Eski Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Banka Meclisi Üyesi ve İstanbul Ticaret Üniversitesi İslam Iktisadı ve İktisadi Sistemler Pratik ve Araştırma Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Necdet Şensoy, “İslam bankalarının global hacminin 2024 yılında 2 trilyon 175 milyar dolara, global yekun İslami finansal varlıkların ise 3 trilyon 400 milyar dolara ulaşması bekleniyor.” dedi.
Şensoy, “İslam Iktisadı ve Finansı Söyleşileri” kapsamında AA muhabirine, İslam iktisadı ile kapitalist iktisat arasındaki farklara, iştirak bankacılığı bölümüne ve Türkiye’nin İslami finansta merkez memleket olma potansiyeline ait değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye’de nemasız finansın “katılım finansı” olarak tanımlandığını belirten Şensoy, iştirak finansında finansal süreçlerin bir varlığa dayalı olması gerekirken, konvansiyonel finansta piyasalarda yapılan bir sürecin gerçek kesimde karşılığının bulunmadığını söyledi.
Şensoy, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının neden olduğu ekonomik duraksamanın iştirak bankaları üzerindeki tesirlerine ait şunları kaydetti:
“Fonlama tekniklerinin gerçek mal ve hizmet ticaretine dayalı olma gereği iştirak bankalarının ayırıcı özelliği olarak güçlü yanını oluşturuyor. İşletmeler finansal sıkışıklık devirlerinde ticari faaliyetlerini ve nakit akışlarını devam ettirmeyi önceler, bu nedenle iştirak bankası fonlarının geri ödenme kabiliyetinin göreceli olarak daha yüksek oluyor. Mal ve hizmeti direkt finanse eden kuruluşlar olan iştirak bankalarının konvansiyonel bankalara nazaran kredi dönüşlerinde daha az kahırla karşılaşacaklarını bekliyorum. Salgın periyodunda ortaya çıkan kur riski de iştirak bankalarının açık konum taşımaması sayesinde minimize edildi. Tüketici kredilerinin fonlama portföyündeki hakkının klâsik bankalara kıyasla düşük olması ve türev eserler süreçleri üzere finansal piyasa süreçlerinde risklerinin düşük olması bunalıma karşı güçlü olmalarını sağlıyor.”
“TÜRKİYE’DEKİ İSLAMİ FİNANSAL VARLIKLARIN KIYMETI 51 MİLYAR DOLAR”
Prof. Dr. Necdet Şensoy, İstanbul Finans Merkezi girişiminin İstanbul’u bölgesel finans merkezi haline getireceğini belirterek, iştirak finansı konusunda da Türkiye’nin mukayeseli avantajlara sahip olacağını söyledi.
İslam Kalkınma Bankası’nın Kişisel Kolu Geliştirme Şirketi tarafından yayımlanan İslami Finans Gelişim Endeksi 2019 Raporu’na nazaran, 2018 yılı itibarıyla İslami finansal varlıkların global hacmi 2 trilyon 524 milyar dolar olduğunu aktaran Şensoy, “Bunun içinde sukuk 470 milyar dolar, İslami fonlar ise 108 milyar dolar hakka sahiptir. Bunların İstanbul finans merkezinde süreç görmesini cazip hale getirecek tüzel ve finansal altyapı hazırlanarak bir kısmını çekmek mümkün olabilecektir.” diye konuştu.
Şensoy, şunları kaydetti:
“Endeksin 2019 raporuna nazaran, 2 trilyon 524 milyar dolar global hacme sahip İslami finansal varlıkların yüzde 70’ini 1 trilyon 76 milyar dolarla İslam bankacılık varlıkları oluşturuyor. Dünyada 72 devlette 520 İslam bankası bulunuyor. Bunların 301 adedi tam teşekküllü İslam bankası, 219 tanesi ise konvansiyonel bankaların içinde bulunan pencere bankalardır. 2018 yılı itibarıyla yekun global banka varlıkları içinde İslam bankalarının behresi yüzde 6’dır. 520 bankanın 418 adedi ticari banka, 58 tanesi ise yatırım bankası olarak faaliyet gösteriyor. İslam bankalarının global hacminin 2024 yılında 2 trilyon 175 milyar dolara,
global yekun İslami finansal varlıkların ise 3 trilyon 4 milyar dolara ulaşması bekleniyor.”
Şensoy, birebir rapora nazaran, Türkiye’deki İslami finansal varlıklarının 51 milyar dolar pahasında olduğunu belirterek, İslami finansal varlıkların Malezya’da 521 milyar dolar, Katar’da 125 milyar dolar, Endonezya’da 86 milyar dolar seviyesinde olduğunu kaydetti
Hürriyet
