tercih periyodunda kılavuzu iyi okumak çok kıymetli. Önlinsans tercih etmek isteyenler nereye bakmalı? Lisans programları kaçıncı tabloda yer alıyor? Tercih etmeyi düşündüğünüz üniversite devlet mi vakıf mı? Kılavuzu nasıl kullanırsak en yüksek faydayı sağlarız? Eğitim uzmanı Salim Ünsal, kılavuzu kullanırken dikkat edilmesi gereken noktaları sıraladı: Üniversite tercihlerinin birinci müracaat kaynağı, Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu’dur. Bu kılavuzla adaylar hem o yıl merkezi imtihanla, hem de özel yetenek sınavıyla öğrenci alacak programlarla tanışırlar. Öte yandan tercih yaparken dikkat edecekleri teknik kimi bilgileri de ÖSYM tarafından web ortamında yayımlanan bu kılavuzdan öğrenirler.
EVVEL GENELİNİ İNCELEYİN
Kılavuzda yerleştirme sistemiyle ilgili genel bilgileri, tercih süreçlerinin kurallarını, adayın özel bir durumu varsa bu durumla ilgili yapması gerekenleri, özetle tercihin teknik birtakım detaylarını okuyun. Bu bilgiler kılavuzun yalnızca 3-5 sayfasıyla sonlu.
HER TABLONUN KIYMETI FARKLI
Tercih kılavuzu daha çok tablolardan oluşan bir doküman ve bu tabloların her birinin başka bir manası var. Birinci olarak Tablo-3 ile karşılaşırsınız. Bu tablo o yıl imtihanla öğrenci alacak iki yıllık programları (önlisanslar) gösterir. Tablo-4 ise dört, beş ve altı yıllık programları (lisanslar) aktarır. Tercihin tamamı bu iki tablodaki datalarla yapılır.
KODLAR PROGRAMIN KİMLİĞİDİR
Hem lisans, hem de önlisans tabloları program koduyla başlar. Bu kod tercih edilecek programın TC kimlik numarasıdır. Dokuz haneden oluşan bu kodda hem üniversite çeşidi, hem de programın tahsil biçimi batındır. Bu kod 1 ile başlıyorsa devlet üniversitesi, 2 ile başlıyorsa vakıf, 3 ile başlıyorsa Kıbrıs, 4 ile başlıyorsa yabancı bir üniversiteye aittir. Aday Süreçleri Sistemi’ne tercih bildiriminde bulunurken bu kodları girersiniz. Girilen bu koda nazaran sistem adayın hangi programları tercih ettiğini bilir ve onu kodlanan dışında bir yere yerleştirmez.
PARANTEZ İÇİNDEKİ BİLGİLER PROGRAMIN TUZU BİBERİ
Tablolarda alfabetik olarak üniversiteler, fakülteler/yüksekokullar ve o fakülte ya da yüksekokul bünyesindeki programlar yer alır. Yüksekokulun fakülteden farkını önüne bir meslek tabiri gelmesiyle anlarsınız. Önünde meslek yazmayan yüksekokul ile fakülte tıpkı statüdedir. Şayet meslek yazıyorsa bilin ki o iki yıllık bir okul çeşididir. Bu tablolarda seçeceğiniz programların kimilerinin önünde parantez içinde çeşitli bilgiler yazılıdır. Bu bilgiler o programın tahsil halini, varsa yabancı lisanla eğitimini, burs imkanlarını, tercihte cinsiyet ve uyruk mecburiliği olup olmadığını, bulunduğu pozisyonu açıklamak için yazılır.
ÖZEL ŞARTLARA DA BAKIN
Tablonun sonraki sütunları ise programın tahsil mühleti, hangi puan tipiyle öğrenci alacağı, bir evvelki yıl hangi puan ve sıralarla öğrenci aldığı, bakanlık bursları, özel şartları, öğretim takım dağılımı, akreditasyonları ve mezunlarının imtihan performansları üzere bilgiler içerir. Tablonun bu kısmında en çok puan sıra ve kontenjana odaklanılır. Lakin özel şartlara odaklanmanızı da bilhassa belirtmek isterim. Zira programa özel tüm bilgiler o özel şart numaralarında gizlidir. Matematiksel durumu adaya uygun bir program, tahminen de tercih edemeyeceği bir detay içeriyor olabilir.
KILAVUZDA YAZMAYAN BIRTAKIM BİLGİLERİ DE DİKKATE ALIN
tabloları incelerken seçeceğiniz programın bulunduğu pozisyona, üniversite tipine, tahsil fiyatının olup olmadığına, kent merkezinde mi yoksa bir kasabada mı olduğuna özel dikkat etmeniz gerekir. Tercih kılavuzunda bulunmayan kimi detaylar da son derece kıymetlidir. Bilhassa diğer bir kente yerleşmeyi düşündüğünüzde üniversitenin pedagojik ve toplumsal imkanlarına ek olarak yurt imkânlarını ve kentin toplumsal imkanlarını da dikkate almanız faydalı olacaktır.
ÖZEL YETENEKLE GİRECEKLER ÖZEL ŞARTLARI İNCELEYİN
Bu tabloların ve tablolardaki özel şart açıklamalarının çabucak gerisinden Tablo-5 ismiyle o yıl özel yetenek sınavıyla öğrenci alacak programların listesi ve kontenjanları yer alır. Tablo-5’teki datalar tercih bildiriminde kullanılmaz. Adaylar özel yetenekle öğrenci alacak programlara yerleşmek için bu programların bağlı bulunduğu kurumlara direkt müracaatta bulunup tekrar bu okulların bünyesinde yapacakları yetenek imtihanlarına katılırlar. Tablo-5 merkezi yerleştirme tablosu değildir. Özel Yetenek başvurusu yapacak adaylara bilgi emeliyle yayımlanır.
YENİ AÇILANLAR İÇİN BİR DAHA DÜŞÜNÜN
Kılavuzu incelerken kimi programların önünde bir evvelki yıl yerleşen son adayın puan ve sıralarını, kimilerinde ise boşluk ya da noktalar görürsünüz. Puan ve sıra bilgisi boş olanlar geçen yıl az tercih almış, noktalı olanlar ise kılavuza birinci kere girenlerdir. Boş olanların bu yıl da puan ve sıraları düşük çıkabilir fakat yeni açılanları tercih ederken adaylara muadil üniversitelerdeki benzerilerini referans almalarını öneririz. Yeni açılan programlar daha çok adayın dikkatini çektiğinden puan ve sıraları yüksek çıkabiliyor.
EK PUANLA GİRİLECEK PROGRAMLARI GÜZEL OKUYUN
son tablolar, adayların tercih yaparken ek puan alabilecekleri ya da özel statüyle girecekleri programları gösteren 6 numaralı tablolardır. Adayın alanına uygun olarak ek puanla girebileceği programların hangileri olduğunu gösterir. Lisans programlarında genel olarak 30 Mart 2012’den sonra meslek liselerinde kaydolanlara ek puan verilmezken, bir meslek liseli aday Tablo-6C’ye bakarak hangi iki yıllık programlara ek puanla yerleşebileceğini görür. Bu kılavuzu iyi okuyun. Zira hayatınızın kıymetli kararlarından birini alma basamağındasınız.
Hürriyet
