Son devirde süpermarket zincirlerinin ve e-ticaret uygulamalarının yayılması en çok mahalle esnafını etkiledi. Bilhassa her sokakta bulunan bakkallar, meskene teslim uygulamalarının gelişmesi ile bir arada güç günler yaşıyor. Son yıllarda müşterilerin gün gün eridiğini tabir eden mahalle esnafı, “Bu uygulamalar artık her sokağa girdi. Evvelce zincir marketlerle çaba etmeye çalışıyorduk. Onlar bizim müşterilerimizin büyük kısmını almıştı. Artık de e-ticaret uygulamaları geldi. Bunlar otomobil zinciri de satıyor ekmek de. Bu türlü olmaması lazım. Mahalle esnafına büyük ziyan veriyorlar” diyor.
BAKKALDAN BORÇ ALIYORLAR
Bakkalların mahalle için bir toplumsal gözetici olduğunu tabir eden esnaf, “Mahalle esnafı yalnızca eser satmıyor. O mahalle ile birlikte yaşıyor. Burada toplumsal bir döngü var. Acil hastaneye gitmesi gereken bir vatandaş taksiye binecek parası olmadığında koşup bakkaldan borç alıyor, sonraki gün veriyor. Alım gücü düşen vatandaşa bakkallar bankaların vermediği krediyi veriyor. Uzun müddet veresiye alışveriş yapılıyor. Bakkalların toplumsal bir vazifesi var” sözlerini kullandı.
SİPARİŞTE ÖNCELİK OLSUN
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Lideri ve birebir vakitte Ankara Bakkallar ve Bayiler Odası Lideri olan Bendevi Palandöken, mahalle esnafının dayanacak gücünün kalmadığını belirterek konuta teslim e-ticaret ve market uygulamalarında bakkallara öncelik verilmesini talep ediyor. Bu uygulamaların adil bir rekabet ortamı bırakmadığını ve zincir haline gelen marketlerle bir arada büyük bir güce sahip olduklarını aktaran Palandöken, “Bir fiyat birliğinin sağlanması gerekiyor. Ben 1962 yılından beri bakkal dükkanı işletiyorum. Evvelden bu türlü değildi. Esnafın Anayasa’nın 173. unsuruna nazaran korunması gerekiyor. Her isteyen her şeyi satamaz. Bir bakkal hem kendi ailesini geçindiriyor hem de vergi ödüyor” dedi.
800 YILLIK GELENEK, 200 BİN BAKKAL
Türkiye’de 200 bini aşkın bakkal esnafının bulunduğunu söyleyen Bendevi Palandöken, “800 yıllık bir gelenekten bahsediyoruz. Mahalle esnafının bittiği noktalarda mahalle kültürü de kalmıyor. Bilhassa pandemi sürecinde bakkallar ve mahalle esnafı çok sıkıntı vakitler geçiriyor. Bu mevzuda atılan adımlarda vergi konusunda esnafı rahatlatacak düzenlemeler yapılmalı. İş yapamayan esnaf vergi borcu altında ezilmemeli. Birçok esnafın kredi ödemesi geldiği halde ödemelerini yapamadığını görüyoruz. Burada atılacak adımlarda esnafa verilen mühletin pandemi sonrasını da kapsaması gerekiyor” diye konuştu.
‘PİYASADA İSTİKRAR BIRAKMADILAR’
Zincir marketlerin ve meskenlere teslim çalışan yeni jenerasyon market uygulamalarının bakkalların faaliyet alanının büyük ölçüde sonlandırdığını tabir eden İstanbul Bakkallar Odası Lideri İsmail Keskin, “Bu uygulamalar piyasada bir istikrar bırakmadı. Bazen ciğerimiz yanıyor” diyor. Bakkalların son devirde yalnızca bu uygulamalarla değil çabucak komşusu pozisyonundaki fırın üzere öbür esnaflarla da çaba ettiğini aktaran Keskin, “Artık kimse kendi işini yapmıyor. Fırın bakkaliye eserleri satıyor. Kasap yumurta satıyor. Kimse kurallara uymuyor. Bu türlü böyle parçaladılar bizi. Bakkal yemek yapıp satıyor mu? Bunların hepsinin maddede karşılığı var ancak uyan yok. İlçe belediyelerinin bu durumu denetlemesi gerekiyor. Bakkallar için daha adil bir rekabet ortamı şart” biçiminde konuştu.
Hürriyet
