Maden Tetkik ve Arama Umum Müdüriyeti (MTA), bir küme gazeteciye laboratuvarlarını açtı. Laboratuvardaki çalışmaları pahalandıran Dönmez, Güç Bakanlığı uyumunda pilot yahut endüstriyel çapta tesis kurulacağını belirtti. Dönmez, “Bu tesiste üretilecek nadir toprak elementleriyle artık uç eser üretim yolculuğuna başlamayı planlıyoruz” diye konuştu. NTE’yi ayrıştırmadan evvel elde edilen gelirin düşük olduğunu lisana getiren Dönmez, “Bunu ayrıştırdığınız pahası çok daha büyük. Örneğin yüzde 99’un üzerinde saflaştırdığınızda, tonunu 200 bin dolara satabiliyorsunuz. Ancak bunu ayrıştırmadan satarsanız 1 dolar üzere düşük bir fiyata satıyorsunuz. NTE içerisinde günlük hayatımızda kullanılan birçok materyal mevcut. Savunma endüstrisinde füze rampalarında, MR cihazlarında, otomotiv kesiminde, dijital kameralarda, cep telefonlarında ve gece görüş kameralarında NTE kullanılıyor. Velev yerli arabamızda de NTE kullanılacak. Biz Türkiye olarak artık uç eser üretiyoruz. Tonda 200 bin dolara kadar gelir elde edeceğiz” diye konuştu.
ESKİŞEHİR VE MALATYA’DA
NTE yataklarının MTA tarafından ortaya çıkarıldığını söyleyen Dönmez, “Özellikle Eskişehir Sivrihisar ortamında bulunan florit, barit, NTE, uranyum ve toryum içeren kompleks yatak, MTA donelerine nazaran 30 milyon tonla en kıymetli NTE kaynağı olarak biliniyor. Aramacılık faaliyetleriyle Malatya Kuluncak yöresinde de yeni bir yatak ortaya çıkarıldı. 13 farklı NTE’nin memleketimizde var olduğunu tespit ettik” diye konuştu. Dönmez ‘teknoloji ve nadir madenler’ başlıklı ticaret savaşlarının, robotik teknolojiler, denizcilik, demiryolu ulaşımı, elektrikli araçlar, havacılık ve uzay teknolojileri, bilişim ve internet teknolojileri, tıp teknolojisi-ilaç sanayi, tarım ve güç sahalarını kapsadığını belirtti.
KIZ KARDEŞ ELEMENTLER
Çin’in bu elementleri değerlendirmede dünyada birinci sırada bulunduğunu vurgulayan Dönmez, “Dünyada, NTE üretiminin yüzde 80’i Çin tarafından yapılıyor. Çin’le birlikte Brezilya, Japonya, ABD, Malezya ve Hindistan da dünyada kelam sahibi devletler durumunda” dedi. Elementlerin ‘nadir’ olarak nitelendirilmesinin nedenini de açıklayan Dönmez, “Bu ismi almasındaki en kıymetli etken, bu elementlerin fizikî ve kimyasal özelliklerinin benzerliklerinden ötürü ‘kız kardeş elementler’ biçiminde anılmaları ve münferit farklı kazanımlarının nispeten çetin olmasından kaynaklanıyor” diye konuştu.
Hürriyet
