yürüyüş parkuru, seyrek olarak dizilmiş piknik masaları ve göz alabildiğine uzanan çimenler sizi bekler. En hoşu de asla ateş yakılmıyor. Yeme-içme için iki büfe var. Yanınızda bir şey götürmeseniz de aç kalmazsınız. Fiyatlar makul, termosla çay-kahve alabiliyorsunuz.
Kanoyla orman gezisi yapın: Longoz Ormanı, İğneada
Bahar Gündoğdu – Hürriyet Seyahat gezgini
Deniz, orman, göl… Kırklareli bir tabiat tutkununun istediği her şeye sahip ve İstanbul’a da epeyce yakın. Bölgenin güçlü tabiatının kalbi niteliğindeki İğneada’da ormanı kanoyla gezebilme fikri beni mest ediyor. Longoz ormanının yürüyerek de gezebileceğiniz parkurları mevcut. İçinde 5 göl ve sayısız canlı var. Hazır oralara kadar gitmişken evvel Dupnisa Mağarası’nı görmenizi, sonra longoz ormanlarında kano ve akşam da yıldızların altında kamp yapmanızı öneririm. Kamp ateşi bu seyahate çok yakışacak.
Çeşit çeşit canlı: Büyük Menderes Deltası Ulusal Parkı, Aydın
Prof. Dr. Ünal Akkemik – İstanbul Üni.
Dilek Yarımadası ve Büyük Menderes Deltası Ulusal Parkı, Avrupa Kurulu tarafından ‘Flora Biogenetik Rezerv Alanı’ kabul edildi. Yarımadada 804 farklı bitki çeşidi yaşıyor ve bunlardan 30’u endemik. Kuzey Anadolu kestanesi, kartopu, Finike ardıcı, pirnal meşesi ve kollu servinin küçük topluluklar halinde yetiştiği tek yer.
Kuzeyde kızılçam, karaçam, Finike ardıcı, kısımlı servi, pırnal meşesi, kestane, akçaağaç, ıhlamur, dişbudak yaşıyor. Vadilerde çınar üzere çeşitler; güneyde ise keçiboynuzu, funda, mersin, sandal ağacı, defne, menengiç, kocayemiş, erguvan ve katırtırnağı üzere varlıklı Akdeniz florası cinsleri mevcut. Alanda ayrıyeten sumak, kekik, adaçayı ve nane üzere bitkiler de var. Yabandomuzu, karakulak, vaşak, çakal, sırtlan, tabiata terk edilmiş yabani sığır ve at üzere birçok hayvan çeşidi yarımada faunasının bir modülü. Parkta görünüm seyretme noktaları da var.
Doğal oluşumları görün: Istranca Ormanları, Kırklareli
Yıldırım Güngör – Seyahat muharriri, dağcı
Bulgaristan sonundan İstanbul’a kadar uzanan Istranca Ormanları Karadeniz’e paralel uzanıyor. Daha çok meşe, kızılçam ve kayın ağaçlarının hâkim olduğu orman eşsiz bir ekosisteme sahip. Bölgede doğal yoldan oluşmuş onlarca mağara var. Orman içinde ve yakınındaki köylerin tümü birbirinden güzel… Lakin Armağan Köyü ile Bulgaristan sonundaki Çağlayık ve Kula görülmesi gereken köylerden. Istranca Ormanları hayatın yenilendiği baharın birinci günlerinde ziyaretçilerine adeta memnunluk aşılıyor.
Heybetli sedirlerin yuvası: Sedir Ormanları, Toros Dağları
Sedat Kalem – Doğal Hayatı Müdafaa Vakfı WWF – Türkiye Muhafaza Yöneticisi
Hem gençlik çağındaki zarafeti hem de yaşlı bireylerinin anıtsal duruşuyla dikkati çeken sedir ağaçlarının oluşturduğu saf ormanların ülkemizdeki en hoş örnekleri Toros Dağları üzerinde göğe yükseliyor. Heybetiyle etkileyici bir görünüme sahip sedir ağaçları Lübnan’ın ulusal sembolü olarak kabul edilse de dünya üzerindeki dört sedir cinsinden biri olan Toros sedirinin coğrafyamızdaki en geniş doğal ormanları ülkemizde (yaklaşık 110 bin hektar).
Binlerce yıl insanları Akdeniz’in bir kıyısından başkasına taşıyan gemilerin yapılmasını sağlayan sedir ormanları, tıpkı vakitte kadim uygarlıkların kültür bedellerini de günümüze taşıdı. Artık iklim değişikliği, biyoçeşitlilik kaybı ve alan tahribatı üzere tehditlere karşı onu müdafaa ve geleceğe taşıma misyonu bize ilişkin.
El değmemiş bir hoşluk: Küre Dağları Ulusal Parkı Ormanları Kastamonu
Doç. Dr. Cihan Erdönmez – İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yük. Müh.
