İSO Türkiye İmalat PMI anketinin nisan ayı sonuçları açıklandı. Eşik kıymet olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların bölümde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, martta 52,6 olarak ölçülen manşet PMI nisanda 50,4’e geriledi ve genel faaliyet şartlarında çok sonlu bir iyileşmeye işaret etti.
Dalın performansı 11 aydır devam eden büyüme devrinin en ölçülü artışını sergiledi. Nisanda hem üretim hem de yeni siparişler yavaşlama kaydetti. Anket iştirakçileri, bu durumu genel olarak Türkiye’de Kovid-19 salgının yine yükselmesine bağladı. Üretimdeki yavaşlama üç aylık büyümenin akabinde gerçekleşti. Yeniden de yaşanan ivme kaybı geçen yılın nisan ve mayıs aylarındaki birinci salgın dalgasıyla kıyaslandığında çok daha hafif gerçekleşti.
Toplam yeni siparişlerde yaşanan yavaşlamaya karşılık, memleketler arası talepte güçlenme sinyalleri gözlendi ve yeni ihracat siparişleri üst üste dördüncü ay artış gösterdi. İmalatçılar nisanda da yeni istihdam sağlamaya devam etti ve bu gelişme mevcut artışı trendini 11 aya ulaştırdı. İşçi sayılarında devam eden artış ve yeni siparişlerin ivme kaybetmesi, firmaların tamamlanmamış işleri üzerinde çalışmalarına imkan sağladı ve birikmiş işler Mayıs 2020’den beri en yüksek oranda azaldı.
GİRDİ MALİYETLERİNDEKİ YÜKSELİŞLER MÜŞTERİLERE YANSITILDI
Enflasyonist baskılar ikinci çeyreğin başında yüksek seviyesini korudu. Girdi maliyetlerinde keskin artış kaydedilirken firmalar bu artışı ekseriyetle TL’deki paha kaybı, ham unsur fiyatlarındaki yükseliş ve birtakım durumlarda da arz eksikliklerine bağladı. Ham husus teminindeki zorluklar ve dünya genelindeki nakliye sıkıntılarına bağlı olarak tedarikçilerin teslimat müddetlerinde devam eden güçlü artışlar, arz taraflı sıkıntıların sürdüğüne işaret etti. Tedarikçi performansındaki bozulma marta nazaran değişim göstermedi.
Girdi maliyetlerindeki yükselişlerin genel olarak satış fiyatları kanalıyla müşterilere yansıtıldığı gözlendi. Satış fiyatlarında keskin artış kaydedildi ve bu artış geçmiş devir ortalamasına nazaran çok daha süratli gerçekleşti.
SON DALGA 10 DALIN TAMAMINI OLUMSUZ ETKİLEDİ
İSO Türkiye Sektörel PMI nisan datalarına nazaran, Kovid-19 salgınının son dalgası, anket kapsamında takip edilen 10 kesimin tamamını üretim tarafından olumsuz etkiledi ve üretimde genele yaygın bir yavaşlama gözlendi. Misal halde geniş çaplı ivme kaybının yaşandığı yeni siparişlerde ise yalnızca kara ve deniz taşıtları dalı artış bildirdi. Dalların birçoklarında çalışan sayılarının artmaya devam etmesi, anketin görece olumlu gelişmesi olarak kaydedildi.
Yeni siparişlerin kıymetli ölçüde yavaşladığı ağaç ve kağıt eserleri bölümünde üretimdeki en besbelli düşüş yaşandı. Üretimde en ölçülü yavaşlama ise ana metal endüstrinde gerçekleşti. Kara ve deniz taşıtlarında firmaların yeni siparişleri son üç ayda birinci defa arttı. Başka tüm kesimlerin yeni siparişleri ivme kaybetti. Besin eserleri, ana metal sanayi ve dokumacılık eserlerinin yeni ihracat siparişleri yükseldi. Bölümlerin çoğunluğu yeni işe alımlara devam etti. Giyim ve deri eserleri ile besin eserleri hariç tüm kesimlerde işgücü sayıları arttı. İstihdamda en güçlü artışlar ana metal sanayi ile makine ve metal eserleri kesimlerinde gerçekleşti. On dalın tamamında tedarikçilerin teslimat mühletleri değişen seviyelerde artış gösterdi.
Tedarik zincirlerindeki en besbelli bozulma makine ve metal eserleri dalında gerçekleşirken besin imalatçılarının teslimat müddetleri çok hafif arttı. Besin eserleri, arz tarafındaki bu görece olumlu tablonun sonucu olarak, hem girdi maliyetlerinin hem satış fiyatlarının en düşük oranda arttığı dal oldu. Buna karşın, enflasyonist baskılar güçlü seyretmeye devam etti. Girdi maliyetlerinde en keskin artış ana metallerde gerçekleşirken en yüksek en son eser fiyatları enflasyonu ise ağaç ve kağıt eserlerinde kaydedildi. Kesimlerin birçoklarında iş yüklerinin azalması, imalatçıların satın alma faaliyetlerini yavaşlatmasına yol açtı. Satın alma hacminde artış gerçekleşen tek kesim dokuma oldu. Girdi stokları yaygın bir formda azaldı.
“MÜŞTERİLERİN YENİ PROJELERE GİRMEKTEN UZAK DURMASI ÜRETİMİ YAVAŞLATTI”
Açıklamada görüşlerine yer verilen IHS Markit İktisat Yöneticisi Andrew Harker, yaşanan son Kovid-19 dalgasının tesirlerinin nisanda Türk imalat bölümüne besbelli formda yansıdığını belirtti.
Müşterilerin yeni projelere girmekten uzak durmasının, üretimi ve yeni siparişleri yavaşlattığını kaydeden Harker, “Yeni ihracat siparişlerinin ve istihdamın artmaya devam etmesi üzere birtakım olumlu kimi sinyaller de kelam konusuydu. Önümüzdeki aylarda dalın performansı büyük olasılıkla olay sayılarının ne kadar süratli azaldığına bağlı olacak, salgının yavaşlaması bölümün daha olağan bir ortamda çalışmasına yardımcı olacaktır.” tabirlerini kullandı.
Hürriyet
