Antikçağdan günümüze
Adatepe Köyü – Ayvacık/Çanakkale
Çam ormanının eteklerinde, zeytin ağaçlarıyla bezeli, girişindeki vadide Zeus Altarı’nın olduğu 208 haneli bir köy düşünün. Adatepe’desiniz… ‘İlyada Destanı’nda ‘Gargaros’ olarak ismi geçen bölge Truva, Leleg, Midilli, Pers, Atina, Roma, Selçuklu, Osmanlı izlerini taşıyor. Büyük kent hayatını sıfırlayarak yerleşenler ve köy halkı buraya gözü üzere bakıyor. 1989’da sit alanı duyuru edilmiş. Tüm onarımlar bittiğinde 400 haneye ulaşacak ve büyümesi duracak. Adatepe’yi bir günde rahatlıkla gezebilir; zirveye tırmanıp Zeytin Sanat Evi’nde zeytin sütlü ılık profiterol tadabilir, köy meydanındaki çınar altında bir kahveyle soluklanıp zeytin sütü, zeytinyağı, zeytin kolonyası alabilirsiniz.
Dionysos’tan miras
Çamlıbel Köyü – Edremit/Balıkesir
Köy, Balıkesir merkeze 109, Edremit’e 17 kilometre aralıkta. Bol oksijeni, çam ağaçlarıyla çadır ya da karavan için ülkü bir ortam sunuyor. Bu yıl pandemi nedeniyle gerçekleşmeyecek olsa da her yıl ağustosta kökleri Dionysos bağbozumu şenliklerine dayanan ‘Çamlıbel Köyü Hayırı ve Festivali’ gerçekleşiyor. Bundan 8 yıl öncesine kadar şenlik havasında geçen aktiflik, unutulmaz sanatçı Tuncel Kurtiz’in katkılarıyla üç gün süren bir sanat şölenine dönüştü. Çamlıbel’e geldiğinizde, fotoğraf makinenizi yanınıza almayı sakın unutmayın, toplumsal medya sayfalarınıza girmeyi hak eden nefis görüntü fotoğrafları çekeceksiniz.
En hoş kampların konut sahibi
Mehmetalan Köyü – Edremit/Balıkesir
200 yıllık esaslı bir tarihe sahip olan köye, Edremit üzerinden Assos istikametine giderken sağda Zeytinli tabelasının gösterdiği yola girdikten birkaç kilometre sonra ulaşılıyor. Şayet kamp için yola çıktıysanız, Mehmetalan’a varmadan Zeytinli’de eksiklerinizi tamamlayın. Buraya kadar yol asfalt. Mehmetalan Köyü’nde etrafı gezip eski taş meskenleri fotoğraflayabilir, konutlarının önünde zeytin, zeytinyağı ve köy yumurtası üzere eserler satan köy halkından alışveriş yapabilirsiniz. Mehmetalan’dan 6 kilometrelik yürüyüşten sonra sizi Türkiye’nin en hoş tabiat kamplarından üçü karşılayacak: Hızırkamp, Akaleos ve Akyar. Mehmetalan Köyü’nün içinde yürüyüş ve bisiklet parkurları, müşahede ve kültür noktaları var.
Türk-Rum ortak üretimi
Küçükçetmi Köyü – Ayvacık/Çanakkale
Ayvacık’a 25 kilometre uzaklıktaki köyde taşın ve ahşabın birlikte kullanıldığı meskenler epeyce etkileyici. Kazdağları’nın eteklerinde heyeti bu nefis köy denize yalnızca 3 kilometre uzaklıkta. Fatih Sultan Mehmet devrinde Oğuzların Çepni uzunluğundan bir aile tarafından kurulduğu söyleniyor. Daha sonra Midilli’den gelen Rumların köye yerleşmesiyle Türkler ve Rumlar, mübadeleye kadar asırlarca birlikte yaşamışlar burada. Köye bakan ormanlarda bahar mevsiminde bülbüllerin ve öbür kuşların doyumsuz senfonilerini dinleyebilirsiniz. İda Taş Konak ya da Mavras Taş Odalar, konaklayabileceğiniz adresler ortasında.
