TOBB Kars Bayan Teşebbüsçüler Konseyi Lideri Berivan Buğan, Kars’ta kendi yerindeki birinci bayan teşebbüsçü olma unvanını taşıyor. Son yıllarda turizmde yaptığı açılımla dikkat çeken Kars’ta bayan girişimciliğin de artmaya başladığını belirten Buğan’ın iş hayatı ise, şahsi firmalarda fiyatlı çalışarak başlamış. Buğan, telekonferansla yaptığımız röportajda, kendi hikayesini şöyle anlattı: “1980 doğumluyum. Babamın memuriyeti nedeniyle garp vilayetlerinde büyüdüm. Daha sonraki eğitim hayatım Eskişehir’de sürdü. Protez ve ortez teknikeriyim. Büsbütün üretime dayalı bir mektep okudum. Okuduğum meydanda satış ve pazarlamayla da ilgilendim. Hastane ihalelerinde çalışan firmalarda vazife aldım. 2005’te kendi memleketime dönüp şirketimi kurdum. Bu aslında babamın en büyük hayaliydi. Babam bizim memleketimize dönüp, buraya hizmet vermemizi istiyordu. Bir gün bana da ‘Ablaların memur oldu, ben senin yanındayım. En azından Kars’ta kendi işini yap. Hem memleketine katkın olsun, hem de burada birarada olalım’ dedi. Ailede birinci teşebbüsçü benim. Şu andada işlerime tek başıma devam ediyorum. Gururla söyleyebilirim ki, kendi yerimde Kars’ta birinci bayan teşebbüsçü benim. Benden sonra, öteki iştiraklerle devam eden, kola giren bayanlar oldu. Lakin benim başladığım devirde bayan girişimcilerin cüreti yoktu. Turizm de bayanları teşvik etti. Baktığınızda artık turizmde, restoranlarda, hayvancılık kesiminde bayanlar mahal almaya başladı. Lakin şurası kesin ki, bayanların daha çok desteklenmesi gerekiyor.”
KÖYDEKİ BAYANLARA ULAŞACAĞIZ
Buğan, Kars Bayan Teşebbüsçüler Şurası olarak faaliyetlerini de şöyle aktardı: “TOBB Liderimiz Rifat Hisarcıklıoğlu ve Kars Ticaret ve Sanayi Odası Yöneticimiz Ertuğrul Alibeyoğlu’na teşekkür ediyorum. 2010 yılında konseye katılmam için davette bulundular. Şurada taraf almak hem bana iyi geldi, hem de birçok çalışmayı yürütme imkanı elde ettim. Eğitim çalışmalarına katıldım, bayan girişimcilerle birebir temasta bulundum. Kooperatif çalışmaları ve gibisi birçok eğitimle şura canlı olarak çalışmaya başladı. Bu devirde de bayrağı ben devraldım, başkanlık hizmeti bende. Mart ayından bu yana etkin bir biçimde ilerliyoruz. Pandemi herkes üzere bizi de etkiledi. Lakin yapmak istediğimiz çalışmalarda bir değişiklik yok. Kars turizm sahasında tanınan bir kent olmaya başladı. Münhasıran yöresel lezzetler konusunda bayanlarımız kendini göstermeye başladı. Biz bu çalışmalara destek olmak istiyoruz. Bu meydana bir standartizasyon getirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bu mealde bir kalite standartı yahut eğitim sertifikası verilebilir. Bu sertifikayı alan işletmelere flamalar asılabilir. Böylelikle gelen ziyaretçiyi tercih noktasında olumlu yönlendirebiliriz. Öğrenci kulüpleri açma girişimimiz var. Akademisyenlerle de çalışıyoruz. Bir gayri çalışmamız da köydeki bayanlarla olacak. Kars’ta birçok işletme, köydeki bayanlarımızdan alışveriş yapıp, onların eserlerini satıyor. Biz bu bayanlara ulaşıp, girişimcilik eğitimi vereceğiz. Onları cesaretlendirecek eğitimler vereceğiz. Her köyde bir ilkokul var. İlkokullar üzerinden ulaşabiliriz, muhtarlar üzerinden bayanlara ulaşabiliriz. Şu anda projelendirme çalışmalarımız devam ediyoruz.”
Türkiye’de kaz yetiştiriciliğinde değerli konuma sahip Kars’ta, kış öncesi besiye alınan kazlar, bayanların hünerli ellerinden geçerek sofralara ulaşıyor. Kars Gravyeri ise Dünya’nın en iyi peynirleri arasında.
TOBB KARS BAYAN TEŞEBBÜSÇÜLER HEYETI ÜYELERİ ANLATTI
Nasıl teşebbüsçü oldular?
