O çağımızın en tanınan insanlarından biri. Günümüzde internete bilhassa toplumsal medyaya girip biraz vakit geçirdiğinizde bir biçimde kendisiyle karşılaşıyorsunuz. Elinde eflatun rengi kupası, önünde diz üstü bilgisayarı ve notları, yüzünde inci üzere dişlerini sergileyen gülümsemesiyle bir gün sporla ilgili bir şey söylüyor, diğer bir gün Bitcoin’le ilgili bir yorum yapıyor. Yeri geliyor Türkçe konuşuyor, yeri geliyor İngilizce. Pekala kim bu ne olursa olsun gülümsemeye devam eden adam?
İsmi Andras Istvan Arato. Macaristan’ın Köszeg kentinde 1945 yılında doğmuş olan Arato, emekli bir elektrik mühendisi. Hatta bu hususta ülkesinde kıymetli mükafatlar almış, Macaristan Aydınlatma Derneği’nin lider yardımcılığını bile yapmış bir insan.
Fakat ünlü olmasının sebebi bunların hiçbiri değil. 2010 yılına kadar eşi ve çocuklarıyla herkes üzere bir hayat yaşayan Arato’nun bahtının değiştiği an ise bir Türkiye tatilinin çabucak sonrası…
TÜRKİYE’DE ÇEKİLEN TATİL FOTOĞRAFLARINI PAYLAŞINCA…
Öyküsünü TED Konuşmaları aracılığıyla tüm dünyayla paylaşan Arato şunları söylüyor:
“Bence herkes bazen tatil yapar ve hepimiz tatil tecrübelerimizi fotoğraflarla yakalamak isteriz ve onları akrabalarımıza, dostlarımıza, ailelerimize göstermek isteriz. Ben de o denli. Bu fotoğrafları toplumsal ağa yükledim zira arkadaşlarıma göstermek istemiştim. Lakin yalnızca onlar değil profesyonel bir fotoğrafçı da bu fotoğrafı fark etti ve beni deneme çekimine davet etti. Sanırım ben de herkes üzere derinlerde biraz kendini beğenmiş biriyim, bu yüzden daveti kabul ettim ve deneme çekimine gittim. Kimi fotoğraflar çekti. Fotoğrafları ikimiz de beğendik. Beni tekrar davet etti ve birkaç seans boyunca birkaç yüz fotoğraf çekildi, bunlar stok fotoğraflardı.”
Fotoğraflarının siyaset, din ve cinsellik dışındaki içeriklerde kullanılmasına onay veren Arato, kısa mühlet içinde birçok içeriğin yüzü haline gelmiş. Hatta kendisini bir hastanenin ana sayfasında tabip olarak görmek Arato’nun güzeline bile gitmiş.
Pekala ya *meme’ler? Onları keşfini de Arato, 2019’da Guardian’a şöyle anlatıyor:
“Dokuz yıl evvel, internette fotoğrafım için bir görsel araması yaptım ve bir meme’e dönüştüğünü görünce şoke oldum. İnternetteki beşerler gülümsememle gözlerimdeki tabirin bir ortaya gelişinin inanılmaz üzücü bir manzara olduğunu düşünüyorlardı. Bana ‘Hide the Pain Harold’ (acısını saklayan Harold) diyorlardı.”
*meme: İnternet kullanıcıları tarafından üretilip paylaşılan esprili görsel, görüntü, metin üzere içerikler. (mim diye okunuyor)
“ÇEKTİĞİM ACIYA KARŞIN GÜLÜMSER ÜZERE GÖRÜNÜYORDUM”
Arato’nun yüzünün kullanıldığı meme’ler ortasında yok yok. O ünlü gülümsemeyi ABD’de bulunan Rushmore Dağı’na ekleyip Arato’yu dört büyük liderden biri yapan da var, fotoğrafın üzerine dolandırıldığını ya da eşinin kendisini aldattığını yazan da… “Benim fotoğrafımı kullanıyorlardı zira çektiğim acıya karşın gülümser üzere görünüyordum” diyen Arato pozunun gerisindeki sırrı da TED konuşmasında şöyle anlatıyor:
“Çekim sırasında fotoğrafçı benden gülümsememi istedi. Lakin internet kullanıcıları bu gülümsemenin nitekim içten olmadığını anladı yahut hissetti. Ardında gizlenmiş bir ıstırap yahut acı gördüler ve bu yüzden ‘Hide the Pain Harold’ diye isimlendirildim.”
Meme’lerin son süratle yayılması ulusal ve memleketler arası medyanın da Arato’yu röportaj taleplerine boğmasına neden olmuş.