Dibek kahvesi yudumlayın
Zeytinliköy – Gökçeada/Çanakkale
Adanın en sevdiğim iki Rum köyünden biri olan Zeytinliköy, Rum meskenleri, dar sokakları, minik dükkân ve kafeleriyle hem gündüz hem de geceleri epeyce hareketli. Kışları köyün yerli nüfusu 60 kişi civarında, yaz aylarında bu sayı yüzlerce kişiyi buluyor. Köydeki en ünlü içecek dibek kahvesi; birçok kafede bulabilirsiniz lakin en meşhuru Madam’ın Kahvesi. Dünyadaki
300 milyon Ortodoks Hıristiyanın manevî başkanı 1. Bartholomeos 1940’da Zeytinli’de doğmuş. Köyün öteki ünlü markası Barba Hristo tatlıları. Sakızlı muhallebisini ve krem karamelini şiddetle tavsiye ederim.
Bir duşun en hoş durağı
Yeşilyurt Köyü – Ayvacık/Çanakkale
Kazdağları, ömründe en az bir kere içinde uyanmamız gereken bir hayalse Yeşilyurt Köyü, bu duşun en hoş duraklarından biri. Konaklamak için yeni jenerasyon, tabiata saygılı ahşap oteller, taş dokular ve alabildiğine korunmuş bir tabiat var. Yeşilyurt Köyü, bize Rumlardan ve Türkmenlerden kalma bir miras. Denize uzaklığı 2 kilometre. Pek çok taş konut restore edilmiş. ‘Yazgara Mola’ isimli küçük dükkân keçi sütünden fesleğenli, tarçınlı, zencefilli mesken imali dondurma satıyor. Kafelerden Ege türküleri ya da caz tınıları sokağa yayılıyor. Çabucak yanındaki Atölye’de çok hoş ahşap nesneler bulabilirsiniz. Köyün en hoş sokaklarını gezin, bir kahvede soluklanın, Çetmihan’da birbirinizin gözlerinin içine bakarak güneşi batırın.
Dalmayı sevenler için
Fındıklı Köyü ve Kömür Limanı/Çanakkale
Çanakkale’nin Gelibolu tarafında kalan bakir mi bakir bir köyün ucunda sakin bir koy var. Dalmayı sevenlerin İstanbul’dan en yakın rotası olarak gösterilen Kömür Limanı, Fındıklı Köyü’nde. Kampçılar için de ülkü bir koy. Kömür’e gidecekler için ufak bir tüyo vereyim; çok sağlam bir terlik yahut deniz ayakkabısı gerekli, zira yerler daima taş. Buradaki kayalara tırmanıp küçük, yolsuz koylar keşfetmek, Fındıklı Köyü meydanındaki kahvehanede soluklanmak ve bir kahve içmek değer biçilemez.
Tabiat olağanüstüsü şelaleleri de görün
Zeytinli Köyü – Edremit/Balıkesir
Balıkesir’in Edremit ilçesine bağlı, kıyı beldesiyle çok tatlı bir dağ köyü Zeytinli… Kıyı kısmı Edremit ve Akçay’a göre daha sakin. Fakat asıl köy Kazdağları’nın yamaçlarında heyeti. Akçay’ı geçtikten sonra karşınıza çıkacak olan Zeytinli tabelasını takip ettiğinizde sizi ‘Sütüven’ ve ‘Hasanboğuldu Şelaleleri’ karşılayacak. Zeytinli’ye geldiğinizde bu iki tabiat mükemmelini kesinlikle görmelisiniz.
Büyülü taş meskenler
Ahmetçe Köyü – Ayvacık/Çanakkale
Yeri epeyce engebeli ve ulaşımı güç ancak bu sizi yıldırmasın. Türkiye’deki zeytin üretiminin yüzde 3’ü burada yapılıyor. İkliminin hoşluğundan elma, erik, incir, mandalina, badem üzere birçok eser de yetişiyor. Batısından ve güneyinden masmavi Ege Denizi’yle çevrili… Kendine has mimarisi ve doğal güzellikleriyle şimdi keşfedilmemiş bir mücevher Ahmetçe Köyü, taş konutlardan oluşan büyülü bir dünya sunuyor. Köydeki Simurg Inn en havalı konaklama yeri.