Tülay Yeşilyurt: Restoran sahasında bu nahiyenin birinci bayan girişimciyim. 1965 Kars doğumluyum. Eşim esnaf, 3 çocuk annesiyim. Hayalimde daima bir restoran açmak vardı. 2010-2011 devri benim için milat oldu. Eşimi ikna ettim. Dedim ki, ‘Bir restoran açalım, hem hamur işleri, hem de yöresel konut yemekleri yapalım.’ İkna oldu ve yola çıktık. Ben de boş durmadım, kendimi her mealde geliştirdim. Eşim de sağolsun, destek verdi ve işler gelişti. O periyotta eşimin işleri bozulmuştu. Bu nedenle bunu yapmak zorundaydık. Çocuklarımı şık mekteplerde okutmak, iyi bir gelecek sağlamak için buna mecburdum. Başladık ve ilerledik. Pandemi nedeniyle ara verdik fakat bu devirde tekrar devam ediyoruz.
Neriman Gey: Kafkas Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi’nde talim üyesiyim. Aslen doğum mekanım Aydın-Söke. 20 yıldır Kars’ta çalışıyorum. Karslı olduk sayılır. 40 yıllık hizmetim var. Kars için birçok girişimler yaptım. 6 yıl Bayan Problemleri Araştırma Merkezi Yöneticisi olarak vazife yaptım. Birçok konferansa ve eğitime katıldım. Aile planlaması, inançlı analık bahislerindeki girişimlerde konum aldım. KOSGEB’den girişimcilik dokümanı aldım. Birebir devirde optisyenlik kısmını okudum, emekliliğimde teşebbüsçü olmak istiyorum.
Kadriye Fatma Baran: Eş durumundan Karslıyım, 27 yıldır Kars’ta yaşıyorum. Ziraat Fakültesi’nde mesken iktisadı eğitimi aldım. Besin hijyeninde de yüksek lisans eğitimi aldım, sınıf hocalığı yaptım. Hocalığı sevdim, Berivan’la (Buğan) Kars’a geldiğimizden bu yana tanışıyoruz. Bu türlü bir teklifle gelince kabul ettim. Hem bayanlarımız, hem de çoçuklarımız için birşeyler yapmak istedik. Bir yandan da hala sınıf hocalığı yapıyorum. Mesleğimin 27. yılındayım.
Yüksel Demirci: TOBB Kars Ticaret ve Sanayi Odası’nda Umumi Sekreter Yardımcısı’yım. 1981 doğumluyum. 7 yıldır odadayım. Berivan Hanım’ın başkanlığında Bayan Teşebbüsçüler Konseyi çalışmalarına yardımcı oluyorum, bayanların girişimcilikte yol alması için elimizden gelen katkıyı veriyoruz.
700 BAYANI ÇALIŞMA HAYATINA DAHİL ETTİ
Serap Yavuz Çağatay: 1966 Kars doğumluyum. Çocukluk hayalim, dernek kurmaktı. Bu hayalimi de 2007 yılında gerçekleştirdim. Kurduğumuz dernekle BM’nin desteğini aldık. Teşebbüsçü bayanlara yardımcı olduk. Aldığımız eğitimlerle kendimizi de geliştirdik. 2009 yılında turizmin gelişmesi programı başladı, Kültür Bakanlığı da destek oldu. İspanya’ya gittik ve oradaki tesisleri gördük. 2011 yılında Kars’ta KOSGEB çalışmaları sürat kazandı. 100 şahsa eğitim veriliyordu, İşkur Yöneticisi mahsusen benim de orada olmamı istedi. Girişimcilik kursumu aldım ve danışmanlık şirketimi açtım. 4 bayanın girişimini yazdım. Kamuyla yapılan içtimalarda KOSGEB girişimlerinden bayanların daha çok yararlanması için taleplerimizi de ilettim ve buna nazaran revizyonlar yapıldı. Bu da teşebbüsçü sayısına yansıdı. Birçok bayana farkındalık eğitimi verdik. 15-16 girişim yaptık. Karslı Bayan Teşebbüsçüler Derneği’ni kurduk. 2012 yılında Liderimiz Rifat Hisarcıklıoğlu “Kadın teşebbüsçü heyeti olmayan tek ilimiz burası” deyince, süratlice heyeti kurdum. İki yıl da başkanlığını yaptım. Bayanlar para kazanmaya başlayınca, bu durum özgüven kazanmalarını sağladı. Yaptığımız çalışmalarla 700 bayanımız çalışma hayatına dahil oldu.
Soldan sağa: Neriman Gey, Kadriye Fatma Baran, Berivan Buğan, Tülay Yeşilyurt, Serap Yavuz Çağatay, Yüksel Demirci
Hürriyet