Üst klasman hakemlerinden Koray Gençerler’in dönem başında profesyonel (sözleşmeli) hakem takımından çıkarılmasına istinaden 30 Eylül Çarşamba günü sizlerle ‘Türk Futbolunun İki Hakem Hikayesi’ haberimizi paylaşmıştık. Hakemlerin profesyonel takıma kabulüne dair MHK Talimatı’nın 52. unsurunda “Profesyonel (Sözleşmeli) hakem sayısı MHK’nın tavsiyesi, TFF Idare Şurası onayı ile belirlenir” ibaresinin yer aldığını, somut rastgele bir kriter olmadığını ve 4 yıldır uygulanan kontrat kapsamında Harika Lig’de bir dönemde 2-3 sefer düdük çalan hakemlerin bile hâlâ maaşlı takımda olup, neden Gençerler’in çıkarıldığını sorgulamıştık.
2 KIYMETLI SORU VAR
Ne kontrat ne de fesih kurallarının olmadığından bahsetmiştik. Hakikaten 2 Ekim Cuma günü MHK (ya da TFF) neden/sonuç bağlantısı olmayan ve keyfiyet barındıran yanlışından döndü, Koray Gençerler tekrar profesyonel takıma alındı.
1- MHK tarafından yılda bir defa alınan profesyonel hakem takımı kararının, tenkitlerin akabinde 3 gün içinde ‘U’ dönüşüyle değiştirilmesi net olarak gösteriyor ki, 52. husustaki üzere iki dudak ortası yaklaşım profesyonellikle bağdaştırılamaz. Aksi durumda, tenkitlerin yarattığı vicdanı rahatsızlıkla ve talimat garabetinden etkilenerek aldığı bir kararı bile değiştirme noktasına gelen MHK, geride kalan 380 maçlık dönemde hakem atamalarında ve kulüp reaksiyonlarında etkilenmeden sağlıklı karar verdiğine bizi nasıl inandıracak?
2- Evvelki MHK’nın çok eleştirildiği mevzulardan biri, MHK’ya kurulmak istenen baskı ve Suat Arslanboğa’nın tekrar maaşlı takıma alınma sürecinde yaşananlardı. Sanki evvelki MHK’nın, Arslanboğa için Malatya ilinin siyaset dünyasındaki isimlerinden tutun da tüm kentin reaksiyonuna maruz kalmasının akabinde, her hakem kendi ilinin güçlü insanlarını ve kentini gerisine alırsa maaşlı takımda yer bulabilecek mi?
UYGULAMADAKİ DÖRT YANLIŞ BİR SÜRÜ DOĞRUYU GÖTÜRÜR
Beşiktaş-Başakşehir maçında “Ljajic’in hakeme yaptığı hareket, meslek onuru ismine kabul edilemez” diyen Zekeriya Alp MHK’sı tarafından kontratı feshedilen Arslanboğa’nın bu dönem tekrar takıma alınmasını sağlayan her iki durum da yanlış ve sakıncalıdır. Tıpkı Koray Gençerler’in neye nazaran kontratlı takımdan çıkarılıp 3 gün sonra tekrar alınmasında olduğu üzere. Her iki hakemin hem fesih hem tekrar kabulüyle yapılan 4 yanlış, kurumsallık ismine bir sürü doğruyu götürür. Kritersiz infaz ya da vicdani kabul ile kurumsallık olamaz. Kurallara, ölçme-değerlendirme sistemine, planlı programlı yeni metotlara geçiş farz.
HAKEMLER, PERFORMANSLARINA BAKILARAK DEĞERLENDİRİLMELİ
Son 20 senede 15 MHK gören bir ülkedeyiz. Her birinin prensleri, tuttuğu ya da unuttuğu hakemler elbette oldu. Hakemlerin kimi memnun ve gamsız, kimi mutsuzken muvaffakiyet yakalamak güç. Şeffaflık ve adil kıymetlendirme ismine kurallar belirlenmeli. En başta performans! Muhteşem Lig’e çıktıktan sonraki 2 dönemde en az 10’ar maç yönetmiş olmalı. Yalnızca maç sayısı değil, zorluk derecesi, hakemlik kumaşı, sorun çözme yeteneği şura, mentor ve gözlemci raporlarıyla incelenmeli. Yabancı lisan düzeyiyle FIFA’ya aday olabilmeli. Toplumsal zekası ve hayatı gözlenmeli. Hakem kalitesi bu türlü artar. Ayrıyeten 23 hakeme uygulanan mevcut 3 kademeli maaş sisteminin dışında kalan 24 hakeme en azından 4. kademe maaş statüsü eklenebilir ve sözleşmesiz hakem kalmaz. 23’ü on binler alırken, kalan 24’ü sıfır olamaz.
‘SÜS’ GÖREVI GÖREN HAKEM DERNEĞİ!
Alanda adalet dağıtması beklenen hakemler, saha dışında adaletsizliğe maruz kalıyor. Neden kontratlı olamadığına dair sorgulayabileceği kriter, yalnızca MHK’nın tavsiyesi. Bir ağabeyiniz MHK’ya gelirse Üstün Lig’de 2 maç yönetip cebinize 107 bin lira girme bahtı yakalayabilirsiniz. Bu da liyakat yerine sadakati ön plana çıkarabilir ve profesyonellik ismi altında iyi niyetle açıklanması beklenemez. Resmi kurumlarda çalışıp kontratlı olan hakemler bile varken TFF’nin hakemlere ayırdığı bütçenin birilerini keyifli etmek için dağıtıldığı algısı ortadan kaldırılmalı. Türk hakemliği kontratlı statüye geçişte Yıldırım Demirören başkanlığındaki TFF’yi unutmayacak. Demirören, Avrupa düzeyine yakın profesyonellik anlayışını getirerek, ‘süs olarak duran’ hakem derneğinden ya da MHK’lara girip 12 bin lira alabilmek için takla atanlardan çok daha büyük yarar sağlamıştır. Temeli iyi atılan yapının hemen sağlıklı, bilimsel ve adil hale getirilmesi koşul.
Hürriyet