AA muhabirinin Tarım ve Orman Bakanlığı Eser Masaları tarafından hazırlanan Kayısı Kıymetlendirme Raporu’ndan yaptığı derlemeye nazaran, Türkiye’de yıllar prestijiyle kayısı dikili alanlarda çok fazla değişim görülmemesine rağmen üretim ve randıman ölçülerinde dalgalanmalar yaşanıyor. Bu dalgalanmaların en değerli nedeni ilkbahar geç donları olarak görülüyor.
Kayısı üretim alanları geçen yıl sonu prestijiyle 1,3 milyon dekara, üretim ise 847 bin tona çıktı. Kuru kayısı rekolte tespiti maksadıyla Malatya, Kahramanmaraş, Elazığ ve Sivas’ta rekolte iddia komiteleri kuruldu. Bu çalışma sonucunda bu vilayetlerde 2020 yılında beklenen kuru kayısı üretim ölçüsü 104 bin ton olarak belirlendi. Kuru kayısı üretim ölçüsü, geçen yıl 88 bin 392 tondu.
Taze kayısı ihracatı 2019’da 68 bin ton olarak gerçekleştı. Geçen yılın birinci 5 ayında 21 bin ton olan taze kayısı ihracatı 2020’nin birebir devrinde ise 21,6 bin ton oldu. Kuru kayısı ihracatı ise geçen yıl 100 bin tona ulaştı. Geçen yılın birinci 5 ayında 42 bin ton olan kuru kayısı ihracatı 2020 yılının birebir devrinde 38 bin ton olarak gerçekleşti.
İç ve dış pazarlarda eser itimadın ve güvenliğin sağlanabilmesi için eserde pestisit kalıntısının önüne geçilebilmesi değer taşıyor. Bu kapsamda üreticilerin bilgilendirilmesi ve gerekli kontrollerin yapılması gerekiyor.
LİSANSLI DEPO İLE ESERI ÇABUCAK SATMAK ZORUNDA KALMAYACAK
Kaliteli ve pazar isteklerine uygun üretim yapılmasıyla hasat devrinde ortaya çıkan finansman meselelerinin, lisanslı depoculuk ve eser ihtisas borsalarının yaygınlaşmasıyla çözülmesi öngörülüyor.
Kuru kayısı üretiminin yaklaşık yüzde 80-85’ini karşılayan Malatya’da 6 bin ton kapasiteli Kuru Kayısı Lisanslı Depo Projesi inşaatı tamamlanırken, deponun dönemde faaliyete geçmesi bekleniyor.
Lisanslı depoculukla kayısı satışlarının yılın tüm aylarına yayılmasıyla fiyat istikrarının da sağlanması bekleniyor. Böylelikle üretici, eserini hasattan çabucak sonra satmak zorunda kalmayacağından beklediği fiyat oluştuğunda satış yapıp gelirini artırabilecek.
Üreticilerin, eserini hak ettiği pahada pazarlaması, ucuz girdi temini, kredi kullanımı, alet yahut ekipmanların ortak kullanımı üzere faaliyetleri yürütebilmesi için birlikte hareket etmeleri, bir üretici birliği yahut kooperatif çatısı altında toplanmaları değer taşıyor.
Kuru kayısı üretiminde iş gücü maliyetinin yüksek olması nedeniyle, tenteli ve tentesiz hasat makineleri, kayısı toplama ünitesi, yaş kayısı sınıflandırma makineleri, kükürtleme ve kurutma ünitesi üzere makinelerin kullanımının yaygınlaşması gerekiyor.
Hürriyet
