Köyün ismi; Hogeweyk Bakım Merkezi. Hollanda’nın keyifli kasabası Weesp sonları içerisinde yer alıyor, yaklaşık 10 stadyum büyüklüğünde. İçerisinde restoran, bar, süpermarket, tiyatro, manav, kafe ve aklınıza gelebilecek, küçük bir yerleşim alanında olabilecek her şey var. Merkez demans hastaları için hizmet veriyor. Demans beyni etkileyen bir hastalık, beyindeki bilgiler karışıyor, vakit ve kişi algısı kalmıyor. Bu durumdaki şahıslar alışkın oldukları ortamlardan, rutinlerinden uzak kaldıklarında hastalık tetikleniyor ve daha berbata gidiyor. Hastalar tedavi ve bakım için hastanelere yatırıldığında etraflarında gördükleri hekimler, üniformalı sıhhat çalışanları, koğuş tertibindeki uyku alanları şahısları paniğe sürüklüyor, oradan kaçma duygusu ile birlikte her şey daha berbata gidiyor.
Merkezin şu an ki yöneticisi ve kurucu ortaklarından birisi Yvonne Van Amerongen yaptığı bir konuşmada ‘Bu merkezi ailem, kendim ve ailesindeki demans hastaları için tasa eden herkes ismine hayata geçirmek zorundaydık’ diyor. De Hogeweyk’te her bir konutta 6-7 kişinin konakladığı 27 mesken var. Şahıslar farklı ömür usullerine nazaran meskenlere yerleştiriliyor ve hayatlarını o ana kadar alıştıkları rutinde devam ettirmeleri sağlanıyor. Örneğin kültürel ömür şeklini benimseyen bireylerin hayatında sanat, kültür, edebiyat kıymetli bir yere sahip.
Bu rutine alışmış öbür bireyler ile tıpkı meskende yaşadıkları için ortak birçok mevzu hakkında sohbet edebiliyorlar, tiyatroya gitme planları yapabiliyorlar. Sabah kahvaltılarına itina gösterip, öğle yemeklerini daha hafif geçiyorlar, akşam ise keyifli sohbetleri ile uzun uzun yemeklerini yiyorlar. Konut ömür biçimini benimseyen şahıslar meskenin günlük rutin işlerine katkı sağlıyorlar, çamaşır katlama, patates soyma, konutta her daim sıcak kek bulundurma üzere rutinler onları rahatlatıyor. Ekseriyetle mesken hanımlarının tercih ettiği bu hayat usulünde eski tip kutu oyunları konutun vazgeçilmezi. Klasik ömür stili meskeninin üyeleri çoklukla marangoz, tesisatçı, çiftçi ve bahçıvanlar.
Hogeweyk’te yedi farklı hayat usulü uygulaması var, kentsel hayat şekli, Hint ömür üslubu, gerileme ömür usulü bunlardan birkaçı. Bakımevi yöneticileri hastaların aileleri ile ayrıntılı değerlendirmeler yaparak hastaların uygun olduğu hayat stilini ve meskenini belirliyorlar. Hastalar ile ilgili alınan ayrıntılar tüm çalışanlara iletiliyor. Bakımevi çalışanları için geliştirilmiş özel eğitimler ve kıymetlendirme süreçleri mevcut.
Hogeweyk’e içeride bir yakınınızı ziyarete gitmediğiniz takdirde giriş yapamıyorsunuz. İçeride çalışan bireyler günlük kıyafetleri ile hizmet veriyorlar. Market çalışanlarının, kafe işçilerinin, sıhhat çalışanlarının hepsi günlük hayatta o köyde yaşıyormuş üzere davranıyor. Hastalara 7-24 dayanak veren sıhhat çalışanları de o köyün birer sakini üzere aslında. Şahısların kendilerini meskenlerinde, mahallerinde hissettikleri bu ortamda hastaların 7-24 bakımı ve denetimi sağlanıyor. Günlük rutinlerinde yürüyüşlerini, sabah sporlarını yapan köy sakinleri yeri geldiğinde ayak üstü sohbetlerini gerçekleştiriyor, yeri geldiğinde akşam restoranda yemek için sözleşiyorlar. Vakit zaman yemek sonrasında dans etmek için bara geçen köy sakinleri hayatlarına kurulan bu sistem içerisinde risksiz, inançta, huzurlu formda devam ediyorlar.
Gelelim hepimizin merak ettiği soruya
Bu bakımevinin ödemesi başka bakım meskenleri ile tıpkı düzeyde zira bakımevi devlet takviyesi ile işletiliyor, hastaların yaptığı ödemeler dışında kalan tüm masrafları devlet karşılıyor. Hastaların market, restoran, tiyatro masrafları ödedikleri aylık meblağın içerisinde, ayrıyeten ödeme yapmaları gerekmiyor. Kestirim edeceğiniz üzere bu bakımevi için uzun bir bekleme listesi var. Nasıl olmasın?
Geçtiğimiz yıllarda İngiltere, İrlanda, Almanya, Japonya, Norveç ve İsviçre’den gelen uzmanlar bakımevinin sistemini kendi ülkelerinde de hayata geçirebilmek için incelemelerde bulunmuşlar. Şu an İngiltere’de süreci tamamlanmış, İsviçre’de ise sona yaklaşan misal modelleri bulunuyor.
Korona kuralları doğrultusunda bakımevi için alınan tedbirler sıkılaştırılmış durumda bu sebeple yakın girişleri de denetimli formda yapılıyor. Bakımevinin giriş kısmındaki bekleme alanında geçirdiğim ve bilgi aldığım anlarda gözlemleyebildiğim kadarıyla köyün sakinleri hallerinden epeyce mutlular. Köyün meydanındaki parkın etrafında yürüyüş yapan beşerler, marketten dönerken çalışanlardan takviye isteyen yaşlı amca, konutunun mutfağında meyve soyan teyze, ailesinden gelen ziyaretçileri konutunun salonunda ağırlayan konut sakinleri hepsi minicik dünyalarında epey memnun ve huzurlu görünüyorlardı.
Bu yazımla sizleri dünyanın mükemmellerinden birisine götürmedim tahminen lakin dünyası o köy olan insanların gözünden bakalım istedim bir kere de hayata… Umarım hepimiz yaşlılığımızda onlar kadar memnun, huzurlu ve inançta olabiliriz.
Hürriyet