15’inci yüzyılda kuruldu
Nusratlı Köyü – Ayvacık/Çanakkale
Kazdağları’nın güney yamaçlarında 15’inci yüzyılda kurulan köy, birinci olarak Musatpınarı mevkisinde oba olarak varlığını sürdürmüş, akabinde bugünkü yerine taşınmış. Köyün içinde zeytin, zeytinyağı, şifalı bitkiler ve organik eserler satılan küçük bir dükkân var; bir de 4-5 tane mesken pansiyonu… Tüm bunlar köy iktisadına katkı sağlamak hedefiyle işletiliyor. Bu tatlı köyü ziyaret edenler, taş konutlardaki sevimli pansiyonlarda konaklayabilir, köy meydanında kurulan organik eser merkezinde alışveriş yapabilir. Ayrıyeten dağ sporlarıyla ilgilenenler için de ülkü bir yer.
Kıyısı lisanlara destan
Koyunevi Köyü Sokakağzı Kıyısı – Ayvacık/Çanakkale
Sokakağzı, Koyunevi Köyü’nün kıyı kısmına verilen isim. Evvelden ‘Yalı’ denen bölgeye ‘Sokakağzı’ ismi koydaki ‘Sokak Deresi’nin döküldüğü yerden ötürü verilmiş. 1950’lerde birinci yerleşim, yaz aylarında taş yığma konutlarla başlamış. Vakitle bölge daha cazip hale gelip yaz kış oturulan bir yer olmuş. Şu anda Sokakağzı’nda yaklaşık 40-50 hane yaşıyor ve balıkçılık, zeytincilik ve turizmle geçiniyor. Sokakağzı uzun yıllardır müdavimleri oluşmuş, bakirliğini koruyan bir kıyı. Kendimi daha izole ve daha bozulmamış bir Kuzey Ege köyünde hissettiğim yer burası. Ahşap masa ve iskemleler, iri kumlu plaj, tatlı balık lokantaları… Hepsi aile işletmesi. Müzik yok. Lakin tabiatın müziği ve dalgaların sesi var.
Fıstık çamının anayurdu
Kozak Yaylası – Bergama/İzmir
Burası, Bergama – Ayvalık ortasında 67 kilometrelik bir vadi. Yukarıbey, Aşağıbey, Kaplan, Demircidere, Göbeller isimli köyler birliğinin toplamından oluşan Kozak Yaylası, Ege’nin nimetlerinden fıstıkçamının anayurdu. Köylerde su istediğiniz vakit bile içinde fıstıkçamıyla servis ediliyor. Her köye uğrayarak, tadını çıkara çıkara gezmek, Nebiler Köyü’ndeki şelaleyi görmek, Ayvatlar’da hafriyat çalışmalarının tamamlanmasını bekleyen antik kenti ziyaret etmek ve Göbeller’deki kamp alanlarında konaklamak size mükemmel bir tabiat tecrübesi yaşatacak.
Ismi sanatından geliyor
Tahtakuşlar Köyü- Edremit/Balıkesir
Türkiye’nin birinci özel etnografya müzesiyle birlikte bir köyde açılan birinci sanat galerisine mesken sahipliği yapan Tahtakuşlar Köyü, doğal hoşlukları ve Türkmen geleneklerini devam ettiren hayat usulüyle ilgi cazip bir yer. Alibey Kudar’ın açtığı, Orta Asya’dan Anadolu’ya göç eden Türk uzunluklarının kültürel yansımalarına tanıklık eden etnografya müzesinde dünyanın en büyük kaplumbağasının kabuğu da var. Tahtakuşlar 130 hane ve yaklaşık 600 kişilik nüfusa sahip. Her ne kadar Alevi-Türkmen köyü olarak bilinse de köylülerin bir kısmı kendisini şaman olarak tanımlıyor. Ormancılık ve tahta işlerini sanata dönüştürmüşler ve bu mevzudaki ünlerinden ötürü da köyleri Tahtakuşlar olarak anılmış.
NEDEN GİTMELİ?
Berrak bir sabaha uyanmak, gerçek yeşilin ne olduğunu görmek, uzun ve dingin yürüyüşler yapmak, bozulmadan ayakta kalan tahminen de son köylerde soluklanmak, klasik dükkânlardan alışveriş yapmak, büyük kentteki ömür çabasına kaldığınız yerden devam ettirecek enerjiyi sağlamak için…
Hürriyet