1) ‘İYİ NOTLARA ODAKLANIN’
“Zor bir süreçten geçiyoruz ve bu süreç en çok da çocuklara güç. Bunu fark ettiğinizi söylemek, bu süreci yönetmeye dair olan uğraşını takdir ederek kelama başlamak, bu güç periyotta onun yanında olduğunuzu hissettirecek ve ona iyi gelecektir. Öncelikle makus notlara değil daha iyi olan notlara odaklanın. Bu tavır çocuğunuzun kendine olan inancının biraz daha yerine gelmesini sağlar.
2) ETİKETLEMEYİN
‘Tembelsin’, ‘başarısızsın’ ya da ‘zekisin lakin çalışmıyorsun’ üzere etiketler çocuğunuzun da kendisini bu biçimde kabul etmesine ve bir şeyler için çabalamamasına sebep olabilir. Bunun yerine ‘Ne kadar çabaladığını görüyorum ve bunu takdir ediyorum’ ya da ‘yorulduğunun ve bunaldığının farkındayım ancak bu dönemsel bir durum, çabaladığın ve azmettiğin birçok olaya şahit oldum, bu süreci de en hoş formda atlatacağına benim inancım tam’ biçiminde motivasyonel konuşmalar çocuğunuzun kendisine inanmasını ve gücünü yükseltir.
3) KIYASLAMAYIN
Her çocuk anne ve babası için özel ve tek olmak ister; kıyaslama çocuğun kendisini yetersiz hissetmesine ve motivasyonunun kırılmasına sebep olabilir. Bu nedenle arkadaşlarıyla ya da yaşıtı öbür çocuklarla kıyaslama yapmayın.
4) KENDİNİZDEN ÖRNEK VERİN
Geçmişte yaşadığınız benzeri aksiliklerden kelam edin; çocuklar bazen yaşadıkları aksiliklerin yalnızca kendi başlarına geldiğini ve bu mevzuda yapayalnız olduklarını düşünebilirler. Sizin de misal mevzularda zorlandığınızı tıpkı süreçlerden geçtiğinizi duymak ona yalnız olmadığını hissettirecek ve iyi gelecektir. Örneğin; tüm sınıfın iyi olduğu bir dersten kendisi çok makus sonuçlar aldığında ‘Benim de senin yaşlarındayken çok benzeri bir olay başıma gelmişti, kendimi çok makus hissetmiştim ancak sonra toparlayabileceğime inandım ve bir halde toparladım, senin de bunu düzelteceğine inancım tam’ üzere bir tavır hem çocuğunuz ile sizin aranızdaki bağı güçlendirecek hem de onun motivasyonunu arttırır.
5) CEZA VE MÜKAFATTAN UZAK DURUN
Karneye bağlı cezalardan yahut mükafattan uzak durmaya çalışın; çalışma ve muvaffakiyet bir mükafata bağlandığında burada farklı bir şartlanma oluşturabiliriz ve bu durum çocuğun tüm hayatına tesir edebilir. Yalnızca ceza almamak için bir şeyler yapan, istek ve azim üzere güçlü özellikleri kullanmayan, haliyle kendisini etkin bir mutsuzluğun içinde bulan bir birey haline dönüşebileceği üzere, yalnızca ödül alacağı bahislerde uğraş gösteren ya da mükafatı yetersiz bulduğunda çabalamayan bir birey haline dönüşmesine de sebep olabilir.
6) OKULLA DİYALOĞUNUZU ARTTIRIN
Öğretmenlerle, rehberlik servisiyle ve okulla diyaloğunuzu arttırın. İlgili bir ebeveyn olmak, baskı yaratmadan art fonda bir şeyleri takip etmek karne periyodunda minik şoklar yaşamanızı engelleyecektir ve gelen karneyi kestirim edeceğiniz için vereceğiniz yansılar daha ölçülü olacaktır.
7) ‘BEN’ LİSANINI KULLANIN
‘Ben’ lisanı suçlayıcı olmayan ve tahlil odaklı bir bağlantı tekniğidir. Örneğin, çocuğunuzun karnesinde birden fazla düşük not gördüğünüzde ‘Sen nasıl bu notları alırsın, hiç çalışmıyorsun, başaramayacaksın’ demek yerine ‘Şu birkaç notu gördüğümde biraz üzüldüm ve şaşırdım, bu notları yükseltmek için ne yapılmasını öneriyorsun? Gel bu mevzuyu oturup birlikte konuşalım, ailen olarak bizim yapabileceğimiz bir şey var mı?’ formunda yaklaşın. ‘Ben’ lisanının en kıymetli özelliği birinci olarak kendi hislerinizi lisana getirmektir sonrasında sıkıntıdan bahsedip bu bahisle ilgili sizin yapabileceğiniz bir şey var mı diye sorup karşımızdaki bireyden bir tahlil önerisi istemek diyaloğun yapan bir biçimde gelişmesini ve tahlil tekliflerine ulaşmanızı sağlayacaktır.
8) PROBLEME DEĞİL TAHLİLE ODAKLANIN
Sıkıntıya odaklanmak karşımıza birçok sorun çıkartacak, tahlile odaklanmak ise bir biçimde bizi tahlile ulaştırır. Örneğin, ‘İki zayıfın var, geçen sene de böyleydi zati çalışmadığın için bunlar başına geliyor, ben bu zayıf notlardan çok sıkıldım’ derken bu konuşma üç sene evvelki zayıf notlara kadar sarfiyat; münasebetiyle yalnızca problemleri konuşur ve tahlilden süratle uzaklaşırız. Bunun yerine ‘Tamam iki zayıf not var, bunlarla ilgili ne yapabiliriz, olağan nizamımızdaki neyi değiştirirsek bu zayıf notlar yükselmeye başlar? Haydi sırayla birkaç teklifte bulunalım sonrasında minik adımlarla başlamayı deneriz’ biçimindeki yaklaşım ise bizi bir müddet sonra tahlile götürür.
9) OLDUĞUNUZU HİSSETTİRİN
Okul başarısı dışında çocuğunuzun olumlu taraflarından bahsetmek ve her vakit yanında olduğunuzu hissettirmek ve ‘Hadi karneyi bir kenara bırakalım artık herkes birbirinin sevdiği bir özelliğini söylesin’ diyerek kolay bir oyun oynamak çok güçlü tesirleri beraberinde getirir. Aile bağlarını güçlendiren, olumlu istikametlerin fark edilmesini sağlayan ve pekiştiren bu oyunu yalnızca karne günü değil sık sık oynamanızı öneririm. Günün sonunda ‘Kötü notların da olabilir iyi notların da, bir formda hepsi çözülür, en kıymetli şey sensin ve biz senin her vakit yanındayız’ diyerek kapanış yapmak hem size hem de çocuğunuza iyi geleceği üzere zorluklarla tek başına savaşmadığını, ailesinin dayanağının her vakit bir adım gerisinde olduğunu hissettirir.”
Hürriyet