Doğayı ruhunuzun en derinlerine kadar hissetmek istiyorsanız Küre Dağları Ulusal Parkı’nı görmelisiniz. 135 bin hektar alanı kaplayan ulusal park değişik yeryüzü biçimleriyle de büyüleyici. Kanyonlar, şelaleler ve elbette mağaralar… Jeolojik yapının yarattığı ulaşım zahmetleri doğal kalmasının en kıymetli nedenlerinden.
Avrupa’daki 100, Türkiye’deki 9 ‘orman sıcak noktası’ndan biri olan (korunması gereken) Küre Dağları Ulusal Parkı klâsik kırsal ömrü yansıtan köy yerleşimleriyle de eşsiz. Ulusal park sonlarındaki pek çok görülmeye bedel nokta ortasında gereğince öne çıkarılmasa da Ilıca Şelalesi’ne hakikat yürürken içinden geçilen ve ağaçları neredeyse bütünüyle kaplayan likenler nedeniyle enfes imgeleri olan ‘hayalet orman’ da görülmeli.
Göğe tırmanan ağaçlar: Örümcek Ormanları Gümüşhane
Şener Kalemci Yürüyüş rotaları rehberi
Gümüşhane Kürtün sonlarındaki sık yapısından ötürü Örümcek Ormanları ismini alan bölge 263 hektar alanı kaplıyor ve 1998’den bu yana korunan alan statüsünde. Kürtün’e 17 kilometre uzaklıktaki bu alanda Avrupa ve Kafkaslar’ın en uzunluklu (67 metre) ladini
ve en uzunluklu (61.5 metre) köknarları var.
Orman ortalama 417 yaşına varan ağaçlara mesken sahipliği yapıyor. Bu nadide ladin ve köknar ağaçlarından dörder tanesi ‘tabiat anıtı’ olarak tescillenmiş durumda. Doğu ladini, Doğu Karadeniz göknarları, Doğu kayını, sakallı kızılağaçlar ve ismi porsuk ağaçları ormanın başka eşlikçileri. Orman içindeki dolambaçlı yollarda yürümekse başka bir keyif.
Kartpostal üzere: Çamlıhemşin, Rize
Ahmet Fazilet – Fotoğrafçı
Büyük kentlerin ağır trafiğinden, koşturmacasından ya da yaz aylarında yaşadığımız kavurucu sıcaklarından kaçıp bulutlara komşu olmak isterseniz Rize’nin havası size çok iyi gelecektir. Yüksek rakımlarda bile iğne yapraklı ağaçları görmeniz mümkün. Serin ve tertemiz havası, yaylalarda yetişen endemik bitki cinsleri, etraftaki yaylalara bağlanan patika yollarla öteki yaylalara geçebilir, hem spor yapıp hem de pak havayı bedeninizde depolayabilirsiniz.
Bana nazaran Türkiye’nin en hoş tabiat olağanüstüleri bu coğrafyada… Yayla meskenleri, küçük dönüşümlerle çok keyifli pansiyonlar haline gelmiş. Evvelden yalnızca yaz aylarında konaklanan yayla konutlarına artık yaz-kış ulaşılıyor. Böylelikle burada dört mevsim tatilin tadını çıkarabiliyorsunuz. Yöresel lezzetleri deneyimlemekse kıymet biçilemez.
Kestane, gürgen, kızılağaç: Mescitli Efeler – Gorgit doğal yaşlı ormanları, Artvin
Doç. Dr. Oğuz Kurdoğlu Karadeniz Teknik Üniversitesi Orman Fak.
Mescitli Havzası, Karçal Dağları’nın kucağına emanet edilmiş adeta ekolojik ve kültürel bir hazine. 25 tanesi endemik, yaklaşık 1000 bitki taksonu (kategori) burayı doğal bitki laboratuvarı haline getirmiş. Sucul ekosistemlerden yüksek alpin çayırlara kadar geniş habitat çeşitliliğini ve tipleri barındıran havza, en çok da ılıman jenerasyon yağmur ormanlarının en pahalısı olan doğal yaşlı ormanları ile tanınıyor. Efeler ve Gorgit ormanları toplam 1500 hektar kadar bir alan kaplıyor.
Sıradışı özellikleriyle 25 bin hektarlık Mescitli Havzası’nın bu iki çok pahalı rezervi 1998’de ‘Tabiatı Muhafaza Alanı’ ilan edildi. Çok sayıda anıtsal nitelikte ladin, kayın, göknar, sarıçam, kestane, gürgen ve kızılağaç üzere çeşitleri bünyesinde barındıran bu doğal yaşlı ormanlar ve bakir bitki örtüsü, varlıklı fauna çeşitliliğiyle ülkemizin birinci ve tek ‘Biyosfer Rezervi Alanı’ unvanına sahip.
Hürriyet
