Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ağustos ayı para siyaseti toplantısını gerçekleştirdi. Banka, siyaset faizinde değişikliğe gitmedi. Bir hafta vadeli repo faizi yüzde 8.25’te kaldı. Faiz kararının akabinde Merkez Bankası’ndan sıkılaştırmaya yönelik bir adım daha atıldı. TCMB, Türk Lirası ve yabancı para cinsinden mecburî karşılıkları yükseltti.
Para Siyaseti Heyeti (PPK) sonrası yapılan açıklamada, global iktisatta, ülkelerin attığı olağanlaşma adımlarıyla üçüncü çeyrekte kısmi toparlanma sinyalleri gözlenmekle birlikte toparlanmaya ait belirsizliklerin yüksek seyrettiği belirtildi. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin genişleyici nakdî ve mali duruşlarını sürdürdüğü aktarılan açıklamada, salgın hastalığın sermaye akımları, finansal şartlar, dış ticaret ve emtia fiyatları kanalıyla oluşturmakta olduğu global tesirlerin yakından takip edildiği vurgulandı.
TOPARLANMA GÜÇLENDİ
Kademeli olağanlaşma adımlarıyla birlikte mayıs ayında başlayan toparlanmanın güç kazandığına değinilen açıklamada, “Salgın hastalığa bağlı gelişmelerin Türkiye iktisadı üzerindeki olumsuz tesirlerinin sonlandırılması emeliyle yakın devirde uygulamaya konulan nakdî ve mali önlemler, iktisadın üretim potansiyelini destekleyerek finansal istikrara ve iktisadi faaliyetteki toparlanma sürecine katkıda bulunmuştur” denildi.
OLAĞANLAŞMA EĞİLİMİ
Son devirde ticari kredilerde olağanlaşma eğilimi gözlenirken, ferdî kredilerin güçlü seyrettiği söz edilen açıklamada, “Ertelenmiş talebe ve salgın önlemleri kapsamında uygulanan likidite ve kredi siyasetlerine bağlı olarak ithalatta gözlenen canlanmanın, bu siyaset önlemlerinin kademeli olarak azaltılmasıyla dengelenmesi beklenmektedir. Turizm gelirlerinde salgın hastalığa bağlı olarak gözlenen düşüşe karşın seyahat kısıtlamalarının hafifletilmesiyle kısmi bir iyileşme başlamıştır. Mal ihracatındaki toparlanma, emtia fiyatlarının görece düşük düzeyleri ve gerçek kur seviyesi önümüzdeki devirde cari süreçler istikrarını destekleyecektir” sözleri kullanıldı.
LİKİDİTE ÖNLEMLERI
Açıklamada, salgına bağlı ünite maliyet artışlarına ek olarak döviz kuru ve kredilerde yaşanan gelişmelerin talep istikametli dezenflasyonist tesirleri sınırladığı ve çekirdek enflasyon göstergelerinin eğilimlerinde yükseliş gözlendiği vurgulandı. Salgına bağlı önlemlerle kısa vadede tesirli olan arz istikametli ögelerin, olağanlaşma sürecinin devamıyla kademeli olarak ortadan kalkacağı öngörüldüğü belirtilen açıklamaya şöyle devam edildi: “Salgın periyoduna mahsus finansal düzenlemelerin kademeli olarak olağanlaştırılması ve son periyotta likidite idaresi kapsamında atılan sıkılaştırma adımlarının, makrofinansal istikrarı destekleyeceği bedellendirilmektedir. Bununla birlikte, salgının ilerleyişine bağlı olarak iç ve dış talep şartlarının seyrine dair belirsizlikler kıymetini korumaktadır. Bu çerçevede Heyet, siyaset faizinin sabit tutulmasıyla birlikte likidite önlemlerinin sürdürülmesine karar vermiştir.”
FİNANSAL İSTİKRAR
Açılamanın devamında ise şu sözler yer aldı: “Kurul, enflasyondaki düşüş sürecinin devamlılığının, ülke risk priminin gerilemesi, uzun vadeli faizlerin aşağı gelmesi ve iktisattaki toparlanmanın güç kazanması açısından büyük kıymet taşıdığını kıymetlendirmektedir. Enflasyondaki düşüşün hedeflenen patika ile uyumlu biçimde gerçekleşmesi için para siyasetindeki temkinli duruşun sürdürülmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, nakdî duruş ana eğilime dair göstergeler dikkate alınarak enflasyondaki düşüşün sürekliliğini sağlayacak halde belirlenecektir. Merkez Bankası, fiyat istikrarı ve finansal istikrar emelleri doğrultusunda elindeki bütün araçları kullanmaya devam edecektir.”
SIKILAŞTIRMA ADIMI GELDİ
Merkez Bankası, ikinci adımla, gerçek kredi büyümesi şartlarını sağlayan bankalar için Türk lirası ve yabancı para mecburî karşılık oranlarının artırılmasına karar verdi. Zarurî karşılık oranlarına ait yapılan açıklamada, olağanlaşma süreci çerçevesinde 18 Temmuz’da yabancı para mecburî karşılık oranlarının tüm bankalar için tüm yükümlülük çeşitlerinde ve vade dilimlerinde 300 baz puan artırıldığı hatırlatıldı.
DÖVİZ VE ALTIN
Bu kez, gerçek kredi büyümesi şartlarını sağlayan bankaların yabancı para zarurî karşılık oranlarının, tüm vade dilimlerinde geçerli olmak üzere, değerli maden depo hesapları için 700 baz puan, öbür tüm yabancı para yükümlülükleri için ise 200 baz puan artırılmasına karar verildiği belirtilen açıklamada, buna ek olarak son devirde Türk Lirası likidite idaresi kapsamında atılan adımlarla uyumlu olacak halde, gerçek kredi büyümesi şartlarını sağlayan bankaların Türk Lirası zarurî karşılık oranlarının 6 aya kadar vadeli tüm mevduat/katılım fonu yükümlülükleri ve 1 yıla kadar vadeli başka yükümlülükleri için 200 baz puan, 3 yıla kadar vadeli öteki yükümlülükleri için ise 150 baz puan artırılmasına karar verildiği bildirildi. Alınan bu kararlarla, piyasadan yaklaşık 17 milyar Türk lirası ve 8.5 milyar dolar karşılığı döviz ve altın cinsinden likiditenin çekilmesi bekleniyor.
17.7 MİLYAR DOLAR
Açıklamada, “Böylece 17 Mart 2020 tarihinden bu yana yabancı para zarurî karşılık oranlarında indirim yapılması ve gerçek kredi büyüme şartlarının kimi bankalarca birinci kere sağlanması nedeniyle piyasaya verilen toplam 17.7 milyar ABD doları karşılığı döviz ve altın cinsinden likidite, 18 Temmuz 2020 tarihinde yapılan değişiklik ve bu düzenleme ile birlikte olağanlaşma kapsamında geri çekilmiş olacaktır.” denildi.
Hürriyet
