İngiltere’ye tanınan bir yıllık geçiş sürecinin sona ermesine bir hafta kala taraflar anlaştı. AB Kurulu Lideri Ursula von der Leyen, “Nihayet Brexit’i geride bırakıp geleceğe bakabiliriz” dedi. Mutabakata varılmış olmasından duyduğu memnuniyeti gizlemeyen İngiltere Başbakanı Boris Johnson da, “Yasalarımızın ve yazgımızın denetimini geri aldık” sözlerini kullandı.
İKİ BİN SAYFALIK METİN
Tarafların uzlaştığı, yaklaşık iki bin sayfalık ‘Ticaret ve İşbirliği Anlaşması’ 668 milyar sterlinlik hacme sahip. Sıfır kota ve sıfır gümrük vergisi muahedenin en değerli ögesi olarak öne çıkıyor. Farklı alanlarda yeni model işbirliklerini de gündeme getiren evrak, öte yandan dış siyaset, dış güvenlik ve savunma alanlarında işbirliğini kapsamıyor. İngiltere bu hususları müzakereye dahil etmek istemedi. AB, muahedenin adil ve istikrarlı olduğunu düşünürken, Johnson hükümeti de 2016’da İngilizlere kelamını verdikleri her şeyin metne yansıtıldığı argümanında.
ARTIK ÜÇÜNCÜ ÜLKE
Johnson, AB’den ayrılmış olsa da İngiltere’nin kültürel, duygusal, tarihi ve stratejik olarak Avrupa’ya bağlı kalmayı sürdüreceğini söyledi. Bununla birlikte 1 Ocak’tan itibaren tablo büsbütün değişecek. Tek Pazar’dan, AB ile gümrük birliğinden, AB’nin taraf olduğu memleketler arası mutabakatlardan ayrılacak ve Birlik siyasetlerini uygulamayacak olan İngiltere, Brüksel açısından “üçüncü ülke” pozisyonuna düşecek. İngiltere ile AB ortasında bireylerin, malların, hizmetlerin ve sermayenin özgür sirkülasyonu sona erecek. Hudutlarda denetimler devreye girecek fakat her iki tarafın da uygulaması kuralıyla 180 günlük bir devirde 90 günü aşmayan kalışlar için vize istenmeyecek. İngiltere, kendi isteğiyle, öğrenci değişim programı dışında kalacak. Taraflar beş yıl içinde yeni bir balıkçılık muahedesi imzalayacak.
Mutabakatın yürürlüğe girmesi için AB ülkeleri ve Avrupa Parlamentosu tarafından onaylanması gerekiyor. İngiltere açısından da parlamento onayı gerekiyor.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, mutabakattan duyduğu memnuniyeti bu formda tabir etti.
Hürriyet