Arato o devri de Guardian’da şu sözlerle anlatıyor: “Karım bundan nefret ediyordu. Özel hayatımıza müdahale edildiğini düşünüyor, görsellerdeki halimden hoşlanmıyordu.”
Bir yandan bu taleplerle uğraşan Arato’nun başına bu esnada daha acayip bir şey gelmiş. Bir internet kullanıcısı gerçek kimliğini bir halde keşfederek Arato’ya bir e-posta’yla ulaşmış ve onun nitekim yaşayan bir insan olduğuna inanmayan milyonlarca kişi olduğunu belirterek yaşadığını ispat etmesini istemiş.
Arato bu talebi başta görmezden gelse de sonunda ısrarlara dayanamamış ve elinde üzerinde “YAŞIYORUM, MERHABA” yazılı bir kağıtla çektirdiği fotoğrafı göndermeyi kabul etmiş.
Birkaç saat içinde on binlerce kişinin gördüğü fotoğraf, Arato’nun ününe ün katarken internet sahtekarlarının da süratle yayılmasına yol açmış.
Artık kendi meme’lerini kendisi yapıyor ve Facebook sayfasından paylaşıyor
2017’DE ÜNÜNÜ SAHİPLENDİ
Toplumsal medyada kendisini taklit eden ve yüzlerce takipçiye ulaşan uydurma hesapların önüne geçmek isteyen Arato, 2017’de kendi Facebook hayran sayfasını açmış ve seyahatlerinde çektiği görüntüleri ve fotoğrafları buradan paylaşmaya başlamış. Sonrasını yeniden Guardian’da şöyle anlatıyor:
“Her şeyi başlatan bu oldu. Beşerler o meme’e sahip çıktığımı görerek bana iş teklifleri yapmaya başladı. Macaristan’da bir araba satıcısının televizyon reklamında oynadım. Reklamlardan birinde Almanya’ya gidiyor bir araç satın alıyordum. Geri dönerken yolda aracım bozuluyordu. Reklamın sonunda tıpkı aracı Macaristan’daki markadan alsam bunun yaşanmayacağı belirtiliyordu. Bu reklamdan gelen fiyat eşimin göğüs hakkındaki fikrini de değiştirdi.”
Bu reklamlardan sonra Arato’nun hayatı daha da değişmiş. İngiltere’de Manchester City futbol kadrosunun bir görüntüsünde da rol almış, Almanya’nın en büyük e-ticaret sitelerinden Otto’nun bir reklamında da. Hatta Macar rock kümesi Cloud 9+ “Hide the Pain” diye bir müzik yapıp klibinde Arato’ya yer vermiş.
Arato satırlarına şöyle devam ediyor:
“Geçen yıl Budapeşte’den dünyanın dört bir yanına 20 farklı uçuş yaptım. Avrupa, Rusya bilhassa de Güney Amerika’ya… Geçen ay televizyona çıkmak için Şili’ye ve Kolombiya’ya girdim ve birinci kez kendimi gerçek bir ünlü üzere hissettim. Ne vakit sokağa çıksam etrafımda bir kalabalık toplandı, bu nedenle bana muhafaza verdiler. Daha evvel hiç bu türlü ünlü olmamıştım, o nedenle bazen biraz korktum.
“Aynı vakitte meme’i iyi hedefler için de kullanıyoruz. Yalnızca üzgün bir gülümsemeden fazlası olmasını istiyoruz. Macaristan’da bir akıl sıhhati hizmetinin kampanya yüzüyüm. Son 10 yılda saçma bir gülümsemeden daha büyük bir sonuç elde etmiş olmaktan gurur duyuyorum.”
İTALYA, ABD YA DA PAKİSTAN FARK ETMİYOR
Pekala ya o “saçma gülümseme” ve Arato’nun görüntüleri sayesinde yüzü gülenlerin yorumları? Arato onların da çok değerli olduğunu TED Konuşması’nda şöyle söz ediyor:
“Bu İtalya’da yaşayan Giulia isminde bir kızdan, bana şöyle yazdı: ‘Bu gri dünyaya samimi bir sevinç ve hassasiyet verdiğiniz için çok teşekkür ederim.’ Umarım ki öyledir. Bir oburu ABD’nin Mason kentinden. Şöyle yazdı: ‘Videonuzu izlemeyi çok sevdim, samimi mutluluğunuzu görmek beni de çok memnun etti.’ Ve öbür bir kıtadan bir tane daha, Pakistan’dan Muhammed’den. Dünyanın hüzünlü beşerlerine en iyi ilham kaynağı olduğumu yazdı. Nitekim o denli miyim?”
Kripto Para Piyasaları için Bigpara
Kripto Para Piyasaları için Bigpara
Hürriyet
