Koronavirüs salgını sonrası kalabalıktan uzak, kentin dışından hayat alanları daha cazip hale geldi. Pandeminin yanında İzmir’le hatırladığımız zelzele gerçeği de konuttan beklentilerin değişiminde tesirli oldu. Müstakil meskenlere talep artınca fiyatlar da tırmandı. İstanbul’a yeni müstakil konutların ortalama fiyatı 2.5 milyonu bulurken ülke ortalaması da 1.2 milyon liraya yaklaştı. Maddi olarak bu yükün altına girmek istemeyenler ya da istedikleri meskeni bulamayanlar da arsa arazi alıp kendi yapısını inşa etmeyi tercih etti. Türkiye genelinde 2019 Haziran – Aralık ile 2020 Haziran – Aralık tarihleri karşılaştırıldığıda arsa-arazi talepleri yüzde 74.5 oranında artış gösterdi.
157 MİLYARLIK SATIŞ
Gayrimenkul kesiminin teknoloji ve ticaret platformu Gayrimenkul Borsası’nın (GABORAS) araştırmasına nazaran 2020 yılının ikinci yarısında ülke genelinde 157.3 milyar TL’lik arsa satışı gerçekleşti. Bu satışların en yüksek olduğu vilayet ise 29.2 milyar TL ile İstanbul. İstanbul’u 11.6 milyar TL ile Ankara takip ederken, satış süreçlerinin en fazla gerçekleştiği üçüncü vilayet ise 9.5 milyar TL ile İzmir oldu.
İSTANBUL’A YAKIN VİLAYETLER
Emlaka gösterilen ilgide başı çeken vilayet ise yüzde 143 artışla Sinop olurken, Sinop’u yüzde 132 artışla Kırıkkale ve yüzde 117 artışla Kilis takip ediyor. Arsa-tarla satışlarının en fazla arttığı birinci 20 ile bakıldığında çoğunluğunun yazlık-kırsal bölgelerden oluştuğu görülüyor. Bu bölgeler ekseriyetle İstanbul’a yakın (Kocaeli, Yalova, Sakarya, Tekirdağ, Bursa, Düzce, Çanakkale, Bilecik) kentlerden oluşuyor.
TALEP ARTINCA FİYATLAR YÜKSELDİ
GABORAS datalarına nazaran 2020’nin ikinci yarısında arsa fiyatlarında geçen yılın tıpkı devrine nazaran ülke genelinde ortalama yüzde 29’luk bir artış yaşandı. En fazla artış yaşayan vilayet yüzde 70.5 ile Yozgat olurken, Yozgat’ı yüzde 62 ile Ardahan, yüzde 59 ile Tunceli takip etti. Arsa fiyatlarının en fazla arttığı birinci 20 ile bakıldığında neredeyse tamamına yakınının kentleşmenin ağır yaşandığı kentlerin dışında, yazlık ve kırsal bölgelerden oluştuğu göze çarpıyor.
TARLALAR ARSA FİYATINA YAKLAŞTI
İzmir Urla’da gayrimenkul danışmanlığı yapan Burhan Darıcılı hem salgın hem de izmir sarsıntısından sonra arsa ve tarlalara ağır talep olduğunu söyledi. Müstakil konutlarda arzın azalmasının da talepte tesirli olduğunu belirten Darıcılı, “İstanbul’da pandeminden kaçan, İzmir merkezde sarsıntı korkusu yaşayan yer almak istiyor. Arsa metrekaresi bölgesimizde ortalama bin lira. Geçen yıl 250 lira olan tarla metrekare fiyatı ise 800 liraya yaklaştı. Beşerler ufak bi mesken yaparım diye düşünüyor o yüzden alıyor. Lakin her yere mesken olmaz. İlanlarda yazan bilgiler de vatandaşı yanıltıyor. Bu nedenle araştırmadan alım yapılmamalı” dedi. Son 1 yılda arsa ve arazi taleplerinin arttığını belirten Kocaeli Emlakçılar Odası Lideri Alpay Hacıoğlu, “İnsanlar maske ve aralıktan kaçmak, nefes almak için bir konut yaptırmak istiyor. Vatandaş, kredi faizlerindeki artış ve yüksek konut fiyatlar nedeniyle arsa alıp kendi konutunu yaptırmayı seçiyorlar. Bazen de prefabrik yapılar tercih ediliyor. Lakin alım yapmadan evvel belediyeden gerekli sorgulamayı yapsınlar. İlanlarda her yazana ya da kelamlı bilgilere güvenmesinler” dedi.
ALMADAN EVVEL İMARI ÖĞRENİN
GABORAS Data Yöneticisi Orhan Vatandaş arsa ve arazi alımlarında bölgenin imar şartlarının, ilgili kurumlardan ayrıntılı bir halde öğrenilmesi gerektiğini belirtti. İmar affı beklentisiyle yerlere konut inşa edildiğini belirten Vatandaş, “Eğer mevcut arazi, köy ve mahalle sonları içerisindeyse inşaat müsaadesi alması mümkün. Yerleşim yerlerinden uzak bir bölgede ise vatandaş imar sorunu ile yaşayabilir. Burada satın alınacak topraklarda bağ meskeni yaptırmak için; kelam konusu arazinin kadastral yola en az 25 metrelik cephesi olması gerekiyor. Bu imarsız yerlere yapılacak olan yapıların, arazinin yüzde 5’ini geçmemesi gerekiyor. Arazinin büyüklüğü ne kadar fazla olursa olsun en fazla 250 metrekarelik bir kapalı alana sahip olan ömür alanı yaptırılabiliyor. Arsa yatırımı yapacak olan vatandaşların bu konulara dikkat ederek yatırım tercihlerini yönlendirmeleri faydasına olacaktır. Aksi halde kentten kaçayım derken yeni bir kaçak yapı ve kondulaşma sorunu ortaya çıkabilir” diye konuştu.
*GABORAS tarafından yapılan talep ve fiyat artış tahlilinde 2019 Haziran- Aralık ile 2020 Haziran – Aralık tarihleri karşılaştırılmıştır.
Hürriyet
